Γράφω αυτό το κείμενο, με σκοπό να μοιραστώ κάποιες σκέψεις, σε σχέση με το τι κάνουμε, οι θεραπευτές, για να προστατεύσουμε τον εαυτό μας. Είμαι σίγουρος ότι πολλοί, ο καθένας από την δική του σκοπιά, έχουν τον ίδιο προβληματισμό.
Είμαι θεραπευτής δεν σημαίνει ότι είμαι παντογνώστης, δεν σημαίνει ότι έχω την λύση για όλα, δεν σημαίνει ότι αντέχω τα πάντα. Σίγουρα οι γνώσεις μου μπορούν να βοηθήσουν να βρεθεί η λύση σε κάποια προβλήματα. Σίγουρα μπορώ να διαχειρίζομαι τις δυσκολίες λίγο καλύτερα. Τι κάνω όμως αν έρθει η στιγμή που δεν νιώθω σίγουρα; Ή καλύτερα: τι κάνω για να προστατευθώ και να προστατεύσω την δουλειά μου; Nα συνεχίσω να προσφέρω και να συνεργάζομαι; Nα αποδίδω αυτό που θέλω και μπορώ;
Στην Αγγλία πριν από αρκετά χρόνια (για την πρακτική μου άσκηση), ήρθα για πρώτη φορά αντιμέτωπος (θεωρητικά, αλλά και πρακτικά) με το πώς οι επαγγελματίες στο χώρο της υγείας θωρακίζουν τον εαυτό τους και την δουλειά τους απέναντι στο, γνωστό πια σε όλους μας, ”burn out”.
Μέχρι τότε, ως φοιτητής, κανένας δεν μου είχε πει το παραμικρό. Ούτε είχα διαπιστώσει από την επαφή μου με διάφορες δομές να υπάρχει ιδιαίτερη μέριμνα για την διασφάλιση των ”αντοχών” των θεραπευτών.
Για να μην μας αδικώ, τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότερο, αυτό το θέμα αναδεικνύεται, τόσο σε προσωπικό όσο και σε ομαδικό επίπεδο δουλειάς. Οι θεραπευτές δεν είμαστε υπεράνθρωποι. Έχουμε αδυναμίες και δυσκολίες, που καλούμαστε σε καθημερινή βάση να παραμερίσουμε, προκειμένου να κατορθώσουμε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες των πελατών μας και να βοηθήσουμε στην εύρεση λύσεων, που θα κάνουν ποιοτικότερη τη ζωή τους. Η καθημερινή επαφή με τα προβλήματα, τα προσωπικά και των πελατών μας, σε συνδυασμό με την επαγγελματική αγωνία, ώστε οι υπηρεσίες μας να είναι χρήσιμες, μπορούν με την πάροδο του χρόνου να αποτελέσουν έντονο στρεσογόνο παράγοντα.
Το θέμα λοιπόν είναι τι κάνουμε; Ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί για να μην εγκλωβιστούμε και να μην φτάσουμε στο ”αμήν”!
Rotation. Για να μπορούμε να “ανανεωνόμαστε” επαγγελματικά και να είμαστε παραγωγικότεροι. Το να αλλάζεις πόστο στη δουλειά ή να παραπέμπεις σε συναδέλφους, πελάτες που σε δυσκολεύουν, για να αναλάβεις νέους ασθενείς, δεν σημαίνει αποτυχία. Είναι τρόπος εξέλιξης και προστασίας του εαυτού μας.
Εποπτεία. Σου προσφέρει ανατροφοδότηση και σιγουριά για την θεραπευτική προσέγγιση που έχεις ή πρόκειται να επιλέξεις.
Ομάδες συζήτησης. Στο χώρο εργασίας, όπου εκτός από το πώς προχωράει το πρόγραμμα, να γίνονται case studies και εκτεταμένες αναφορές για πράγματα που επηρεάζουν θετικά ή αρνητικά τη δουλειά μας.
Αξιολόγηση. Σε τακτά χρονικά διαστήματα, τόσο από τους προϊσταμένους μας, αλλά κυρίως από εμάς για εμάς.
Ψυχοθεραπεία. Σίγουρα, ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο. Μας βοηθάει να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας, τα συναισθήματα μας, τα όρια μας και τρόπους διαχείρισης δύσκολων καταστάσεων.
Υπάρχουν και άλλα που θα μπορούσαν να γραφτούν. Μένω σε αυτά, με την προτροπή σε όλους να συνεχιστεί μία συζήτηση. Μια συζήτηση που πιστεύω μόνο καλό μπορεί να κάνει σε όλους μας. Εσείς τι σκέψεις κάνετε για το θέμα αυτό;
Γράφει: ο Νίκος Παγίδας – Εργοθεραπευτής
