ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

Συνεχίζονται οι αναγκαστικές στειρώσεις γυναικών με αναπηρία στην Κύπρο

Η Άντρια Καδή στο politis.com.cy, γράφει: Οι κηδεμόνες, οι σύζυγοι, οι σύντροφοι γυναικών με αναπηρία αλλά και οι κυβερνήσεις σε 13 κράτη μέλη της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος, εφαρμόζουν (μέχρι και σήμερα) σιωπηλά και ατιμώρητα απάνθρωπες και επιβλαβείς πρακτικές αναγκαστικής στείρωσης κυρίως σε γυναίκες με νοητική, ψυχοκοινωνική και άλλες αναπηρίες, με το επιχείρημα ότι δεν είναι σε θέση να μεγαλώσουν ένα παιδί. Άτομα με αναπηρίες υποβάλλονται ακόμη και σήμερα σε αναγκαστικές στειρώσεις -μια διαδικασία παντελώς νόμιμη, αρκεί μόνο ο κηδεμόνας τους να κρίνει ότι είναι ακατάλληλοι να γίνουν γονείς.

Την ίδια ώρα, υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για γυναίκες σε ιδρύματα όπου μπορεί να βιάζονται και οι στειρώσεις να πάνε χέρι με χέρι με τις αμβλώσεις. Γύρω από το θέμα, όμως, επικρατεί ένα πέπλο σιωπής. «Δεν θα πάρεις ποτέ απαντήσεις για το πόσο συχνά συμβαίνει. Κανείς δεν μιλάει», ανέφερε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Συνομοσπονδίας Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ), Χριστάκης Νικολαΐδης.

Η Κύπρος είναι μια από τις χώρες της ΕΕ όπου η αναγκαστική στείρωση σε άτομα με αναπηρίες είναι νόμιμη ή δεν απαγορεύεται ρητά. Όμως, το θέμα συχνά κρατείται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, πίσω από πόρτες κλινικών, δομών και ιδρυμάτων. Ο κ. Νικολαΐδης, ωστόσο, είναι κατηγορηματικός ότι η πρακτική ασκείται, κυρίως, σε άτομα με νοητική αναπηρία.

Η καταγγελία

Το τι ακριβώς ισχύει στη χώρα μας καταδεικνύει η καταγγελία που έγινε πέρσι από την Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥΣΟΑ) και αφορά σε περίπτωση γυναίκας με νοητική αναπηρία την οποία στείρωσαν αφού γέννησε, έτσι ώστε να μην είναι σε θέση στο μέλλον να τεκνοποιήσει. Η στείρωση έγινε με τη συγκατάθεση του κηδεμόνα της γυναίκας και χωρίς τη συγκατάθεσή της. «Εσάσαμε σε», της είπε ο γιατρός όταν ξύπνησε, όπως ισχυρίστηκε ο πρόεδρος της ΚΥΣΟΑ Χριστάκης Νικολαΐδης. Πρόσθεσε ότι οι κακοποιήσεις και οι βιασμοί σε ιδρύματα είναι κοινό μυστικό, ωστόσο, είναι δύσκολο να βρεθούν στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτούς τους ισχυρισμούς. Ο Ιάκωβος Βαλανίδης, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Συνδέσμου Γονέων και Φίλων των Παιδιών με ειδικές ανάγκες, ανέφερε ότι δεν έχει ακούσει ποτέ να γίνονται αναγκαστικές στειρώσεις. «Κανένας από τους γονείς με τους οποίους έχω συναναστραφεί όλα αυτά τα χρόνια δεν μου έθεσε τέτοια ζητήματα». Ωστόσο, οι ανησυχίες για τους βιασμούς πίσω από τους κλειστούς τοίχους των ιδρυμάτων είναι μια σκληρή πραγματικότητα, υποστηρίζει. «Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι συμβαίνει εκεί. Αυτοί οι χώροι είναι κλειστοί και ειδικά σε περιπτώσεις που οι άνθρωποι δεν μπορούν να μιλήσουν. Κανείς δεν θα μάθει ποτέ τι συμβαίνει».

Ο γυναικολόγος δρ Γαβριήλ Καλακουτής αναφέρει, ωστόσο, ότι οι αναγκαστικές στειρώσεις γίνονται «σε σπάνιες περιπτώσεις… για καθυστερημένες». Με τη χρήση του όρου «καθυστερημένες» να παίρνει τη συζήτηση πίσω δεκαετίες, ο Καλακούτης αναφέρθηκε σε μια πρόσφατη περίπτωση γυναίκας, η οποία οδήγησε σε αναγκαστική στείρωση την 30χρονη κόρη της. «Υπήρχαν μερικοί τύποι που την παρενοχλούσαν [την κόρη] και έτσι η μαμά προτίμησε να τη στειρώσει».

Δείτε | Στη Κύπρο στείρωσαν γυναίκα με νοητική αναπηρία χωρίς τη συγκατάθεση της (Βίντεο)

Τι προβλέπει η νομοθεσία

Σύμφωνα με την κυπριακή νομοθεσία, η αναγκαστική στείρωση αποτελεί ποινικό αδίκημα, το οποίο τιμωρείται με φυλάκιση έως και 10 έτη ή/και πρόστιμο. Ωστόσο, οι νόμοι περί ψυχικής υγείας επιτρέπουν την πραγματοποίηση μιας παρεμβατικής διαδικασίας όπως η στείρωση, εάν ο κηδεμόνας τους δώσει συναίνεση. Ο κ. Νικολαΐδης χαρακτηρίζει την πρακτική «αναχρονιστική» που «ανήκει στον Μεσαίωνα».

Ζητούν απαγόρευση

Η Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία έχει επανειλημμένα ζητήσει την απαγόρευση της αναγκαστικής στείρωσης. Έχει τονίσει ότι η πρακτική αυτή μπορεί να θεωρηθεί μορφή σκληρής, απάνθρωπης ή εξευτελιστικής μεταχείρισης ή τιμωρίας. Η αναγκαστική στείρωση παραμένει νόμιμη ή δεν απαγορεύεται ρητά στη Βουλγαρία, την Κύπρο, την Κροατία, τη Δανία, την Εσθονία, την Ουγγαρία, τη Φινλανδία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Πορτογαλία, τη Σλοβακία και την Τσεχία, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Φόρουμ για την Αναπηρία (EDF). Πάντως, ούτε η πρόεδρος του Συνδέσμου Γυναικολόγων δρ Αφροδίτη Ελισσαίου είχε ακούσει ποτέ να γίνονται αναγκαστικές στειρώσεις στην Κύπρο, όπως ανέφερε.

Η Κύπρος είναι μια από τις 12 χώρες της ΕΕ όπου η αναγκαστική στείρωση σε άτομα με αναπηρίες είναι νόμιμη ή δεν απαγορεύεται ρητά

Η τελευταία έκθεση των ΗΠΑ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (2023) διευκρινίζει ότι «δεν υπήρξαν αναφορές για εξαναγκαστικές αμβλώσεις ή αναγκαστική στείρωση». Εντόπισε ωστόσο ότι μια ΜΚΟ προειδοποίησε για ύποπτες περιπτώσεις ατόμων με νοητική αναπηρία που υποβάλλονται σε αμβλώσεις ενώ ζουν σε σπίτια για άτομα με αναπηρία. Η έκθεση τόνισε, επίσης, ότι οι εκκλήσεις προς την Αστυνομία και τις Κοινωνικές Υπηρεσίες να διερευνήσουν το θέμα έπεσαν ουσιαστικά στο κενό, καθώς οι αρχές «δεν ανταποκρίθηκαν».

 Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στο politis.com.cy

Περισσότερα νέα Συλλόγων – Φορέων – ΜΚΟ

Πηγή: politis.com.cy