Ο θεσμός του διαγωνισμού τραγουδιού της Eurovision ξεκίνησε με σκοπό τη σύσφιξη των σχέσεων μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών. Μετά από τη συμμετοχή πολλών (ακόμη και μη-Ευρωπαϊκών χωρών), την ανάδειξη τοπικών κουλτουρών και διεθνών σταρ, η Eurovision συμπεριέλαβε επίσης άτομα με αναπηρία. Ας ρίξουμε μια ματιά λοιπόν σε αυτή τη πλευρά της Eurovision που αγκαλιάζει και αναδεικνύει το διαφορετικό εδώ και πολλά χρόνια.
της Νάνσυ Παναγουλοπούλου – Δημοσιογράφος
Όταν μιλάμε όμως για Συμπερίληψη, θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας και την Προσβασιμότητα.
Και σε αυτό τον τομέα η Eurovision τα τελευταία χρόνια έχει κάνει σημαντικά βήματα, δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες σε όσους άναπηρους θέλουν να παρακολουθήσουν από κοντά τον διαγωνισμό. Διαθέτει προσαρμοσμένους χώρους όπου παρέχονται υπηρεσίες Ακουστικής Περιγραφής σε άτομα με αναπηρία όρασης σε ξεχωριστό δωμάτιο, Διερμηνεία στην Νοηματική για κωφούς και βαρήκοους, Υπότιτλους στις οθόνες που μεταδίδουν το πρόγραμμα, αλλά και δωμάτιο διαμορφωμένο με τέτοιο τρόπο για τους αυτιστικούς που έχουν ευαισθησία στους ήχους και στον φωτισμό.
Ας δούμε μερικά παραδείγματα ατόμων με αναπηρία που είχαν συμμετοχή στη Eurovision!
PKN – Φιλανδία (2015)
Οι Pertti Kurikan Nimipäivät ή πιο σύντομα PKN είναι μια πανκ μπάντα που δημιουργήθηκε το 2004 σε ένα εργαστήρι για Αναπτυξιακές Διαταραχές. Εκπροσώπησαν τη χώρα τους στη Eurovision του 2015 ως η πρώτη πανκ μπάντα του διαγωνισμού, σπάζοντας παράλληλα το ρεκόρ για το πιο σύντομο σε διάρκεια κομμάτι του θεσμού. Το τραγούδι τους, “Aina mun pitää” περιγράφει δραστηριότητες της καθημερινότητας όπως π.χ. το πλύσιμο του προσώπου.
Αν και η συμμετοχή απέσπασε προσοχή από μέσα όπως το BBC και η χώρα έβγαλε γραμματόσημα με τη μπάντα, δεν κατάφεραν να προκριθούν πέρα από τους ημιτελικούς της Eurovision. Σκοπός της μπάντας με τη συμμετοχή της στο διεθνή διαγωνισμό ήταν να ευαισθητοποιήσουν το Ευρωπαϊκό κοινό για το Σύνδρομο Down.
Monika Kuszyńska – Πολωνία (2015)
Η Monika εμφανίστηκε στην Πολωνική ποπ σκηνή στις αρχές του 2000 με τη μπάντα Varius Manx της οποίας ήταν τραγουδίστρια. Η Monika είναι χρήστρια αναπηρικού αμαξιδίου, λόγω νευρολογικής βλάβης μετά από τροχαίο.
Σιγά-σιγά ξαναβρήκε το δρόμο της μουσικά και πλέον έχει δική της οικογένεια. Εκπροσώπησε την Πολωνία στη Eurovision του 2015 με το τραγούδι “In The Name Of Love” και τερμάτισε στην 23η θέση στον τελικό.
TIX – Νορβηγία (2021)
Ο Andreas Andresen Haukeland, γνωστός με το καλλιτεχνικό του όνομα TIX, είναι παραγωγός ηλεκτρονικής-ποπ μουσικής έχοντας γράψει μουσική για γνωστούς διεθνείς καλλιτέχνες όπως η Ava Max και ο Flo Rida, ενώ έχει γνωρίσει επιτυχία και εντός της χώρας του ως ερμηνευτής. Έχει σύνδρομο Tourette που προκαλεί νευρικά τικ για τα οποία δεχόταν bullying στο σχολείο, όμως τελικά ενέπνευσαν το καλλιτεχνικό του όνομα.
Το 2021 επιλέχθηκε να εκπροσωπήσει τη χώρα του στη Eurovision με το κομμάτι “Fallen Angel” κατά τη διάρκεια του οποίου αξιοσημείωτα, βγάζει τα γυαλιά που φοράει συνήθως όταν κάνει συναυλίες, αφήνοντας τα τικ του ελεύθερα να φανούν. Κατέκτησε τη 18η θέση στον τελικό του διαγωνισμού.
Yuliya Samoylova – Ρωσία (2018)
Η Yuliya Samoylova τραγουδάει από μικρή ηλικία, ξεκινώντας σε ένα εστιατόριο στην πόλη της, ενώ το 2008 δημιούργησε την alternative μπάντα TerraNova. Διεκδίκησε την πρώτη θέση στο Ρωσικό X-Factor ενώ πήρε μέρος στην τελετή έναρξης των Χειμερινών Παρα-ολυμπιακων του 2014. Η Yuliya διαγνώστηκε σε πολύ μικρή ηλικία με κάκωση νωτιαίου μυελού και είναι χρήστρια αναπηρικού αμαξιδίου.
Θα διαγωνιζόταν στη Eurovision το 2017 με το κομμάτι “Flame is Burning” όμως τελικά η Ρωσία απέσυρε τη συμμετοχή της χώρας. Η Yuliya εκπροσώπησε τη χώρα τελικά στη Eurovision το 2018 με το κομμάτι “I Won’t Break” στους ημιτελικούς, χωρίς να καταφέρει να προκριθεί στον τελικό.
Sheldon Riley – Αυστραλία (2022)
Ο Sheldon διαγνώστηκε στο φάσμα του Αυτισμού (τότε η διάγνωσή του ήταν σύνδρομο Ασπεργκερ) στα έξι του χρόνια. Οι γιατροί έλεγαν πως ίσως να μην καταφέρει να μιλήσει ποτέ, όμως τελικά τα κατάφερε και μάλιστα άρχισε το τραγούδι.
Το ταλέντο του τον οδήγησε στο ριάλιτι τραγουδιού “The X Factor : Australia” στο οποίο κατέκτησε την τρίτη θέση. Με ένα τραγούδι που περιγράφει πως είναι διαφορετικός, ο Sheldon Riley κατάφερε να ξεχωρίσει “Not The Same” και να εκπροσωπήσει την Αυστραλία στη Eurovision. Τερμάτισε στην 15η θέση στον τελικό.
Maria Doyle-Cuche – Ιρλανδία (1985)
Η Maria Doyle είναι ίσως η πρώτη από τις πολλές συμμετοχές τυφλών στη Eurovision. Η γενετική ασθένεια Stargardt’s την κατέστησε τυφλή στην ηλικία των εννιά ετών. Παρά την αναπηρία της και την ανέχεια της οικογένειάς της κατάφερε να σπουδάσει στο εξωτερικό, ενώ το 1985 εκπροσώπησε τη γενέτειρά της στη Eurovision με το τραγούδι “Wait Until The Weekend Comes”.
Στη συνέχεια παντρεύτηκε και έκανε οικογένεια στη Γαλλία, ενώ εδώ και περίπου μια δεκαετία έχει γυρίσει στον καλλιτεχνικό κόσμο, παίρνοντας μέρος σε διαγωνισμούς συνοδευόμενη από τα παιδιά της που είναι μουσικοί.
Γράφει: η Νάνσυ Παναγουλοπούλου – Δημοσιογράφος
Επιμέλεια: Πόπη Μάλεση – B.A, M.A Psychology