Είναι πρώτη φορά σε αυτή τη στήλη που γράφω για ταινία που αναφέρεται στον αυτισμό.
Και αυτή βέβαια ειναι μία ταινία, οπου ακούγεται η φωνή αυτών που δεν μιλάνε.
του Βαγγέλη Καρατζά – Πατέρας παιδιού στο Φάσμα του Αυτισμού
Ταξίδι στον Αυτισμό…
«The Reason I Jump»: Το ντοκιμαντέρ που βασίστηκε στο βιβλίο του Naoki Hakashida «Γιατί Χοροπηδώ» μας ταξιδεύει σε τρία επίπεδα ταυτόχρονα.
Μέσα από την αφήγηση του Naokι μπαίνουμε στον κόσμο του αυτισμού, για πρώτη φορά μέσα από τα μάτια ενός μη λεκτικού αυτιστικού.
Η ταινία ταξιδεύει στην Αγγλία με τον Τζος, στην Αμερική με τον Μπεν και την Emma, στην Ινδία με την Amrit και τέλος στην Σιέρα Λεόνε με τη Jestina.
Σε καλλιτεχνικό επίπεδο πετυχαίνει ενα αισθητηριακό ταξίδι, υψηλής όμως αισθητικής. Μία πολύ όμορφη ταινία χωρίς να κρύβει το δυσάρεστο, πραγματική, χωρίς να είναι ωμή.
Το Βιβλίο…
Το βιβλίο του Ναόκι είναι σταθμός για τον αυτισμό.
Ενώ λύνει αρκετές απορίες για το πώς σκέφτονται οι αυτιστικοί, υπογραμμίζει ταυτόχρονα το πόσο ξεχωριστό είναι το κάθε άτομο στο αυτιστικό φάσμα.
Ενώ δίνει συμβουλές και ενθάρρυνση στους γονείς, δεν προσπαθεί να γίνει εγχειρίδιο, πανάκεια
ή θαυματουργή λύση.
Και το πιο σημαντικό… Είναι γραμμένο από έναν έφηβο την εποχή που είχε ακόμα προβλήματα επικοινωνίας τον καιρό που το έγραφε, και που έχει ζήσει πώς είναι να είσαι μη λεκτικός αυτιστικός, να θέλεις και να μην μπορείς να επικοινωνήσεις.
Βαρύ το φορτίο της ταινίας…
Η ταινία όμως πέτυχαινει.
Αναμειγνύοντας την αφήγηση του Ναόκι με στιγμιότυπα από τη ζωή αυτιστικών ανθρώπων από τέσσερις διαφορετικές ηπείρους.
Το πιο περίεργο και το πιο δύσκολο συναισθηματικά για μένα, ήταν να βλέπω στο ντοκιμαντέρ αυτιστικούς άλλου φύλου, άλλης φυλής και άλλη ηλικίας από το γιο μου, τόσο ξεχωριστές προσωπικότητες μεταξύ τους αλλά να έχουν τόσα κοινά μαζί του.
Η κίνηση του σώματος, τα ξεσπάσματα, το κλείσιμο των αυτιών με τα χέρια, η αγκαλιά, ο τρόπος που πιάνουν το μολύβι… Τόσο οικεία, τόσο επίπονα γνώριμα σε μένα…
Σε ποιούς απευθύνεται τότε η ταινία;
Την ταινία πρέπει να τη δουν όλοι, το βιβλίο πρέπει να το διαβάσουμε όλοι.
Και αυτοί που δεν ασχολούνται ή δεν ξέρουν για τον αυτισμό. Είναι ένας τρόπος να μάθουν.
Να ξεπεράσουν στερεότυπα όπως ότι οι αυτιστικοί δεν έχουν ενσυναίσθηση, ότι δεν αντιλαμβάνονται, ότι θέλουν να μένουν μόνοι, ότι δεν κάνουν φίλους και άλλα τέτοια.
Πολλές φορές οι γονείς στην κούραση και στην απογοήτευση μας, αγνοούμε πηγές γνώσης που θα μας βοηθούσαν σημαντικά οπως το «Γιατί Χοροπηδώ».
Θα μας βοηθούσαν να δούμε τα πράγματα αλλιώς, θα μας ενθαρρύναν.
Νομίζω ότι εκπαιδευτικοί και θεραπευτές δεν το έχουν διαβάσει ή δεν του έχουν δώσει την αξία που πρέπει γιατί βλέπω να λειτουργούν με μία συγκεκριμένη μανιέρα (επίτηδες χρησιμοποιώ τη λέξη μανιέρα και όχι μεθοδολογία).
Νιώθω ότι πολλές φορές υποτιμάται το δυναμικό των αυτιστικών, ξεχνάμε ότι αυτοί που δύσκολευονται περισσότερο είναι οι ίδιοι οι αυτιστικοί.
Το αναφέρει και στο βιβλίο και στο ντοκιμαντέρ ο Ναόκι:
«Θέλω να μιλήσω αλλά δεν μπορώ…
Θέλω να κάνω κάτι αλλά δεν με άκουει το σώμα μου…
Θέλω να είμαι με τους άλλους αλλά δεν μου δίνεται η ευκαιρία…»
Πέρα από το Βιβλίο…
Στην ταινία βλέπουμε και πράγματα που δεν αναφέρονται στο βιβλίο.
Τη φιλία μεταξύ αυτιστικών ατόμων, τη δημιουργικότητα, τον αγώνα των γονέων και βέβαια το μισαναπηρισμό και τις προκαταλήψεις που υπάρχουν ακόμα και σήμερα για τον αυτισμό.
Αναφέρει χαρακτηριστικά ο αυτιστικός Ben για το λάθος τρόπο εκπαίδευσης του «Μας στέρησαν τα πολιτικά μας δικαιώματα».
Και επιτέλους βλέπουμε αυτιστικούς που δεν ειναι παιδιά.
Γιατί στην Ελλάδα καμιά φορά ξεχνάμε ότι αυτιστικός γεννιέσαι και πεθαίνεις, ότι δεν εξαφανίζεται μαγικά ο αυτισμός με την ενηλικίωση.
Έργο τέχνης…
Ο σκηνοθέτης Jerry Rothwell πολύ έξυπνα αναδεικνύει την αισθητηριακή “επίθεση” που δέχεται το αυτιστικό άτομο καθώς και τη δυνατότητα του να προσέχει τις λεπτομέρειες που μας διαφεύγουν, βρίσκοντας ομορφιά στα πιο απλά πράγματα, τονίζοντας και φέρνοντας στο προσκήνιο τους ήχους της καθημερινότητας που όλοι προσπερνάμε.
Όμορφες εικόνες, υπέροχη μουσική και καμιά φορά η ποιητικότητα της γραφής του Ναόκι δίνουν στην ταινία καλλιτεχνική αξία εκτός από τη χρηστική και τη συναισθηματική που σίγουρα έχει.
Πέρα από το αισθητικό κομμάτι ξέρω ότι πρέπει να κλείσω με αυτό που λέει ο Ναόκι, το πιο ουσιώδες:
«Οι αυτιστικοί σας θέλουμε να μάχεστε δίπλα μας»
Δείτε το trailer της ταινίας και λεπτομέρειες εδώ…
Βρείτε τις προτεινόμενες ταινίες του nevronas.gr εδώ…
Γράφει: ο Βαγγέλης Καρατζάς – Πατέρας παιδιού στο Φάσμα του Αυτισμού
