Κακοποίηση και συγκάλυψη: Το έγκλημα πίσω από τα μετάλλια...

Γιατί τώρα; Γιατί δεν μιλούσαν τόσο καιρό; Κάθε φορά οι ίδιες ερωτήσεις…
Ανοησία; Έλλειψη ενσυναίσθησης; Ή απλώς χαιρέκακος σεξισμός;

του Βαγγέλη Καρατζά – Πατέρας παιδιού στο Φάσμα του Αυτισμού

Η ταινία «Αθλήτρια Α» (Athlete A) αποδεικνύει ότι είναι δυνατόν 500 κορίτσια να έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά από τον ίδιο άνθρωπο και αυτό να παραμείνει μυστικό για δυο δεκαετίες τουλάχιστον.
Το ντοκιμαντέρ ασχολείται με την υπόθεση Λάρι Νάσαρ, του γιατρού της εθνικής ομάδας ενόργανης γυμναστικής των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, μέσα από τις μαρτυρίες των θυμάτων του και της δημοσιογραφικής έρευνας.

Συγκάλυψη…

Όλα άρχισαν όταν μία εφημερίδα ξεκίνησε να ερευνά την τακτική της Γυμναστικής Ομοσπονδίας των ΗΠΑ να συγκαλύπτει συστηματικά τις περιπτώσεις σεξουαλικής κακοποίησης κοριτσιών από προπονητές. Μάλιστα στην ταινία (όπως θα δείτε και στο τρέιλερ) ο πρόεδρος της ομοσπονδίας παραδέχεται ότι καμία καταγγελία δεν μεταφερόταν στην αστυνομία.
Ξεκίνησε λοιπόν ένα ντόμινο αποκαλύψεων και βγήκε και το τρομακτικό σκάνδαλο με τον γιατρό της ομοσπονδίας Λάρι Νάσσερ, όταν τα θύματα του το ένα μετά το άλλο βρήκαν τη δύναμη να μιλήσουν.

Εκμετάλλευση…

Για να εμβαθύνει περισσότερο στο σκάνδαλο η ταινία αναφέρεται στο πώς έγιναν οι ΗΠΑ υπολογίσιμη δύναμη στην ενόργανη γυμναστική.
Κατά την διάρκεια του ψυχρού πολέμου οι προπονητές της Ρουμανίας που ήταν υπεύθυνοι για την άνθηση της ενόργανης γυμναστικής στη χώρα, με μεγαλύτερο παράδειγμα την Νάντια Κομανέτσι, αυτομόλησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Έτσι το βάναυσο και απάνθρωπο προπονητικό σύστημα του καθεστώτος Τσαουσέσκου, συνδυάστηκε με την εμπορευματοποίηση του αθλητισμού και την ψυχροπολεμική ψύχωση των Αμερικανών της δεκαετίας του ’80.
Μικρά κορίτσια που προπονούταν 35 με 40 ώρες την εβδομάδα με ελάχιστο φαγητό, με συνεχείς τραυματισμούς, ζούσαν με στρατιωτική πειθαρχία σε απομόνωση, δεχόμενες προσβολές και αφόρητη ψυχολογική πίεση, χρησιμοποιούνταν για να προσελκύσουν χορηγούς και να αναδείξουν την «υπεροχή» του αμερικάνικου έθνους.

Δείτε | «Μένει Μυστικό»… Σεξουαλική Κακοποίηση των Παιδιών (Βίντεο)

Χειραγώγηση…

Σε αυτό το περιβάλλον που τους προσέφερε μονάχα άγχος, ο μόνος άνθρωπος που είχε ένα χαμόγελο, μία καλή κουβέντα και έδινε ακόμα και κρυφά φαγητό ή γλυκά στα κορίτσια, ήταν ο γιατρός τους.
Αυτός χρησιμοποίησε λοιπόν τη θέση και το επιστημονικό κύρος που τη συνόδευε, καθώς και την εμπιστοσύνη των παιδιών για να τα κακοποιήσει συστηματικά.

Είναι συγκλονιστικό ότι η κακοποίηση ήταν τόσο συστηματική και τόσο φανερή και κανένας δεν μίλαγε για αυτό. Τόσο που τα θύματα για αρκετό καιρό δεν ένιωθαν καν σίγουρα για το τι τους συνέβαινε.
Άλλωστε η ψυχολογική και λεκτική κακοποίηση ήταν μέρος της ζωής τους μέσα από το βάρβαρο πρόγραμμα προπόνησης.

Θάρρος και Δύναμη…

Πραγματικά το θάρρος και η δύναμη των γυναικών που επιβίωσαν της κακοποίησης είναι αυτό που ξεχωρίζει στο ντοκιμαντέρ.

Μόνο όποιος έχει πέσει θύμα σεξουαλικής επίθεσης / κακοποίησης μπορεί να καταλάβει την ψυχολογική πίεση, το τραύμα που έζησαν για χρόνια οι γυναίκες αυτές. Στα θύματα συστηματικής σεξουαλικής κακοποίησης, παρουσιάζεται το μαρτύριό τους, ως κάτι φυσιολογικό, ως κάτι που το προκάλεσαν τα ίδια ή που το φαντάστηκαν.

Αντιμετωπίζουν συχνά τη δυσπιστία είτε στο περιβάλλον τους είτε στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, και έτσι καταλήγουν να φοβούνται να μιλήσουν και να νιώθουν ενοχές για κάτι που υπέστησαν. Ξέρουμε ότι ακόμα και στην Αμερική ή στην Ελλάδα του εικοστού πρώτου αιώνα, το θύμα πολλές φορές μπορεί να βρεθεί κατηγορούμενο.

Με αηδία τα τελευταία χρόνια βλέπω θύματα βιασμών, επιθέσεων ή ακόμα και δολοφονίας, να λοιδορούνται ακόμα και να υβρίζονται από άντρες και γυναίκες. Δεν μπορώ λοιπόν να μη θαυμάσω τις γυναίκες αυτές που ξεπέρασαν τον εαυτό τους, ξέθαψαν όλα αυτά που απωθούσαν από τη μνήμη τους και μιλήσαν βοηθώντας ακόμα περισσότερα θύματα.

Δείτε | Σεξουαλική Κακοποίηση Ανηλίκων (Παιδιά – Προέφηβοι – Έφηβοι) (Βίντεο)

Η σκηνή του δικαστηρίου…

Μας αρέσει να συνδέουμε τον αθλητισμό με ηρωικές στιγμές και κατορθώματα.

Η κρεατομηχανή του πρωταθλητισμού όμως που κρύβει πίσω της σκληρότητα, σκάνδαλα και εκμετάλλευση ακόμα και μικρών παιδιών, δημιουργεί μύθους κατορθωμάτων και θριάμβους εναντίον των «εχθρών» για να ικανοποιήσει τις ιδεοληψίες αλλά και τους χορηγούς.

Ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία από τα μετάλλια και τους αγώνες και τις διακρίσεις αυτών των γυναικών, θεωρώ ότι είναι η στιγμή που σταθήκαν στο δικαστήριο απέναντι από τον κακοποιητή τους και τον κοίταξαν κατάματα.

Εκεί είδα πραγματικά την κάθαρση, την αξιοπρέπεια και τη δύναμη τους.

Ο εχθρός ανάμεσά μας…

Ο Λάρι Νάσαρ ήταν 29 χρόνια εθελοντής, ήταν αξιοσέβαστος πανεπιστημιακός γιατρός, ίδρυσε οργάνωση για αυτιστικά παιδιά, είχε ανεβάσει χιλιάδες εκπαιδευτικά βίντεο για να μοιραστεί με άλλους την «γνώση» και ήταν σύζυγος και πατέρας.

Σας θυμίζει κάτι;

Οι βιαστές και οι παιδεραστές κρύβονται συνήθως σε κοινή θέα. Στον άμβωνα, στο θεατρικό σανίδι, στη σχολική αίθουσα, στα γήπεδα και στους χώρους άθλησης, στα ιατρεία και στις αίθουσες θεραπείας.

Για να προστατεύσουμε τα παιδιά μας πρέπει να αλλάξουμε όχι μόνο τη νομοθεσία ώστε να γίνει αυστηρότερη και να δημοσιοποιούνται μόνιμα τα στοιχεία των παραβατών, αλλά να αλλάξουμε και την νοοτροπία μας.

Να σταματήσουν να μας ενοχλούν οι λέξεις όπως γυναικοκτονία και βιασμός και να αρχίσουν να μας ενοχλούν οι πράξεις και η υποκρισία μας.

Η ταινία δεν είναι κάτι το εξαιρετικό. Τεχνικά δεν έχει κάποια προσέγγιση διαφορετική η ρηξικέλευθη, αλλά καταφέρνει το στόχο της: να δώσει την ανθρώπινη υπόσταση στα θύματα που δεν είναι βέβαια ανώνυμα. Δεν είναι η «Αθλήτρια α» είναι η Μάγκι και στη θέση της Μάγκι και όλων των θυμάτων μπορεί να βρεθεί οποιοδήποτε παιδί, αν δεν σπάσει ο κύκλος της σιωπής και της ανοχής.