Ο Σύλλογος Αναπληρωτών Καθηγητών Ειδικής Αγωγής (ΣΑΚΕΑ) με ανακοίνωσή του, προτείνει την τροποποίηση του θεσμού της παράλληλης στήριξης.
Το κείμενο:
Ως επιστημονικός σύλλογος που υποστηρίζει προσπάθειες προς την κατεύθυνση της ενταξιακής εκπαίδευσης, χαιρετίζουμε τις προσλήψεις που γίνονται και φέτος στον (επιτυχημένο) θεσμό της παράλληλης στήριξης-συνεκπαίδευσης. Όπως αναφέρεται σε διάφορες έρευνες, ο αριθμός των προσλήψεων στην παράλληλη στήριξη έχει τριπλασιαστεί τα τελευταία χρόνια, γεγονός που εκφράζει τη σαφή πρόθεση του Υπουργείου, ώστε τα περισσότερα παιδιά με αναπηρία να παρακολουθούν το γενικό σχολείο. Οι ίδιες όμως έρευνες εντοπίζουν ότι οι εκπαιδευτικοί που στελεχώνουν τον οικείο θεσμό είναι αποκλειστικά αναπληρωτές, οι οποίοι προσλαμβάνονται στα μέσα της σχολικής χρονιάς και κάθε χρόνο υποστηρίζουν διαφορετικά παιδιά. Ειδικότερα στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, τα παιδιά με αναπηρία υποστηρίζονται για περιορισμένες ώρες και σε συγκεκριμένα μαθήματα, καθώς ένας/μια εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης συχνά εξυπηρετεί πολλά παιδιά και έχει παρουσία σε πολλά σχολεία ταυτόχρονα. Ως εκ τούτου, γίνεται κατανοητό ότι τα συγκεκριμένα παιδιά αδυνατούν να εμπιστευτούν τον εκάστοτε εκπαιδευτικό. Έτσι, όταν γνωρίζουν κάθε χρόνο έναν καινούργιο εκπαιδευτικό διακατέχονται από άγχος, αντίδραση και σε αρκετές περιπτώσεις αρνούνται να συνεργαστούν.
Σε πρόσφατη δήλωσή της, η υφυπουργός Παιδείας κ. Μακρή ανέφερε πως στην Ευρώπη υπάρχει ένας/μια εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης ανά τάξη, ασκώντας κριτική στην πρακτική του ένας προς ένα διδασκαλία. Ωστόσο, σε αρκετές χώρες υπάρχουν εκτός των εκπαιδευτικών παράλληλης στήριξης πολλαπλά μέτρα υποστήριξης και εύλογων προσαρμογών για τα παιδιά. Για παράδειγμα, σε κάποιες χώρες εκτός από εκπαιδευτικούς παράλληλης στήριξης υπάρχει, επιπλέον, ο θεσμός των «εκπαιδευτικών ενταξιακής εκπαίδευσης» (“inclusion teachers, inclusion coaches”) που συντρέχουν τους/τις εκπαιδευτικούς της τάξης, τα παιδιά με αναπηρία και τους γονείς/κηδεμόνες τους. Ειδικά για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα, οι εκπαιδευτικοί της παράλληλης στήριξης είναι συχνά η μόνη εύλογη προσαρμογή που προσφέρεται στα παιδιά με αναπηρία.
Κάλυψη των κενών στη Ειδική Αγωγή ζητούν οι Αναπληρωτές Καθηγητές
Κάλυψη των κενών στη Ειδική Αγωγή ζητούν οι Αναπληρωτές Καθηγητές
Επίσης, ο θεσμός της παράλληλης στήριξης-συνεκπαίδευσης με τον τρόπο που εφαρμόζεται δεν μπορεί να συμβάλλει προς την κατεύθυνση της ενταξιακής εκπαίδευσης, διότι οι εκπαιδευτικοί της παράλληλης στήριξης υπάρχουν απλώς σε συγκεκριμένα σχολεία και έτσι δεν είναι εύκολο να προωθηθεί η πρακτική της συνδιδασκαλίας και άλλες εύλογες προσαρμογές που είναι προς όφελος όλων των παιδιών (πχ. έγκαιρος εντοπισμός παιδιών που βρίσκονται σε κίνδυνο, διαφοροποίηση της διδασκαλίας). Στη βάση των διευκρινιστικών οδηγιών που εξέδωσε το Υπουργείο Παιδείας με θέμα: «οδηγίες-κατευθύνσεις για τη λειτουργία των θεσμών ενταξιακής εκπαίδευσης», που αφορούν και στον θεσμό της παράλληλης στήριξης-συνεκπαίδευσης (εγκύκλιος 138415/Δ3, 2023), η εισήγηση του συλλόγου μας, που στηρίζεται στη διεθνή έρευνα, είναι η εξής:
Ο θεσμός της παράλληλης στήριξης-συνεκπαίδευσης χρειάζεται να στελεχώνεται με μόνιμους-ες εκπαιδευτικούς με εξειδίκευση στην ειδική αγωγή και ενταξιακή εκπαίδευση, οι οποίοι-ες θα αποτελούν το σημείο αναφοράς τόσο για τα παιδιά με αναπηρία όσο και για τους γονείς/κηδεμόνες τους. Εξίσου σημαντικό είναι ο/η εκπαιδευτικός παράλληλης στήριξης να διατίθεται στο σχολείο και συγκεκριμένα σε τάξη, ώστε όλα τα σχολεία και όλες οι τάξεις να έχουν εκπαιδευτικούς παράλληλης στήριξης-συνεκπαίδευσης που να μπορούν να συνεργάζονται σε σταθερή βάση με τους καθηγητές/τις καθηγήτριες της γενικής. Με τον τρόπο αυτό, οι εκπαιδευτικοί της παράλληλης στήριξης θα μπορούν να συνεργάζονται με την Ε.Δ.Υ. και άλλους φορείς εκτός σχολείου (πχ. ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ.) συμβάλλοντας στην πρώιμη παρέμβαση και εντοπίζοντας έγκαιρα τους μαθητές/τις μαθήτριες που βρίσκονται σε κίνδυνο (at risk).
Σύμφωνα με τα παραπάνω, καθίσταται σαφές ότι το σταθερό και μόνιμο προσωπικό στον θεσμό της παράλληλης στήριξης-συνεκπαίδευσης μπορεί να συμβάλλει τα μέγιστα στην εφαρμογή της ενταξιακής εκπαίδευσης, που αποτελεί στόχο της ευρωπαϊκής πολιτικής. Στο πλαίσιο αυτό η εκπαιδευτική κοινότητα της Ειδικής Αγωγής Β΄θμιας Εκπαίδευσης απευθύνει έκκληση προς την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, να ενστερνιστεί τις ανησυχίες της (ανησυχίες και των οικογενειών των παιδιών) και να προβεί άμεσα στην ίδρυση οργανικών θέσεων και στη Β΄θμια Εκπαίδευση, η οποία είναι αναγκαία για τον διορισμό μόνιμων εκπαιδευτικών Ειδικής Αγωγής.
Οι εισηγήσεις μας:
• Δημιουργία οργανικών θέσεων στην παράλληλη στήριξη.
• Μεγαλύτερη έμφαση στην αναγνώριση των μαθησιακών δυσκολιών για όσα παιδιά δεν εντοπίζονται στο Δημοτικό σχολείο.
• Σταθερή συνεργασία των εκπαιδευτικών και άλλων φορέων, όπως είναι τα Κ.Ε.Δ.Α.Σ.Υ.
• Συνεχής επιμόρφωση όλων των εμπλεκομένων μερών (εκπαιδευτικών γενικής και ειδικής αγωγής, διευθυντών/διευθυντριών σχολείων, συμβούλων εκπαίδευσης, διευθυντών/διευθυντριών εκπαίδευσης).
• Υποστήριξη των παιδιών με αναπηρία από εκπαιδευτικούς παράλληλης στήριξης για όλες τις διδακτικές ώρες, σύμφωνα με ό,τι προβλέπεται από τις εκθέσεις αξιολόγησης των ΚΕ.ΔΑ.Σ.Υ.
