Η Υφυπουργός Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, κα Δόμνα Μιχαηλίδη, ξεκίνησε το πρόγραμμα «Προσωπικού Βοηθού» για ΑμεΑ, πιλοτικά με την Αττική. Ο «Προσωπικός Βοηθός» θα είναι ένα εκπαιδευμένο άτομο, επιλεγμένο από το ΑμεΑ που θα τον χρειαστεί, ο οποίος θα βοηθά τον/την ανάπηρο να κοινωνικοποιηθεί, να αθληθεί, να πάει στη δουλειά του και ουσιαστικά να ζήσει την καθημερινότητά του με ισότιμη συμμετοχή στην κοινωνία.
της Νάνσυ Παναγουλοπούλου – Δημοσιογράφος
Συγκεκριμένα, τα άτομα με αναπηρία άνω του 67%, πιστοποιημένη από τα ΚΕΠΑ, ηλικίας 16-65 ετών που κατοικούν στην Αττική και με ατομικό εισόδημα όχι παραπάνω από 60.000 ευρώ θα λάβουν τη δωρεάν υπηρεσία ενός Προσωπικού Βοηθού. Θα υπάρξουν 1000 δικαιούχοι για Προσωπικό Βοηθό ΑμεΑ στην Αττική, και άλλοι 1000 δικαιούχοι σε άλλες 4 περιφέρειες της Ελλάδας από τον Ιανουάριο. Για το πιλοτικό πρόγραμμα έχουν δοθεί 42 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ενώ για η καθολική εφαρμογή του προγράμματος θα χρηματοδοτηθεί με 420 εκατομμύρια ευρώ από το ΕΣΠΑ 2021-2027.
Η συμμετοχή στο πρόγραμμα αρχικά ξεκίνησε στις 14 Απριλίου 2022 και τελείωνε στις 15 Μαΐου, όμως δόθηκε παράταση ως τις 15 Ιουνίου του 2022. Η αίτηση συμπεριλάμβανε ερωτήσεις που αφορούσαν τόσο λειτουργικά χαρακτηριστικά (ποσοστό αναπηρίας, χρήση βοηθητικών συσκευών, ανεξαρτησία), όσο και ερωτήσεις για την ποιότητα ζωής (εισόδημα, εκπαίδευση, διασκέδαση). Οι πρώτες εγκρίσεις της Α’ φάσης του προγράμματος δόθηκαν περίπου δέκα μέρες πριν, με την κατ’οίκον επίσκεψη και αξιολόγηση από την εξεταστική επιτροπή να αναμένεται.
Η έναρξη ενός τέτοιου προγράμματος συζητάται στην Ελλάδα ήδη από το 2020, αν και σε αρκετές χώρες της Δυτικής Ευρώπης εφαρμόζεται εδώ και καιρό με την παροχή ειδικού budget για την πρόσληψη Προσωπικού Βοηθού, είτε από το δήμο, είτε από τη νομαρχία.
Ας προχωρήσουμε σε μερικές πιθανές απορίες για τους Προσωπικούς Βοηθούς και το πρόγραμμα αυτό:
- Γιατί να υπάρχουν Προσωπικοί Βοηθοί και όχι βοηθοί από την οικογένεια;
Αρχικά, όπως εξέφρασε και η Υφυπουργός, στόχος του προγράμματος είναι η ανεξάρτητη κυκλοφορία του ατόμου με αναπηρία στην πόλη του. Προσωπικοί Βοηθοί που παρέχονται από το κράτος δίνουν την εν λόγω ανεξαρτησία τόσο στο ανάπηρο άτομο, όσο και στα οικεία του πρόσωπα που πλέον δε χρειάζεται να αλλάξουν τις δικές τους προτεραιότητες για να εξυπηρετήσουν το ΑμεΑ. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι η βοήθεια από την οικογένεια δεν αποτελεί επιλογή για όλους τους ανθρώπους, καθώς πολλοί είτε λόγω δικιάς τους αναπηρίας, εργασίας ή προστασίας άλλων μελών της οικογένειας, να αδυνατούν να βοηθήσουν στην κοινωνική ένταξη του ΑμεΑ. Ακόμη πολλοί άνθρωποι με αναπηρία δεν έχουν οικογένεια ή ιδιαίτερα οικεία πρόσωπα, πρόθυμα να τους βοηθήσουν. Τέλος, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με την απορρόφηση ατόμων για εργασία ως «Προσωπικοί Βοηθοί» είναι κάτι αν μη τι άλλο θετικό, ειδικά δεδομένης της εργασιακής κρίσης που βιώνει η χώρα μας.
Προσωπικός Βοηθός ΑμεΑ από το περιθώριο στην ενσωμάτωση…
- Γιατί το πρόγραμμα χρειάζεται να εφαρμοστεί πανελλαδικά;
Ο Νομός Αττικής συγκεντρώνει περίπου το 1/4 του ελληνικού πληθυσμού, οπότε είναι λογικό το εν λόγω πρόγραμμα να ξεκινά από εκεί. Όμως αξίζει να θυμόμαστε ότι υπάρχουν και περιοχές εκτός της Αττικής με ΑμεΑ που έχουν την ανάγκη Προσωπικού Βοηθού. Η Υφυπουργός μίλησε για άλλες 4 περιφέρειες της Ελλάδας που θα επωφεληθούν του προγράμματος από τον Ιανουάριο του 2023. Ωστόσο δεν της ονόμασε, αφήνοντας ανάπηρα άτομα από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές να καταλάβουν πως θα χρειαστεί να περιμένουν πολύ. Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί πως δεν υπάρχουν επίσημα δεδομένα για την κατανομή των ΑμεΑ, αφού η πιο πρόσφατη απογραφή άφησε τα ΑμεΑ εκτός. Άρα δεν γνωρίζουμε πραγματικά ποιες είναι η γεωγραφική κατανομή των ΑμεΑ στη χώρα μας και ίσως το πρόγραμμα να έπρεπε να ξεκινήσει από άλλους νομούς.
- Το πρόγραμμα δεν θα προκαλέσει απώλεια οικονομικών πόρων;
Αρχικά από ότι ξέρουμε η χρηματοδότηση θα γίνει από χρήματα που έχουν ήδη αποταμιευθεί για αυτό το σκοπό και όχι π.χ. από επιπλέον φορολόγηση. Δευτερευόντως τα οικονομικά οφέλη μετά την εφαρμογή του προγράμματος ίσως είναι περισσότερα από τα έξοδα, αφού η ένταξη των ΑμεΑ στην κοινωνία και η απελευθέρωση των οικογενειών τους θα ευνοήσει τη ροή του χρήματος στην τοπική και στην κρατική οικονομία.
Η εργασία των ΑμεΑ και των οικογενειών τους, η εθελοντική τους προσφορά και τέλος η δυνατότητά τους να ξοδέψουν χρήματα με περισσότερους τρόπους θα βοηθήσει να κυκλοφορήσει το χρήμα.
Κλείνοντας, ας μην ξεχνάμε πως κάποιες υπηρεσίες δεν αφορούν τόσο τον οικονομικό τομέα. Αποτελούν ζητήματα ισότητας και ελευθερίας που και αμφότερα τα έχουν στερηθεί μειονότητες όπως τα ανάπηρα άτομα, εδώ και πολύ καιρό.
Γράφει: η Νάνσυ Παναγουλοπούλου – Δημοσιογράφος
