«Μαμά, αύριο έχουμε να πάμε στο σχολείο πληροφορίες για τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη!».
Όταν εγώ ήμουν στο δημοτικό, η απάντηση που θα έπαιρνα θα ήταν: «Φέρε την εγκυκλοπαίδεια να ψάξουμε». Σήμερα, ένα παιδί που θα έκανε την παραπάνω δήλωση στους δικούς του γονείς, θα άκουγε: «Μπες στο Ίντερνετ να ψάξουμε…». Κι αυτό είναι και το αναμενόμενο, καθώς το Διαδίκτυο είναι ένα ανεκτίμητο εργαλείο ενημέρωσης και αποτελεί το πιο δημοφιλές μέσο επικοινωνίας και ψυχαγωγίας στις μέρες μας. Σε αυτό έχουν πρόσβαση όλοι οι χρήστες, ανεξαρτήτου ηλικίας και χωρίς περιορισμούς. Οι δραστηριότητες και οι ενέργειες που γίνονται μέσω αυτού… είναι ανεξάντλητες.
του Νικηφόρου Φάρκωνα – Κοινωνιολόγος
Στα πλαίσια της ενασχόλησής μας με τις ψηφιακές εξαρτήσεις, ως Κέντρο πρόληψης των εξαρτήσεων, σε συνεργασία με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Διαταραχής Εθισμού στο Διαδίκτυο, πραγματοποιήσαμε 2 απογραφικές έρευνες που καταγράφηκαν για πρωτη φορά στην επιστημονική βιβλιογραφία.
Σε αυτές τις έρευνες, ερωτήθηκε όλος ο μαθητικός πληθυσμός του νησιού, ηλικίας 14 εως 18 ετών, σύνολο 1.221 άτομα. Χρησιμοποιήθηκαν δύο εργαλεία μέτρησης του εθισμού στο Διαδίκτυο, δύο κλίμακες», σε όλα τα σχολικά συγκροτήματα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην Κω και στην Νίσυρο, τα έτη 2008 και 2010. Μετρήθηκε διαχρονικά ο εθισμός στο διαδίκτυο και φαινόμενα κυβερνοεκφοβισμού (cyberbullying).
Τα πιο σημαντικά ευρήματα των ερευνών αυτών ήταν:
- Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων προέκυπτε ότι το ποσοστό χρήσης του διαδικτύου μεταξύ των εφήβων αυξήθηκε από το 82%, το 2008 στο 89% το 2010, ενώ παράλληλα η ηλικία έναρξης της χρήσης του Η/Υ μειώνεται κατά 1,5 έτος, (2008 ηλικία έναρξης 11,72 ενώ το 2010 ηλ. έναρξης 10,4), γεγονός που αποδείκνυε πως η κατάχρηση των νέων τεχνολογιών δεν είναι ένα παροδικό φαινόμενο που πρόκειται να αντιμετωπισθεί με την μεγαλύτερη εξοικείωση του πληθυσμού με τις νέες τεχνολογίες.
- Το 2008, το ποσοστό διαδικτυακού εκφοβισμού ήταν στο 14,7% , ενώ το 2010, το ποσοστό έγινε διπλάσιο, στο 30,4%.
- Το 17,1% των εφήβων προβαίνουν σε διαδικτυακό εκφοβισμό και το αναφέρουν οι ίδιοι.
- Τα θύματα διαδικτυακού εκφοβισμού είναι συχνότερα τα κορίτσια, ενώ οι θύτες είναι συχνότερα αγόρια.
- Η εμπειρία χρήσης Η/Υ δεν αποτελεί και μέτρο προστασίας.
- Η εμπειρία διαδικτυακού εκφοβισμού επηρεάζει αρνητικά την υποκειμενική αίσθηση ευτυχίας του ατόμου .
- Τόσο για τα θύματα όσο και για τους θύτες, προκύπτει μείωση σχολικής επίδοσης.
- Παρατηρήθηκε διαφοροποίηση από τον Παραδοσιακό Εκφοβισμό.
Συμπερασματικά, με βάση την παραπάνω έρευνα θα μπορούσαν να ειπωθούν τα εξής:
Η διείσδυση του διαδικτύου είναι ταχύτατη μεταξύ των παιδιών και των εφήβων, χωρίς όμως να συνοδεύεται από αντίστοιχη ταχύτητα διείσδυσης εκπαιδευτικών εφαρμογών του στην σχολική τάξη,ούτε και από αντίστοιχη γνώση των γονιών. Έτσι δεν μπορεί να αναπτυχθεί μια δημιουργική, ηθική και ορθολογική χρήση του μέσου.
Αποτέλεσμα αυτής της αναντιστοιχίας είναι ότι η εμπειρική ενασχόληση των παιδιών στη χρήση του διαδικτύου, τα ωθεί στην ανάπτυξη παθολογικών συμπεριφορών προσκόλλησης_ που εκφράζονται με τον εθισμό στο διαδίκτυο_ και οι οποίες έχουν σοβαρές συνέπειες ακαδημαϊκής, κοινωνικής, ψυχολογικής και σωματικής φύσης.
Διαβάστε για τους τρόπους Αντιμετώπισης…
Γράφει: ο Νικηφόρος Φάρκωνας – Κοινωνιολόγος
Επιμέλεια: Πόπη Μάλεση – B.A, M.A Psychology
