Τι είναι η Θεραπευτική Ιππασία;
Η Θεραπευτική Ιππασία αποτελεί μια αναπτυσσόμενη μορφή θεραπείας, κατά την οποία χρησιμοποιείται η κίνηση του αλόγου ως μέρος ενός ολοκληρωμένου θεραπευτικού προγράμματος, με σκοπό τη βελτίωση της λειτουργικής ικανότητας του ατόμου (Sterba 2007). Βασικός στόχος της Θεραπευτική Ιππασίας για άτομα με αναπηρία είναι η βελτίωση της ποιότητας της ζωής τους (εικόνα 1).
Εικόνα 1. Τα οφέλη της ιπποθεραπείας
Δείτε το Βίντεο…
Η ευεργετική κίνηση του αλόγου
Ο βηματισμός του αλόγου προσφέρει ένα ακριβές, ρυθμικό και επαναλαμβανόμενο μοτίβο κίνησης παρόμοιο με την κίνηση της πυέλου του ανθρώπου (εικόνα 2) (McGee and Resse 2009). Ο αναβάτης-ασθενής ακολουθώντας τον εναλλασσόμενο ρυθμό του αλόγου, χαλαρώνει τους μύες του ώστε να ανταποκριθεί στην κίνηση του αλόγου. Με αυτόν τον τρόπο, εξασκούνται τόσο η ισορροπία όσο και οι ικανότητες συντονισμού ενώ ταυτόχρονα μειώνεται ο αρκετά αυξημένος μυϊκός τόνος. Μελέτες αναφέρουν πως η θεραπευτική ιππασία διεγείρει το αιθουσαίο σύστημα, βελτιώνοντας το νευρομυϊκό έλεγχο της κεφαλής και του αυχένα (Debuse et al., 2005; McGee and Resse 2009). Επιπλέον, αυτή η ρυθμική κίνηση σε συνδυασμό με την «ζεστασιά» του ίππου μειώνει την σπαστικότητα και προάγει τη χαλάρωση των μυών. Πλήθος μελετών απέδειξαν ότι κατά τη διάρκεια της θεραπείας πάνω στο άλογο απελευθερώνονται ενδορφίνες, οι οποίες επίσης μειώνουν τη σπαστικότητα (Snider et al., 2007). Οι ειδικοί θεραπευτές είναι εκπαιδευμένοι στο να εκμεταλλεύονται αυτήν την ευεργετική κίνηση του αλόγου και παράλληλα να δημιουργούν μια σειρά χρήσιμων ερεθισμάτων μέσα από (α) τις ασκήσεις που εκτελούνται, (β) το περιβάλλον και (γ) την ίδια τη θεραπευτική ομάδα που συμμετέχει (κάθε παιδί ή ενήλικας που βρίσκεται πάνω στο άλογο συνοδεύεται απαραιτήτως από δύο ή τρεις εκπαιδευτές – θεραπευτές). Μέσα από αυτή τη διαδικασία, η θεραπευτική ιππασία βελτιώνει την αυτοπεποίθηση, την αυτοεκτίμηση και περιορίζει τη διάσπαση προσοχής τόσο στα παιδιά με κινητικά προβλήματα όσο και στα παιδιά με νοητικά ελλείμματα.
Εικόνα 2. Ο βηματισμός του αλόγου
Σε ποιούς απευθύνεται η Θεραπευτική Ιππασία
Η θεραπευτική ιππασία έχει εξαιρετικά αποτελέσματα κυρίως σε παθήσεις και διαταραχές του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (ΚΝΣ). Συγκεκριμένα, απευθύνεται σε παιδιά και ενήλικες με νευρολογικές βλάβες, όπως εγκεφαλική παράλυση, μυϊκή δυστροφία, δισχιδής ράχη, βλάβες νωτιαίου μυελού, σκλήρυνση κατά πλάκας, εγκεφαλικό επεισόδιο, σύνδρομο Angelman. Εξίσου καλά αποτελέσματα παρατηρούνται σε άτομα με ορθοπεδικές βλάβες, όπως απουσία ή παραμόρφωση άκρων, σκολίωση και κύφωση. Τέλος, η ιπποθεραπεία ενδείκνυται για άτομα με αναπτυξιακές διαταραχές και δυσκολίες μάθησης, όπως σύνδρομο Down, νοητική υστέρηση, αυτισμός, σύνδρομο Asperger, ΔΕΠ-Υ, διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή (ΔΑΔ) και προβλήματα συμπεριφοράς (εικόνα 3).
Εικόνα 3. Θεραπευτική συνεδρία
Την θεραπευτική ομάδα συμπληρώνουν πτυχιούχοι και εξειδικευμένοι θεραπευτές όπως: (α) φυσικοθεραπευτές, (β) ειδικοί παιδαγωγοί, (γ) λογοθεραπευτές, (δ) εργοθεραπευτές, (ε) ψυχολόγοι (στ) και ιατροί. Η άρτια καταρτισμένη θεραπευτική ομάδα εξασφαλίζει την πλήρωση όλων των προϋποθέσεων, όπως η αξιολόγηση, το πρωτόκολλο θεραπείας, οι στόχοι θεραπείας και η επαναξιολόγηση, που απαιτούνται για τη βέλτιστη παροχή της θεραπείας. Στόχος της ομάδας είναι η ποιότητα της θεραπείας πάνω στο άλογο, σύμφωνα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε παιδιού. Ως εκ τούτου, οι συνεδρίες πραγματοποιούνται με απόλυτη ασφάλεια και τα αποτελέσματα είναι θεαματικά.
Οι ενήλικες και τα παιδιά που συμμετέχουν, λόγω του χώρου (αρένας) και του μέσου (άλογο) που χρησιμοποιούνται, δεν αντιμετωπίζουν τις συνεδρίες σαν θεραπεία, παρόλο που η ιππασία είναι μια έντονη θεραπευτική δραστηριότητα. Λόγω αυτής της ευχάριστης διάστασης, οι θεραπείες είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικές, διότι εκτός από ένα εξαιρετικό μέσο αποκατάστασης, η ίδια η διαδικασία της ιπποθεραπείας αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο τόσο για τους ενήλικές όσο και για τα παιδιά (εικόνα 4).
Εικόνα 4. Θεραπευτική συνεδρία
Ο χώρος της θεραπευτικής ιππασίας
Ο χώρος των συνεδριών είναι κατάλληλα διαμορφωμένος και αποτελείται από ειδικό εξοπλισμό για ΑμεΑ, όπωςράμπααλλά και απόσκέπαστρο με ειδικό πανίεκτροπής των βλαβερών UVA ακτίνων (εικόνα 5).
Εικόνα 5. Θεραπευτική συνεδρία
Διαβάστε ακόμη… Nevronas Loves…”ΙΠΠΟΘΕΡΑΠΕΙΑ”
Γράφει: η Αθανασία Λαϊου – Φυσικοθεραπεύτρια – Εκπαιδεύτρια Θεραπευτικής Ιππασίας και Ιπποθεραπείας
ΑΝΑΦΟΡΕΣ:
Debuse D, Chandler C, Gibb C 2005 An exploration of German and British physiotherapists’ views on the effects of hippotherapy and their measurement. Physiotherapy Theory and Practice 21: 219-242
McGee MC, Resse NB 2009 Immediate effects of a hippotherapy session on gait parameters in children with spastic cerebral palsy. Pediatric of Physical Therapy 21: 212-218
Snider L, Korner-Bitensk N, Kamman C, Warners S, Saleh M 2007 Horseback riding as therapy for children with cerebral palsy: Is there evidence of its effectiveness? Physical and Occupational Therapy in Pediatrics 27: 5-22
Sterba MD 2007 Does horseback riding therapy or therapist-directed hippotherapy rehabilitate children with cerebral palsy? Developmental Medicine and Child Neurology 49: 68-73