(Βίντεο) Προσβάσιμες Διαδρομές στο ΚΠΙΣΝ (Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος) με την Αλεξάνδρα Σταματοπούλου

Αν μας ζητούσαν να σχεδιάσουμε μια πόλη προσβάσιμη για OΛΟΥΣ κι από όλους, με υποδομές που θα σέβονται τις ανάγκες των ανθρώπων, με σχεδιαστικές προσθήκες που θα έχουν μεριμνήσει να παρέχουν ποιοτικές υπηρεσίες στα ΑμεΑ και τα εμποδιζόμενα άτομα, κοινώς να συμπεριλαμβάνουν όλους τους πολίτες κι επισκέπτες, τότε –χωρίς δεύτερη σκέψη- θα τους υποδεικνύαμε το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ).

Ο nevronas.gr σε συνεργασία με την Accesslab (Mapping solutions for disability), μαζί με την Παραολυμπιονίκη της Κολύμβησης Αλεξάνδρα Σταματοπούλου, διενήργησε ρεπορτάζ/έρευνα, στο να αξιολογήσει κατά πόσο και σε ποιο βαθμό είναι προσβάσιμο το ΚΠΙΣΝ. Ποιές προϋποθέσεις πληροί για τους/τις χρήστες/τριες αναπηρικού αμαξιδίου, αλλά και τα εμποδιζόμενα άτομα, εντός και πέριξ των εγκαταστάσεων.

Δείτε το βίντεο…

Αξιολόγηση επιπέδου προσβασιμότητας του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) μέσω των κριτηρίων του οδηγού «RadicalΑccess: measuring accessibility», της AccessLab.

Το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ) είναι έργο του 2016, από τους Renzo Piano Building Workshop, με έντονο το στοιχείο της προσβασιμότητας* και του ανοιχτού ορίζοντα προς το χώρο και το κοινό.

Καθολικός σχεδιασμός, “Σχεδιασμός για Όλους” (Design for All- DfA) ανεξαρτήτως ηλικίας και φυσικών χαρακτηριστικών (ύψος, οπτικές ικανότητες, ικανότητες ακοής και κινητικότητας).

Στόχος του καθολικού σχεδιασμού είναι:

Να καταργηθούν οι αρχιτεκτονικοί φραγμοί και οτιδήποτε εμποδίζει την αυτόνομη διακίνηση και διαβίωση των ΑμεΑ και των εμποδιζόμενων ατόμων* μέσα σε κτίρια ή σε υπαίθριους χώρους.
Να γίνει, δηλαδή,το δομημένο περιβάλλον φιλικό και ασφαλές για όλους τους χρήστες της κοινωνίας, χωρίς εξαιρέσεις.

Αναζητώντας μια πιο εμπεριστατωμένη μέθοδο αξιολόγησης του επιπέδου προσβασιμότητας κτιριακών εγκαταστάσεων, η ομάδα μας (ΑccessLab) σχεδίασε τον οδηγό «RadicalΑccess: measuring accessibility», με τελικό στόχο την δημιουργία μίας ψηφιακής πλατφόρμας επισήμανσης των χώρων αυτών, ως πλατφόρμα διευκόλυνσης εντοπισμού των προσβάσιμων κτιρίων της πόλης.

Τα κριτήρια αξιολόγησης που ορίσαμε στην οδηγό μας, καθορίστηκαν μέσα από την μελέτη του οδηγού, του «Σχεδιάζοντας για Όλους», (Design for All- DfA), από έρευνα αντίστοιχων οδηγών σε διεθνές επίπεδο, αλλά και από τις προσωπικές μας γνώσεις επί του θέματος.

Έτσι, επιλέξαμε να εξετάσουμε το κτίριο ΚΠΙΣΝ με βάση τα οκτώ παρακάτω βασικά κριτήρια καθολικού σχεδιασμού (βλέπε σχεδιάγραμμα accessibility criterias):

1. Πρόσβαση στο κτίριο από το δημόσιο χώρο (δρόμοι, πεζοδρόμια, διαβάσεις, ράμπες, λωρίδα όδευσης για άτομα με μηδενική ή περιορισμένη όραση, σύνδεση πεζοδρομίου-κτιρίου).

2. Στάθμευση (σηματοδοτημένη θέση στάθμευσης, με κατάλληλο πλάτος, κοντά στην είσοδο).

3. Πρόσβαση στο κτίριο από τον ιδιωτικό χώρο (σύνδεση οδοστρώματος, κεντρική θύρα εισόδου με κατάλληλο πλάτος, ελάχιστο πλάτος θύρας 0.90μ, μηχανισμοί και κουμπιά στο κατάλληλο ύψος).

4. Πρόσβαση σε όλους τους ορόφους και όλους τους χώρους του κτιρίου (οριζόντια και κάθετη προσπέλαση του κτιρίου, αντιολισθητική ράμπα κλίσης ως 5% και πλάτους τουλάχιστον 1.30μ., ανελκυστήρες, τεχνολογίες ανάβασης, θύρες).

5. Εσωτερική ανεμπόδιστη πλοήγηση στους χώρους του κτιρίου (επαρκή πλάτη κίνησης και στάσης).

6. Προσβάσιμοι χώροι υγιεινής (σήμανση, προσπέλαση, είσοδος, εξοπλισμός).

7. Υπηρεσίες και περιβάλλον χώρος (κατάλληλα ύψη πάγκων εξυπηρέτησης σε υποδοχές/ τραπεζιών / bar, κατάλληλα ύψη καθισμάτων και θέσεων στάσης αμαξιδίου, κατάλογοι / menu σε γραφή Braille).

8. Σηματοδότηση, επικοινωνία στον χώρο (πινακίδες επισήμανσης χώρων, συστήματα πληροφόρησης, έξοδοι κινδύνου, λωρίδες όδευσης τυφλών, οπτική και ηχητική πληροφόρηση).

Με βάση τα παραπάνω και παράλληλα με την άποψη των χρηστών του χώρου, για μια συμμετοχική προσέγγιση του επιπέδου προσβασιμότητας του ΚΠΙΣΝ, καταλήξαμε σε μια ολοκληρωμένη και με θετικά αποτελέσματα, αξιολόγηση στην Αθήνα, ως προς το επίπεδο προσβασιμότητάς του.

Το ΚΠΙΣΝ αποτελεί λοιπόν ένα σημαντικό παράδειγμα και πρότυπο κτίριο που σχεδιάστηκε τηρώντας τις αρχές του καθολικού σχεδιασμού, καθώς πληρούνται όλα τα παραπάνω κριτήρια που καθιστούν ένα αρχιτεκτόνημα πλήρως προσβάσιμο.

Ένα τέτοιο κτίριο εξυπηρετεί τις ανάγκες όλων των μελών μιας κοινωνίας, αλλά και πολύ παραπάνω αποτελεί ένα πραγματικό δείγμα εφαρμογής δίκαιου σχεδιασμού. Και η έννοια αυτή του δίκαιου σχεδιασμού στην αρχιτεκτονική, συντίθεται και αποκαλύπτεται μέσω των αρχών του καθολικού σχεδιασμού ή αλλιώς του σχεδιασμού για όλους (Design for All- DfA), που μεταφράζονται ως το δικαίωμα στην ίση συμμετοχή και στην ίση εμπειρία μέσα στο τρισδιάστατο επίπεδο του χώρο, ανεξαρτήτως ηλικίας και φυσικών χαρακτηριστικών (ύψος, οπτικές ικανότητες, ικανότητες ακοής και κινητικότητας.

Είναι σαφές ότι μέσα από την τήρηση ορισμένων βασικών σχεδιαστικών αρχών, το κτίριο αυτό σέβεται όλους τους χρήστες του. Σέβεται δηλαδή τον άνθρωπο και του προσφέρει ίσες και πολλαπλές επιλογές εμπειρίας του χώρου και των δημιουργικών δραστηριοτήτων και καταστάσεων που μπορούν να διαδραματιστούν σε αυτόν.

Τα κτίρια και οι υπαίθριοι χώροι που είναι προσιτοί και προσπελάσιμοι από AμεA και από εμποδιζόμενα άτομα είναι και για το σύνολο των χρηστών πιο ευχάριστοι, πιο άνετοι και πιο εύχρηστοι και με λιγότερους κινδύνους.

Είναι ξεκάθαρο ότι χρειαζόμαστε πιο ανθρώπινα κτίρια σαν το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ).

Σημείωση:

*με τον όρο προσβάσιμο και προσβασιμότητα εννοούμε την διασφάλιση στα άτομα με αναπηρία και στα εμποδιζόμενα άτομα (πχ: άτομα με μειωμένη κινητικότητα, άτομα με μειωμένη όραση, ηλικιωμένοι άνθρωποι, εγκύους, γονείς με καροτσάκι κτλ), πρόσβασης, σε ίση βάση με τα υπόλοιπα άτομα, στο δομημένο περιβάλλον, τα μέσα μεταφοράς, την πληροφορία και τις επικοινωνίες, άρα στην ισότιμη συμμετοχή τους στα κοινωνικά δρώμενα.