Πριν λίγο καιρό, παρακολούθησα μια εκπομπή κοινωνικού περιεχομένου στην τηλεόραση. Θέμα της εκπομπής ήταν η κακοποίηση ενός νεαρού αγοριού, ηλικίας δεκαπέντε ετών, από συνομήλικους του και ο βαρύτατος τραυματισμός του. Σε κάποια στιγμή ο πατέρας του παιδιού ανέφερε ότι ο κύριος υπαίτιος του τραυματισμού του γιού του ήταν αθλητής της πάλης.
του Νικηφόρου Κοτρίδη – Προπονητής WTF & ITF Tae Kwon Do
Στο άκουσμα και μόνο αυτής της λεπτομέρειας, κάτι μέσα μου έσπασε. Δεν μπορεί ένας πραγματικός αθλητής του ευγενούς αθλήματος της πάλης να μπλέχτηκε σε καβγά! Τα γεγονότα όμως δεν άφηναν περιθώρια αμφισβήτησης.
Αυτό που είδα, μου έδωσε το έναυσμα για να γράψω λίγα λόγια για την σχέση των παιδιών μας με τις λεγόμενες «πολεμικές τέχνες». Στόχος μου είναι να αποκομίσουν οι γονείς χρηστικές πληροφορίες σχετικά με την ενασχόληση των παιδιών τους με τις πολεμικές τέχνες.
Συγκεκριμένα θα αναφερθούμε στα οφέλη των πολεμικών τεχνών στα παιδιά και στα κριτήρια που θα μας βοηθήσουν να επιλέξουμε την πολεμική τέχνη και την κατάλληλη σχολή για το παιδί μας.
Ο Κινέζος στρατηγός και φιλόσοφος Sun Tzu, στο βιβλίο του «Η τέχνη του Πολέμου» λέει χαρακτηριστικά: «Νικητής σε έναν πόλεμο είναι ο στρατηγός που δεν θα χρειαστεί να δώσει ούτε μία μάχη». Τι σημαίνει όμως αυτό θα το διαπιστώσουμε παρακάτω.
Κύριο χαρακτηριστικό ενός δασκάλου πολεμικών τεχνών είναι η ηρεμία στην μορφή του και στον τρόπο που φέρεται στην καθημερινότητά του. Η ηρεμία αυτή πηγάζει από την αυτοπεποίθηση που έχει μέσα του, από την εμπιστοσύνη στον εαυτό του, από την σιγουριά που νοιώθει ότι μπορεί κάθε δύσκολη κατάσταση να την αντιμετωπίσει αποτελεσματικά. Η ηρεμία, ο αυτοέλεγχος, η πειθαρχία και η εγκράτεια είναι χαρακτηριστικά του ατόμου που ασχολείται σοβαρά με τις πολεμικές τέχνες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα χαρακτηριστικά αυτά δεν αποκτούνται αμέσως αλλά μόνο με την καθημερινή και μακροχρόνια τριβή με το αντικείμενο. Αυτές τις αρετές, μαζί με ένα υγιές σώμα, ένας πραγματικός δάσκαλος των πολεμικών τεχνών οφείλει να τις μεταδώσει στους μαθητές του.
Ο άνθρωπος στην παιδική και εφηβική ηλικία είναι ένας πολύ καλός δέκτης ερεθισμάτων. Τα ερεθίσματα που παίρνει από τον περίγυρό του είναι αυτά που διαμορφώνουν τον χαρακτήρα του και τον ακολουθούν στην υπόλοιπη ζωή του. Σημαντικό ρόλο στην ανάπλαση του χαρακτήρα εκτός από το οικογενειακό και το σχολικό περιβάλλον παίζει και ο δάσκαλος των πολεμικών τεχνών.
Η κύρια ανησυχία των γονιών για τις πολεμικές τέχνες και την ενασχόλησή των παιδιών τους με αυτές είναι πως αυτά θα αναπτύξουν επιθετικότητα στην εξωγυμναστηριακή τους ζωή, όπως επίσης υπάρχει και ο φόβος των τραυματισμών.
Για μέν το πρώτο θα αναφέρουμε πως, αντίθετα με τους φόβους των γονέων, τα παιδιά που ασχολούνται με τα αθλήματα αυτά, υπό την επίβλεψη και καθοδήγηση ενός σοβαρού δασκάλου, μόνον επιθετικά δεν γίνονται. Έρευνες έχουν δείξει πως η ενασχόληση με τις πολεμικές τέχνες είναι ο καλύτερος τρόπος για να αναπτυχθεί ο αυτοέλεγχος σε άτομα με επιθετική συμπεριφορά, με υπερκινητικά προβλήματα ή προβλήματα ελλειπούς προσοχής. Μέσα από τις προπονήσεις και με την συζήτηση και την αρωγή του δασκάλου, σε συνεργασία πάντα με την οικογένεια, το παιδί μαθαίνει πώς να αντιμετωπίζει καταστάσεις, πώς να επιλύει χωρίς βία προβλήματα στις διαπροσωπικές του σχέσεις και πώς να αντιμετωπίζει τα λεγόμενα φαινόμενα bullying, δηλαδή αντιμετώπιση λεκτικής ή σωματικής βίας από άλλα παιδιά, και όχι μόνο στην παιδική και εφηβική ηλικία αλλά και στην υπόλοιπη ζωή του, ως ενήλικο άτομο.
Θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε πως είναι πολύ σημαντική η συνεργασία των γονέων με τον δάσκαλο, προκειμένου να προλαμβάνονται από το παιδί φαινόμενα αποκλίνουσας συμπεριφοράς και να γίνονται έγκαιρα, και από τους δύο, διορθωτικές κινήσεις. Αυτή η παράγραφος αποτελεί και την ερμηνεία της ρήσης του Sun Tzu που αναφέραμε στην αρχή.
Σε ό,τι έχει να κάνει με τον δεύτερο σημαντικό φόβο-ανησυχία, που είναι αυτός των τραυματισμών, αντιτάσσουμε στα επιχειρήματα όσων πιστεύουν πως οι τραυματισμοί στα βαρέα, κατά τα λεγόμενα, αθλήματα είναι συχνοί, έρευνες από μεγάλα ερευνητικά αθλητικά κέντρα που δηλώνουν πως η συχνότητα σοβαρών τραυματισμών στις πολεμικές τέχνες κυμαίνεται κάτω από 1% επί του συνόλου των τραυματισμών που συμβαίνουν ετησίως σε όλα συνολικά τα αθλήματα.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι κατά την διάρκεια της διδασκαλίας υπάρχει οδηγός για τυποποιημένη διαδικασία μαθήματος που ο εκάστοτε δάσκαλος διδάσκεται (κατά την φοίτηση του στην Σχολή προπονητών), καθώς επίσης και στα μέτρα ασφαλείας που λαμβάνονται κατά την ανάπτυξη των τεχνικών όπου απαιτείται επαφή με τον συναθλητή (κάσκες, θώρακες, γάντια κλπ)_ τα οποία είναι ίδια και στους αγώνες.
Πώς όμως θα επιλέξουμε την πολεμική τέχνη που ταιριάζει στο παιδί μας;
Ποια είναι τα κριτήρια για να επιλέξουμε γυμναστήριο;
Τα γυμναστήρια και οι σχολές πολεμικών τεχνών ξεφυτρώνουν γύρω μας σαν τα μανιτάρια. Σχολές και συστήματα αυτοάμυνας που υπόσχονται γρήγορα αποτελέσματα. Υπόσχονται να κάνουν τα παιδιά μας ικανά να αντιμετωπίζουν όλους τους κινδύνους, μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα και άλλα τέτοια φαιδρά. Οι πληροφορίες που λαμβάνει ένα απαίδευτο μυαλό όπως είναι το μυαλό ενός γονέα, που ανησυχεί για το παιδί του που κινείται μόνο του τις βραδινές ώρες, γυρίζοντας από το φροντιστήριο, είναι πάρα πολλές και δυστυχώς χωρίς βοήθεια δεν μπορούν να αξιολογηθούν.
Για να καταλάβει κάποιος για πόσο μεγάλο όγκο δεδομένων μιλάμε, θα πρέπει να αναφέρουμε ότι μόνο το kung fu ως πολεμική τέχνη έχει 3.500 παραλλαγές. Το καράτε έχει τέσσερα επίσημα στυλ, το ταεκβοντό τρία επίσημα στυλ. Αν τώρα μέσα σε αυτά προσθέσουμε και όποιο άλλο ανεπίσημο στύλ παραδοσιακής πολεμικής τέχνης ή μοντέρνας πολεμικής τέχνης, όπως το ΜΜΑ (συντομογραφία του Mixed Martial Arts_μεικτές πολεμικές τέχνες) και το kick boxing, υπάρχει, όπως μπορείτε να φανταστείτε, μεγάλη σύγχυση.
Για να βοηθήσουμε λοιπόν θα παραθέσουμε έναν οδηγό βημάτων τα οποία, κατά τη γνώμη μας, θα πρέπει να ακολουθήσει ο γονιός. Τα βήματα αυτά είναι τα εξής:
- Ζητείστε από το παιδί σας να σας πεί με ποια πολεμική τέχνη θα ήθελε να ασχοληθεί.
- Παροτρύνεται το παιδί σας να δοκιμάσει, μέσα από την διαδικασία των δωρεάν προπονήσεων, πολλά διαφορετικά στυλ πολεμικών τεχνών.
- Μάθετε, μέσα από προσωπικές συζητήσεις με τους δασκάλους αλλά και μέσα από έρευνα στο Ιντερνετ, ποια είναι τα οφέλη που μπορεί να δώσει το κάθε στυλ στο παιδί σας.
- Ξοδέψτε λίγο από τον ελεύθερο χρόνο σας συμμετέχοντας και εσείς σε μια προπόνηση.
- Η εύρεση ενός σωστού δασκάλου είναι το 90% της όλης διαδικασίας. Προσέξτε ο δάσκαλος να έχει όλα τα απαιτούμενα πιστοποιητικά.
- Ελέγξτε τον χώρο που γίνεται η διδασκαλία, ποιες ευκολίες και ποιο επίπεδο ασφάλειας παρέχει στο παιδί σας.
- Ζητήστε να σας αναφέρουν αναλυτικά ποιο είναι το κόστος που θα επιβαρυνθείτε προκειμένου να ασχοληθεί το παιδί σας με την τέχνη (δίδακτρα, εξετάσεις, εξοπλισμός, αγώνες).
- Ζητήστε να σας ενημερώσουν αν υπάρχουν επιπλέον οφέλη για το παιδί σε περίπτωση που ασχοληθεί με την πολεμική τέχνη της επιλογής του σε επίπεδο πρωταθλητισμού.
Κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες που θα πρέπει να γνωρίζετε είναι πως δεν είναι υποχρεωτική η συμμετοχή του παιδιού σε αγώνες, πως η έκδοση δελτίου αθλητή είναι υποχρεωτική μόνο στην περίπτωση που το παιδί συμμετέχει σε επίσημους αγώνες ή για την προαγωγή του στις εξετάσεις για μαύρη ζώνη, καθώς επίσης πως χρήσιμο θα είναι να επιλέξουμε μια πολεμική τέχνη που έχει ένα σύστημα αξιολόγησης με ζώνες ή βαθμούς.
Η πραγματική ενασχόληση με τις πολεμικές τέχνες ξεκινά μετά τον βαθμό της Μαύρης Ζώνης 1ου ΝΤΑΝ ή 1ου βαθμού δασκάλου, δηλαδή μετά από περίπου 3,5 με 4 χρόνια προπόνησης.
Ο άνθρωπος από την μέρα που γεννιέται μέχρι την στιγμή που θα είναι ικανός να τρέξει, χωρίς να πέσει κάτω, περνά μέσα από μια χρονοβόρα διαδικασία. Έτσι και ο αθλητής που ασχολείται με τις πολεμικές τέχνες, για να φτάσει στο σημείο να αναπτύξει όλες αυτές τις αρετές που προείπαμε, θα πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Μία πολεμική τέχνη είναι τέχνη, άθλημα, φιλοσοφία και τρόπος ζωής.
Παροτρύνετε τα παιδιά σας να ακολουθήσουν τον δρόμο των πολεμικών τεχνών.
Μείνετε δίπλα τους, προπονηθείτε κι εσείς μαζί τους.
Τα αποτελέσματα θα σας εκπλήξουν ευχάριστα!
Γράφει: ο Νικηφόρος Κοτρίδης – Προπονητής WTF & ITF Tae Kwon Do
