Σκόρπιες εικόνες, μυρωδιές, γεύσεις, που χρωμάτισαν πολύ ευχάριστα ένα κομμάτι της παιδικής μου ηλικίας, είναι από την Αίγινα.
Αίγινα και Άγιος Νεκτάριος, είναι δύο πράγματα που δύσκολα μπορείς να τα ξεχωρίσεις
Οπότε με εξέπληξε ευχάριστα όταν έμαθα ότι γυριζόταν ταινία για τη ζωή του με πρωταγωνιστή τον Άρη Σερβετάλη.
Αργότερα βέβαια είδα το τρέιλερ και πάγωσα…
του Βαγγέλη Καρατζά – Πατέρας παιδιού στο Φάσμα του Αυτισμού
Η ταινία «Ο Άνθρωπος του Θεού» του 2021 αφηγείται τη ζωή του Αγίου Νεκταρίου, από τη στιγμή που εκδιώχθηκε από την Αίγυπτο δυσφημούμενος μέχρι το τέλος της ζωής του στην Αίγινα.
Τι δεν πήγε καλά…
Την ταινία την είδα πρόσφατα όταν κυκλοφόρησε σε Ελληνική συνδρομητική πλατφόρμα. Αυτό που με σόκαρε στο τρέιλερ είναι και το μεγαλύτερο, το εμφανέστερο και το ανυπέρβλητο πρόβλημα της ταινίας. Ενώ το κάστ είναι σε συντριπτικό ποσοστό ελληνικό (εκτός από τον εξαιρετικό Αλεξάντρ Πετρόφ που υποδύεται τον Κώστα, βοηθό του Νεκτάριου), αποφασίστηκε η ταινία να γυριστεί στα αγγλικά.
Μία καταστροφική απόφαση που υπονομεύει τη σοβαρότητα της ταινίας, σαμποτάρει το δραματικό της τόνο και αδικεί τους πολύ καλούς Έλληνες ηθοποιούς που συμμετέχουν.
Pray Away: Θάβοντας τον εαυτό σου…
Η ταινία έχει πράγματα να πει ακόμα και για κάποιον που δεν συμμερίζεται τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του κεντρικού ήρωα της ταινίας.
Σκεφτείτε το εξής όμως: οι στιγμές που λέγονται πολύ σημαντικά πράγματα, που χτίζεται δραματουργικά συναισθηματική ένταση, ηθοποιοί ανοίγουν το στόμα τους και ακούγονται σαν κράχτες τουριστικής ταβέρνας σε νησί του Αργοσαρωνικού…
Επειδή και εγώ έχω ακριβώς την ίδια προφορά στα Αγγλικά ξέρω ότι ακούγεται άθλια και αστεία.
Είναι εξωφρενικό, είναι αστείο, είναι απίστευτο να βλέπεις Έλληνες ηθοποιούς να μιλούν μεταξύ τους στα αγγλικά, υποδυόμενοι ελληνικά ιστορικά πρόσωπα σε μία ταινία που έχει γυριστεί στην Ελλάδα και αφορά στην ουσία μόνο ελληνόφωνους και σλαβόφωνους.
Το επιχείρημα ότι αυτό έγινε για να απευθυνθεί σε διεθνές κοινό αποδείχθηκε αίολο. Με την ίδια λογική οι λαϊκοί μας τραγουδιστές κάνουν διεθνή καριέρα όταν τραγουδούν στους Έλληνες της Αμερικής ή της Αυστραλίας.
Τότε γιατί την επέλεξα για ταινία της εβδομάδας;
Η ταινία είναι ο Άρης Σερβετάλης…
Στην Ελλάδα ευτυχώς υπάρχουν πολλοί καλοί ηθοποιοί και ιδιαίτερα αυτοί που προέρχονται ή εργάζονται κυρίως στο θέατρο. Σπάνια όμως βλέπεις, αυτό που κατόρθωσε ο Σερβετάλης. Όταν ξεκινάει η ταινία βλέπουμε έναν οικείο σε μας ηθοποιό, να υποδύεται έναν Μητροπολίτη.
Σιγά-σιγά όμως ο ηθοποιός χάνεται και ο Σερβετάλης βυθίζεται όλο και πιο πολύ μέσα στο ρόλο του.
Η στάση του σώματος του, ο τρόπος που κινείται, η ηρεμία στο πρόσωπό του, ο τρόπος που βιώνει, την αγωνία, τον πόνο, την απελπισία, την πίστη και την αγάπη του Νεκτάριου για τον άνθρωπο, μας κάνει να μεταφερόμαστε τουλάχιστον 100 χρόνια πίσω.
Πρέπει να δώσουμε εύσημα στον Σερβετάλη, γιατί αυτό το καταφέρνει παρά το προαναφερθέν εμπόδιο της αγγλικής γλώσσας και χωρίς να έχει τη σκηνοθετική βοήθεια που θα άξιζε τόσο αυτός όσο και ο ρόλος του.
Μία χαμένη ευκαιρία…
Μία ταινία που ξεκινάει με πλούσιο υλικό: εκκλησιαστικές ίντριγκες και μηχανορραφίες, την οικονομικοπολιτική διαπλοκή του κλήρου, και μέσα σε όλα αυτά μία θρησκευτική φιγούρα από τις πιο αγαπητές, έναν σύγχρονο Άγιο πού διακρίθηκε για την θεολογική του κατάρτιση, τη φιλανθρωπία, την απλότητα και την αγάπη προς τα πνευματικά του παιδιά.
Όλα αυτά πάνε σχεδόν χαμένα σε μία άνιση ταινία.
Υπάρχουν στιγμές που η φωτογραφία θυμίζει ξένες παραγωγές με εξαιρετικά πλάνα και άλλες που οι λήψεις, τα (ατσαλάκωτα) κουστούμια και η παραγωγή γενικότερα θυμίζει τηλεοπτικό σήριαλ.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι από τη μία η φοβερά συγκινητική σκηνή, όπου ο Νεκτάριος μιλάει στην εικόνα της Παναγίας και από την άλλη είναι η σκηνή των αποδοκιμασιών στην εκκλησία στην Εύβοια που θυμίζει σχολική παράσταση… Ούτε η μουσική βοηθάει εκτός από τα σημεία που ακούγεται το υπέροχο κανονάκι.
Γιατί να το δει κάποιος;
Η Γελένα Ποποβιτς αποδεικνύεται πολύ καλύτερη σεναριογράφος από ότι σκηνοθέτης. Φαίνεται ότι το σενάριο έχει γράψει κάποιος που σέβεται και θέλει να αναδείξει την ιστορία του Νεκτάριου.
Η ταινία έχει γίνει όντως με καλές προθέσεις και με αδιαμφισβήτητο σεβασμό σε αυτό που αφηγείται.
Ακόμα κι αν δεν είναι καλλιτεχνικά ή αισθητικά αυτό που θα έπρεπε, ξεκάθαρα δεν έχει καμία σχέση με το αμφιβόλου αισθητικής τηλεοπτικό εγχείρημα, θρησκευτικού περιεχόμενου που παίζεται αυτό τον καιρό στην ελληνική τηλεόραση.
Δεν έχει σημασία αν κάποιος πιστεύει ή δεν πιστεύει σε κάποια ανώτερη δύναμη για να αποφασίσει να βοηθήσει, να νοιαστεί ή να σεβαστεί τους συνανθρώπους του.
Έχω την τύχη να δω ανθρώπους με πραγματικό αλτρουισμό να στέκονται δίπλα μου τη στιγμή που το χρειάστηκα τόσο εγώ όσο και η οικογένειά μου, παρόλο που δεν μοιραζόμαστε τις ίδιες θρησκευτικές αντιλήψεις ενώ ταυτόχρονα έχω δει ανθρώπους να χρησιμοποιούν το προσωπείο της κίβδηλης “ευσέβειας” για να κρύψουν τη μισαλλοδοξία, την κυνικότητα και τη δίψα για εξουσία, έναν από τους πιο διαβρωτικούς παράγοντες για τον ανθρώπινο χαρακτήρα όπως βλέπουμε και στην ταινία.
Ο Νεκτάριος δεν είναι ένας ζηλωτής αλλά ένας μειλίχιος και ταπεινός άνθρωπος με πραγματική αγάπη και σεβασμό για το συνάνθρωπό του, ακόμα και γι’ αυτόν που τον έχει αδικήσει. Μία από τις καλύτερες σκηνές της ταινίας είναι όταν ο Νεκτάριος συνομιλεί με τον πρόεδρο της Ριζαρείου, τον οποίο υποδύεται υποδειγματικά ο Χρήστος Λούλης. Πόσο ωραίο ένας ορθολογιστής να σέβεται την πίστη και ένας ασκητής να σέβεται τη λογική.
Μία άλλη πρόταση…
Για κάποιον που βαρέθηκε να βλέπει κάθε χρόνο τα γνωστά έπη χλαμύδα/σανδάλι όπου όλα τα βιβλικά πρόσωπα έχουν γαλανά μάτια, είναι μία ευκαιρία να γνωρίσει ένα από τα πιο σημαντικά θρησκευτικά πρόσωπα στη σύγχρονη Ελλάδα, που άφησε ένα μοναδικό ηθικό και πνευματικό αποτύπωμα.
Στην εποχή που η αποστασιοποίηση απο τις κοινωνικές εξελίξεις και τα φαινόμενα διαφθοράς στον οργανωμένο κλήρο έχουν αφήσει ένα μεγάλο κομμάτι των πιστών χωρίς την παρηγορητική επίδραση της θρησκείας, θα ήταν χρήσιμο να θυμηθούμε το παράδειγμα ενός ανθρώπου που έδειξε να αγαπά τους ανθρώπους, άσχετα με την φυλή, την εθνικότητα, το φύλο, την ηλικία ή το μορφωτικό τους επίπεδο.
Η πραγματική πνευματικότητα και αγάπη για τον άνθρωπο δεν μας διαχωρίζει και βέβαια δεν υπηρετεί κανενός είδους εξουσία: εκκλησιαστική ή κοσμική, κάτι που φαίνεται να έχει ξεχαστεί από αρκετούς τους τελευταίους αιώνες…
Δείτε το trailer και λεπτομέρειες εδώ…
Βρείτε τις προτεινόμενες ταινίες του nevronas.gr εδώ…
Γράφει: o Βαγγέλης Καρατζάς – Πατέρας παιδιού στο Φάσμα του Αυτισμού
Επιμέλεια: Νίκος Παγίδας – Εργοθεραπευτής
