Εμείς μένουμε Πειραιά.
Όταν ήταν μικρός ο Μιχάλης, είχαμε φτάσει μέχρι Φιλοθέη, ψάχνοντας εξοπλισμένες παιδικές χαρές, που να έχουν κατασκευές για ισορροπία και αναρρίχηση, τούνελ και κρεμαστές γέφυρες και ανεμόσκαλες… Μου άρεσε να τον βλέπω να δοκιμάζει νέα πράγματα, νέες προκλήσεις, αλλά και… με βόλευε να μην αντιμετωπίζω τα ίδια, περίεργα, βλέμματα των άλλων γονιών που αντιλαμβάνονταν σιγά-σιγά την διαφορετικότητα του γιου μου.
της Ειρήνης Συνανίδου – Παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας – Μητέρα ΑμεΑ
Το σκηνικό λοιπόν που θα σας εξιστορήσω συνέβη στην αμμοδόχο μιας παιδικής χαράς, στο Χαϊδάρι.
Ο Μιχάλης παίζει με την άμμο…
Στην ουσία αδιαφορεί για τα φτυαράκια και τα κουβαδάκια, του αρέσει μόνο να την ανακατεύει, να την περνάει από το ένα χέρι στο άλλο, να την αφήνει να πέφτει απ’ όσο ψηλά μπορούσε να σηκώσει το χεράκι του. Εγώ στο παγκάκι από πίσω του, να τον παρατηρώ και να καταγράφω τα πάντα, από το αν τον ενοχλεί ο ήλιος, από το πόσο κοντά μπορούν να πλησιάσουν τα άλλα παιδιά, χωρίς να αλλάξει στάση σώματος και άλλα τέτοια όμορφα.
Την εποχή εκείνη, όταν ο Μιχάλης ενθουσιαζόταν, έκανε μια κίνηση με τα χεράκια του σαν να τα έτριβε μεταξύ τους πάρα πολύ έντονα, ξανά και ξανά. Τράβηξε την προσοχή ενός τετράχρονου κοριτσιού, που -και μπράβο της γι’ αυτό- δεν έμεινε στην παρατήρηση. Πήγε στο μπαμπά της που την συνόδευε: «Μπαμπά, γιατί το κάνει αυτό, το αγοράκι;» ρώτησε. Ο μπαμπάς της με κοίταξε και της είπε: «Άμα πιάσουμε τώρα τα γιατί… μάλλον του αρέσει… Πήγαινε να παίξεις, μην κοιτάς επίμονα, δεν είναι ευγενικό». Το κοριτσάκι πήγε πίσω και έκατσε σε «απόσταση ασφαλείας» συνεχίζοντας το παιχνίδι της. Θα πρέπει να φάνηκε μια μικρή απογοήτευση στο πρόσωπό μου.
Κάθε άνθρωπος εκδηλώνει την χαρά του ή την λύπη του με ένα δικό του τρόπο…
Όμως μετά από λίγο, εκείνος ο μπαμπάς με πλησίασε διστακτικά. «Ξέρεις είμαι μπαμπάς του Σαββατοκύριακου… Προσπαθώ να περνάμε όμορφα και ξένοιαστα όταν είμαστε παρέα και αποφεύγω τις δύσκολες ερωτήσεις και τις δύσκολες συζητήσεις. Όμως θέλω να ξέρω. Τί να της πω, αν με ξαναρωτήσει; δεν απάντησα σωστά μάλλον…»
Τον θαύμασα και του είπα τότε με ειλικρίνεια ότι: «Δεν ξέρω. Θεωρητικά, στα μαθήματα που κάνω, δεν έχουμε συζητήσει ακόμα γι’ αυτό. Θα σου πω όμως αυτό που νιώθω. Να της πεις ότι αυτή είναι μια ωραία ερώτηση. Και η σωστή απάντηση είναι ότι κάθε άνθρωπος εκδηλώνει την χαρά του ή την λύπη του με ένα δικό του τρόπο. Σίγουρα λοιπόν η στερεοτυπία αυτή, κάτι σημαίνει. Αν πλησιάσει το παιδάκι και προσπαθήσει να παίξει μαζί του, ίσως μπορέσει να καταλάβει τί νιώθει όταν τρίβει τα χεράκια του ή όταν χοροπηδάει ή όταν χτυπάει παλαμάκια…»
Ευχαρίστησε και χαιρετηθήκαμε οικογενειακώς, όταν ο Μιχάλης δεν ήθελε άλλο να κάτσουμε και σηκωθήκαμε να φύγουμε.
Ο ρόλος της παιδαγωγού είναι να μάθει το παιδί να συνυπάρχει!
Πρόσφατα μία συνάδελφος μου διηγήθηκε το εξής…
Στην ομάδα των παιδιών για τα οποία είναι υπεύθυνη, στο παιδικό σταθμό, είναι και ένα αγοράκι με αυτισμό, που έχει συχνά tantrums, κατά τη διάρκεια των οποίων ξαπλώνει στο πάτωμα και κάνει φασαρία.. Ήρθε λοιπόν μια μητέρα, άλλου παιδιού του «τμήματος», ψυχολόγος στο επάγγελμα και της είπε: «μου είπε η Αννούλα ότι ο Γιάννης συχνά φωνάζει και χτυπιέται στο πάτωμα..»και την ρώτησα : «κι αυτό τί σε κάνει να σκέφτεσαι; σε ενοχλεί;». Η «Αννούλα» απάντησε αφοπλιστικά: «κοίταξε Μαμά, όλοι κάπως κάνουμε όταν είμαστε κουρασμένοι και όταν θυμώνουμε. Ε, ο «Γιάννης» κάνει έτσι. Εμείς έχουμε μάθει ότι απλά πρέπει λίγο να τον περιμένουμε να συνέλθει».
Η συγκεκριμένη μαμά έδωσε συγχαρητήρια στην συνάδελφο. Εγώ πήγα ένα βήμα παραπέρα… την φίλησα και την αγκάλιασα με ευγνωμοσύνη.
Γιατί ο ρόλος της παιδαγωγού είναι να μάθει το παιδί να συνυπάρχει. Να προσαρμόζεται, να αντιλαμβάνεται την μοναδικότητα του καθενός και να απαντά στην διαφορετικότητα με σεβασμό. Ο ρόλος της παιδαγωγού είναι να επιβεβαιώνει την αλήθεια και την ορθότητα των ενστίκτων των παιδιών, στην ουσία.
Γιατί τα παιδιά δεν ξεχωρίζουν, δεν απορρίπτουν, δεν περιθωριοποιούν… Εμείς τους το μαθαίνουμε αυτό. Αυτό πρέπει να το αλλάξουμε.
Αυτό… ΘΑ ΤΟ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ.
Καλή Χρονιά!
Βρείτε όλα τα κείμενα της στήλης Autism Stories
Γράφει: η Ειρήνη Συνανίδου – Παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας – Μητέρα ΑμεΑ
Επιμέλεια: Πόπη Μάλεση – B.A, M.A Psychology | Νίκος Παγίδας – Εργοθεραπευτής