“Κάποιοι άνθρωποι έρχονται σε αυτήν την ζωή για να μη τους αγκαλιάσει, να μην τους προστατέψει κανένας. Έρχονται, για να δουν την άλλη πλευρά της. Αυτήν, της σκληρής πραγματικότητας, του αδιέξοδου, του απόλυτου τίποτα, πίσω από κλειστές πόρτες και παγωμένα βλέμματα!!!”
της Μαρίας Λευτάκη – Κοινωνική Λειτουργός
Μέρες τώρα το τετράδιο με τις σημειώσεις μου πάνω στο τραπέζι. Κάθε που το πιάνω στα χέρια μου ανοίγει, σαν από μόνο του, σε μια συγκεκριμένη σελίδα. Εκείνη που, πάνω-πάνω, γράφει: “Κοινωνική δολοφονία”. Έτσι χαρακτήρισε, τον θάνατο του Αλέξανδρου, η φίλη μου απ’ τη Θεσσαλονίκη, Σοφία Γραβάνη, όταν μιλήσαμε στο τηλέφωνο… Κοινωνική δολοφονία.
Όλοι έχουμε ευθύνη, όλοι φταίμε, όλοι θα μπορούσαμε να κάνουμε κάτι να το εμποδίσουμε, όλοι… όλοι μας! Κλείνω το τετράδιο για μια ακόμη φορά και το αφήνω στην άκρη. Ίσως αύριο… ίσως…
Βάζουμε τα παιδιά για ύπνο. Καληνύχτα και όνειρα γλυκά! Φιλιά αγκαλιές, γαργαλήματα, χαδάκια, γέλια πολλά! Ο άντρας μου τους διαβάζει παραμύθι για να κοιμηθούν. Εγώ θα πάω μετά, να ακούσω τις ανάσες τους ενώ κοιμούνται, να τα σταυρώσω, να τα σκεπάσω. Πόσο όμορφη είναι η μουσική απ’ την ανάσα τους!
Αλέξανδρος, ετών 17.
Μέρες τώρα δεν φεύγει το όνομά του απ’ το μυαλό μου, μέρες τώρα… Αλεξανδρος ετών 17! Ακατάλληλο οικογενειακό περιβάλλον, αδέρφια 4 και η μητέρα δεν είχε παρά την επιμέλεια του Αλέξανδρου. “Ελαττωματικός” ο Αλέξανδρος, σε έναν κόσμο που η διαφορετικότητα πληρώνεται ακριβά. Άφησαν στη μητέρα την επιμέλεια, ενώ γνωριζαν ότι δεν μπορεί, δεν πρέπει να έχει την επιμέλεια κανενός απ’ τα παιδιά της. Ποιος φταίει; Ποιος έχει την ευθύνη;
Τι νόημα έχει τώρα πια;
Πόσοι Αλέξανδροι περπατούν αναμεσά μας…!
Αφήσαμε τα παιδιά στο σχολείο! Καλημέρα, καλό σχολείο! Σας αγαπάμε! Να είστε νικητες, νικητές της καρδιάς σας! Βαζουν τις τσάντες στον ώμο και φεύγουν βαριεστημένα, νυσταγμένα… Τσαγκαροδευτέρα, βλέπεις! Ποιος μπορεί να είναι χαρούμενος πρωί-πρωί όταν τον ξυπνάνε για να πάει σχολείο; Περπάτησα πολύ σήμερα, δε μπορούσα να μείνω σπίτι, ήταν σα να ήθελα να διανύσω την απόσταση που χωρίζει τα εγκαταλελειμμένα παιδιά που ζουν σε αυτή τη χώρα, απ’ τα άλλα εκείνα που μεγαλώνουν μέσα στην οικογενειακή θαλπωρή και αγάπη.
Αλέξανδρος, ετών 17.
Βρέθηκε νεκρός στο προαύλιο του νοσοκομείου Παπανικολάου, αιτία θανάτου: ανακοπή καρδιάς.
Καμία δομή κανένας χώρος δεν υπήρχε για αυτόν. Αλέξανδρος… χωρίς διάγνωση! Γιατί ποιος να νοιαστεί για το τι ακριβώς συνέβαινε στη ψυχή αυτού του παιδιού; Αδιάγνωστος ο Αλέξανδρος… προβληματικός μεν, αλλά αδιάγνωστος. Τόσο προβληματικός ώστε να μη χωράει σε καμία κρατική δομή, χωρίς ταμπέλα, για να μη μπορεί καν να υπάρξει ούτε το πρόσχημα ότι έπασχε από την τάδε ψυχική νόσο ή είχε την τάδε διαταραχή ή σύνδρομο.
Πολύ μεγάλος για χώρους που φιλοξενούν παιδιά, πολύ μικρός για δομές που φιλοξενούν ενηλίκους. Μη λειτουργικός για άλλες δομές. Κάποιοι, με μεγάλη ευκολία, του έδιναν εξιτήριο, γνωρίζοντας ότι δεν ειχε πού να πάει. Άφηναν επίτηδες την επιμέλεια στη μητέρα, πολύ βολικό για ένα ξεχαρβαλωμενο κοινωνικό σύστημα, διότι σε άλλη περίπτωση κάποιος άλλος θα έπρεπε να πάρει την ευθύνη για αυτόν. Όταν ζητήθηκε απ’ τον εισαγγελέα να φιλοξενηθεί σε μια δομή, έστω για δέκα μήνες (μέχρι την ενηλικίωσή του), διότι μετά υπήρχε χώρος για αυτόν, εκείνος απάντησε: Δέκα μήνες είναι πολύς χρόνος, δεν περνούν εύκολα… εγώ να σας δώσω μια εισαγγελική για εισαγωγή σε εφημερεύον – παιδοψυχιατρικό…
Δραπέτευσε από το ψυχιατρικό τμήμα του νοσοκομείου Παπανικολάου και κανένας δεν ενδιαφέρθηκε να τον ψάξει, κανείς δεν τον αναζήτησε, κανείς δε σκέφτηκε να ειδοποιήσει τις αρχές για την εξαφανισή του. Τέσσερις μέρες μετά, φίλη της οικογένειας του Αλέξανδρου η κα Σοφία Γραβάνη , απευθύνθηκε στο “Χαμόγελο του Παιδιού”. Δέκα μέρες μετά την εξαφάνισή του βρέθηκε, από τυχαίο περαστικό, νεκρός στο προαύλιο του νοσοκομείου απ’ όπου δραπέυτευσε.
Κανένας δεν είχε σκεφτεί να τον αναζητήσει εκεί…!!!
Πόσοι Αλέξανδροι σ’ αυτήν την χώρα; Πόσα παιδιά ζουν αναμεσά μας και είναι παιδιά που καμιά κρατική δομή δεν υπάρχει για αυτά; Πόσο εύκολο και για τα δικά μας παιδιά, για τα παιδιά όλων μας, να βρεθούν απέναντι; Ένα ατύχημα, ένας θάνατος, μια χρεωκοπία, ένας πόλεμος… Ποιός μπορεί να πει με σιγουριά ότι αύριο δε θα είναι και το δικό τους παιδί σ’αυτήν τη θέση;
Πόσα παιδιά βρίσκονται, κάποια στιγμή, εντελώς ξαφνικά, από την κατάσταση του “έχω τα πάντα”, σε εκείνη του “δεν έχω τίποτα”;
Είναι σαν, κάποιοι άνθρωποι να έρχονται σε αυτή τη ζωή για να μη τους αγκαλιάσει, να μη τους κανακέψει, να μη τους χαιδέψει, να μη τους χαμογελάσει κανένας. Έρχονται για να δουν την άλλη πλευρά, τη σκληρή της πραγματικότητα, να βιώσουν το αδιέξοδο, το τέλμα, το απόλυτο τίποτα, πίσω από κλειστές πόρτες και παγωμένα βλέμματα.
Να είναι μόνο 17 χρόνων και το μόνο που τους έχει απομείνει να είναι να μείνουν ακίνητοι, μέχρι να πεθάνουν από τη πείνα και το κρύο… Κοινωνική δολοφονία λοιπόν! Και σε μια κοινωνική δολοφονία, ο δολοφονημενος έχει βιώσει το απόλυτο αδιέξοδο, γιατί εκεί τον έχουμε οδηγήσει όλοι μαζί: οικογένεια, κοινωνία, κράτος πρόνοιας, φορείς, δομές, αρμόδιοι και μη.
Πριν πεθάνει ένας νέος άνθρωπος, με αυτόν τον τρόπο, έχει ήδη πεθάνει ο ανθρωπισμός μέσα μας. Και όταν μιλάμε για Κράτος Πρόνοιας, για κοινωνικές δομές, ας σκεφτούμε τους Αλέξανδρους αυτής της χώρας που δε θα υπάρξει πόρτα ανοιχτή για αυτούς.
Καληνύχτα Αλέξανδρε και όνειρα γλυκά!
Καλημέρα Αλέξανδρε, καλό σχολείο! Να είσαι νικητής, ο νικητής της καρδιάς σου!
Για τον Αλέξανδρο, ετών 17, που στις 2-3-18 βρέθηκε νεκρός στον προαύλιο χώρο του νοσοκομείου Παπανικολάου, δέκα μερες μετά την εξαφανισή του.
Για όλους τους Αλέξανδρους που ζουν γύρω μας.
Για όλα τα παιδιά που θα μπορούσαν να είναι στη θέση του!
Γράφει: η Μαρία Λευτάκη – Κοινωνική Λειτουργός
