Μεγαλώνοντας ένα παιδί όπου έχει λάβει κάποια διάγνωση όπως η Διαταραχή Αυτιστικού Φάσματος (ΔΑΦ), μπορεί να είναι ένα από τα πιο δύσκολα πράγματα που θα βιώσουν ποτέ κάποιοι γονείς. Οι ευθύνες που καλούνται να εκπληρώσουν οι γονείς είναι μεγάλες και αρκετές φορές απρόσμενες.
Του Στέλιου Βλαχόπουλου Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ Βιωματικοί Κύκλοι Αυτογνωσίας
Τι είναι, λοιπόν, η Συμβουλευτική Γονέων;
Η συμβουλευτική γονέων είναι ένα είδος υπηρεσίας που στοχεύει στην παροχή των απαραίτητων γνώσεων και εργαλείων καθοδήγησης και κυρίως υποστήριξης στους γονείς, χωρίς προκαταλήψεις ή κρίση των συναισθημάτων, συμπεριφορών και σκέψεών τους. Με αυτόν τον τρόπο, εξοπλίζονται περισσότερο για τη φροντίδα των παιδιών τους.
Γιατί είναι σημαντική η Συμβουλευτική Γονέων;
- Προσαρμογή στη Διάγνωση
Η διάγνωση αρκετές φορές είναι σοκαριστική για τους γονείς. Πολλές φορές γίνεται μια εξαντλητική διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει έως και ένα χρόνο ή περισσότερο, με πολλαπλές επισκέψεις σε πολλούς διαφορετικούς επαγγελματίες. Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, οι γονείς συνήθως αντιμετωπίζουν πληθώρα από συναισθήματα, όπως άγχος, ενοχή, υπερβολική ανησυχία, ελπίδα και φόβο για το μέλλον καθώς επίσης, από πολλούς ειδικούς αναφέρεται πως η διάγνωση πυροδοτεί μια μορφή πένθους στους γονείς.
Η άμεση συμβουλευτική θα απαλύνει τα μη υγιή συναισθήματα, θα προσαρμόσει τους γονείς στα χαρακτηριστικά της διάγνωσης και θα βοηθήσει στο να αποκατασταθεί πιο γρήγορα η ομαλότητα από το πρώτο σοκ, της αρχικής διάγνωσης.
- Γονεϊκές Δεξιότητες
Η ανατροφή ενός παιδιού με οποιαδήποτε διάγνωση αλλά και πιο συγκεκριμένα με διάγνωση στο Φάσμα του Αυτισμού μπορεί να είναι πολύ διαφορετική από την ανατροφή ενός νευρο-τυπικού παιδιού. Υπάρχουν αισθητηριακά ζητήματα που πρέπει να ληφθούν υπόψη, εκπαιδευτικές αποφάσεις που πρέπει να παρθούν, ιατρικές παρεμβάσεις, ανησυχίες για την ασφάλεια των παιδιών και θεραπευτικές αποφάσεις.
Τις περισσότερες φορές, τα παιδιά στο φάσμα ή άλλες αναπτυξιακές διαταραχές έχουν επίσης συνοδές παθήσεις υγείας και δυσκολίες αυτορρύθμισης. Οι γονείς μπορεί να γίνουν πολύ φορτισμένοι συναισθηματικά και μπερδεμένοι όταν έρχονται αντιμέτωποι με όλα αυτά.
Η συμβουλευτική είναι ζωτικής σημασίας για τους γονείς. Μπορεί να βοηθήσει τους γονείς στο να δώσουν προτεραιότητα στις ανάγκες του παιδιού αλλά και των ιδίων.
- Η Σχέση Μεταξύ των Γονιών/Ζευγαριού
Έχει αναφερθεί στη βιβλιογραφία ότι οι γονείς παιδιών με κάποια μορφή διαταραχής και ειδικά με αυτισμό έχουν ελαφρώς υψηλότερο ποσοστό διαζυγίων και συζυγικών διαφωνιών απ’ότι οι γονείς νευρο-τυπικών παιδιών. Αυτό σίγουρα δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς οι στρεσογόνοι παράγοντες είναι γενικά μεγαλύτεροι.
Κατά την διάρκεια της συμβουλευτικής γονέων, ο ψυχολόγος κατανοεί το συνεχές άγχος που επιβάλλει η διαταραχή σε μια οικογένεια και μπορεί να βοηθήσει ένα ζευγάρι να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες, ενώ παραμένει συνδεδεμένο.
Αυτό δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Είναι μια διαδικασία που απαιτεί χρόνο, υπομονή και επιμονή. Αλλά τα αποτελέσματα αξίζουν τον κόπο.
Όπως είπε η Janeen Herskovitz, γνωστή ειδικός στα ζητήματα του αυτισμού: I often tell couples that a diagnosis of autism doesn’t ruin a relationship, but their response to it might (μετάφραση: Συχνά λέω στα ζευγάρια ότι η διάγνωση του αυτισμού δεν καταστρέφει μια σχέση, αλλά η ανταπόκρισή των ίδιων σε αυτήν, μπορεί).
Μαθησιακές Δυσκολίες και χαρακτηριστικά των μαθητών
- Διαχείριση του Στρες
Το άγχος είναι ένας σημαντικός παράγοντας στο πως θα αντιμετωπίσει ο κάθε άνθρωπος οποιοδήποτε γεγονός στη ζωή του.
Για να παραμείνουμε υγιείς, πρέπει να μάθουμε να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά το άγχος. Το καθημερινό άγχος ενός γονέα είναι τεράστιο και συνεχές.
Η συμβουλευτική μπορεί να βοηθήσει προσφέροντας ένα στοργικό, υποστηρικτικό περιβάλλον, επικυρώνοντας τις προσπάθειες των γονέων για την ανατροφή του παιδιού τους και ενθαρρύνοντας τις δεξιότητες αυτό-φροντίδας.
Μην ξεχνάτε, λοιπόν, πως ακόμα και οι οδηγίες στα αεροσκάφη αναφέρουν πως πρώτα πρέπει να φορέσει ο γονιός την μάσκα οξυγόνου και μετά να στραφεί προς το παιδί!
Γράφει: ο Στέλιος Βλαχόπουλος Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ Βιωματικοί Κύκλοι Αυτογνωσίας
Ο Στέλιος Βλαχόπουλος είναι ψυχολόγος-ψυχοθεραπευτής, απόφοιτος του τμήματος Ψυχολογίας του University of East London με μεταπτυχιακές σπουδές στη Ψυχολογία Υγείας στο University of Nottingham. Έχει εξειδίκευση στη Λογικοθυμική & Συμπεριφορική-Γνωσιακή ψυχοθεραπεία ενηλίκων, εφήβων και στη συμβουλευτική γονέων.
