Ένα παιδί με Εναντιωτική Προκλητική Διαταραχή χαρακτηρίζεται: από αρνητισμό, έλλειψη συνεργατικής διάθεσης, έλλειψη υπακοής, προκλητική και αντιδραστική συμπεριφορά.
της Ζ. Σαρλή – Εργοθεραπεύτρια
Συχνά αρνείται να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις ή τους κανόνες των ενηλίκων. Χάνει εύκολα την ψυχραιμία του και εμπλέκεται σε καβγάδες. Λέει συχνά ψέματα και πολλές φορές κατηγορεί τους άλλους για τα δικά του λάθη ή για τη δική του κακή συμπεριφορά.
Γενικά δίνει την εικόνα ενός παιδιού που θέλει να κάνει πάντα το δικό του και είναι συχνά θυμωμένο.
Σύμφωνα με το DSM-5 η Εναντιωτική Προκλητική Διαταραχή εντάσσεται στην ομάδα των Διασπαστικών Διαταραχών, Διαταραχών Ελέγχου των Παρορμήσεων και της Διαγωγής.
Για να τεθεί η διάγνωση θα πρέπει να είναι παρόντα τουλάχιστον τέσσερα συμπτώματα για διάστημα τουλάχιστον 6 μηνών.
Σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα, το 50% των παιδιών με Εναντιωτική Προκλητική Διαταραχή συνεχίζει να παρουσιάζει αυτή την διαταραχή στην εφηβεία, το 25% αναπτύσσει επιπλέον συμπτώματα της διαταραχής διαγωγής, ενώ στο 25% των παιδιών τα συμπτώματα υποχωρούν τελείως.
Ο βασικός παράγοντας ο οποίος διαφοροποιεί τα παιδιά τα οποία αναπτύσσουν επιπλέον διαταραχή διαγωγής, από τα παιδιά στα οποία τα συμπτώματα υποχωρούν, φαίνεται να είναι ο βαθμός της επιθετικότητάς τους. Τα λιγότερα επιθετικά παιδιά είναι αυτά που συνήθως καταφέρνουν να ξεπεράσουν τα συμπτώματά τους, ενώ τα πιο επιθετικά παιδιά είναι αυτά που αναπτύσσουν σοβαρότερη μορφή ψυχοπαθολογίας.
Η θεραπευτική παρέμβαση έχει, αρχικά, σαν στόχο να θέσει τα “όρια” στη συμπεριφορά του παιδιού με Εναντιωτική Προκλητική Διαταραχή, που πιθανόν να αναγνωρίζει πλήρως την λανθασμένη προσέγγισή του στον τομέα των διαπροσωπικών του σχέσεων και κατ’ επέκταση στη διαχείριση της καθημερινότητάς του, γεγονός το οποίο το ματαιώνει καθολικά.
Άλλος ένας στόχος είναι να ενισχυθεί θετικά η προσωπικότητα του παιδιού, να περιοριστεί το αίσθημα ενοχής για την επιθετική συμπεριφορά του, καθώς και να τροφοδοτηθεί η κοινωνικότητά του, τόσο στο σχολικό καθώς και στο ευρύτερο περιβάλλον.
Οι Εργοθεραπευτές, στην προσέγγισή τους, θέτουν κανόνες, χρησιμοποιώντας στοχοκατευθυνόμενες δραστηριότητες (οργάνωση της καθημερινότητας/ οπτικοποίηση του προγράμματος), τοποθετώντας παράλληλα τα απαραίτητα ‘όρια’ τα οποία θα βοηθήσουν το εκάστοτε πάσχον άτομο να νιώσει ασφάλεια.
Γράφει: η Ζάνια Σαρλή – Εργοθεραπεύτρια
Επιμέλεια: Πόπη Μάλεση – B.A, M.A Psychology
