«Για ΑμεΑ δε σου φαίνεται. Μπορείς να εξυπηρετηθείς και μόνος σου. Ό,τι κι αν έχεις, φαίνεσαι μια χαρά». Αυτά τα λόγια τα άκουσα στο κατάστημα της Πειραιώς που πήγα για μια δουλειά.
του Μιχάλη Ρούσσου – Σχεδιαστής
Δε με γνωρίζεις. Αλλά, ιδού η ιστορία μου…
Στα 12 μου χρόνια διαγνώστηκα ως Αυτιστικός. Το έμαθα στα 15 μου. Ανέκαθεν, όμως, ήξερα ότι λειτουργούσα διαφορετικά.
Θα με ρωτήσεις… «Τι είναι ο Αυτισμός;»
Και θα σου δώσω 2 απαντήσεις.
Η πρώτη απάντηση είναι επιστημονική και ίσως… βαρετή. Η δεύτερη όμως…!
Αλλά, ας μην προτρέχουμε.
«Αυτισμός είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή, που χαρακτηρίζεται από μειωμένη κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία, καθώς και από περιορισμένη, επαναλαμβανόμενη και στερεότυπη συμπεριφορά». Αυτό αναφέρει η Wikipedia. (Με μεγάλο λάθος στο γενικότερο τρόπο γραφής του τί είναι ο Αυτισμός.)
Και η δεύτερη εκδοχή, η δική μου.
«Αυτισμός είναι… να είσαι εσύ! Να μη δέχεσαι τα “στερεοτυπικά” δεδομένα της κοινωνίας, να έχεις τα μάτια σου στο νέο ή – αν όχι στο νέο – στο παλιό, αλλά με μία πλήρως φρέσκια ματιά που σου δίνει τη δυνατότητα να λειτουργήσεις εκτός της κοινής λογικής».
Έχοντας θέσει λοιπόν τί είναι ο Αυτισμός, όπως και πώς τον νιώθω και τον βλέπω ο ίδιος, επιστρέφουμε στο περιστατικό…
Κανένας δε σέβεται το χαρτί που λέει ΑμεΑ…
Περιμένω αρκετή ώρα, καθώς κανένας από το κατάστημα της Πειραιώς δε σηκώνει το τηλέφωνο, να ενημερώσω ότι υπάρχει ΑμεΑ, για να μπορέσω να εξυπηρετηθώ, καθώς κανένας δε σέβεται το χαρτί που λέει ΑμεΑ.
Εν τέλει, μπαίνω μέσα. Πρώτο σχόλιο που κάνω είναι να ενημερώσω για το τηλέφωνο – περιέργως, με αυτόν τον τρόπο, έχω καταφέρει να κάνω κατάστημα Εθνικής να το σηκώνει – και αναφέρω το λόγο που πήγα.
Αν εξαιρέσουμε ότι μου έλειπε ένα χαρτί και – είτε λογικό, είτε παράλογο, εγώ το λέω αποδεκτό – μου λέει ότι και να είχα το χαρτί θα έπρεπε να έχω κλείσει ραντεβού.
Ραντεβού;;;!
Ενώ δε σηκώνει ΚΑΝΕΝΑΣ τους το τηλέφωνο;;;!
Δε σχολιάζω τίποτα αρνητικό, παίρνω βαθιά ανάσα και αναφέρω, ξανά, για το τηλέφωνο, δηλαδή ότι δεν το σηκώνουν, αλλά και το γεγονός ότι είμαι ΑμεΑ και υπάρχει – από το νόμο(!) – προτεραιότητα. Αλλά…
Εν τέλει μου έκλεισαν ραντεβού, στις 5 Αυγούστου!
«Μα δεν το εννοούσα όπως το πήρατε!»
Πάω να φύγω…
– «Για ΑμεΑ δε σου φαίνεται. Μπορείς να εξυπηρετηθείς και μόνος σου. Ό,τι κι αν έχεις, φαίνεσαι μια χαρά.» λέει η κοπέλα με την οποία μιλούσα.
Σταματάω. Γυρνάω. Την κοιτάω. Χαμογελάει. Θεωρεί ότι είπε κάτι σούπερ ουάου και μπράβο της!
– «Άρα, αυτό σημαίνει ότι είμαι πολίτης δεύτερης και τρίτης κατηγορίας, σωστά;» της απαντώ και είναι σα να ακούς να σπάει γυαλί.
Η κοσμοθεωρία της, ότι είναι καλός άνθρωπος, καταστρέφεται. Λογικό. Αφού πατάει σε σαθρά θεμέλια.
– «Μα δεν το εννοούσα όπως το πήρατε!»
Αμέσως να κάνει gaslighting, δηλαδή να γίνει απόπειρα χειραγώγησης, με στόχο να αμφισβητηθεί η ορθότητα της σκέψης μου. Και όλο αυτό για έναν απλό λόγο.
Γιατί η ίδια η κοπέλα θέλει να τη βρίσκει με το να αναδεικνύει τον εαυτό της, σαν καλή σαμαρείτισα και γενικότερα να ανεβάσει τον εγωισμό της, δείχνοντας πόσο cool είναι με κάποιον ΑμεΑ!
Εν τέλει, στη λογική της, εγώ και όλοι οι άνθρωποι με αναπηρία είμαστε πολίτες δεύτερης και τρίτης κατηγορίας!
Λυπάμαι. Εγώ νιώθω ότι είμαι πρώτης και ότι άνθρωποι σαν αυτήν ανήκουν σε σκουπιδοκατηγορία.
Υ.Γ. Η συζήτηση συνέχισε με gaslighting και όταν εξηγούσα τη σαθρή λογική της, απλά έλεγε:«Αφού είμαι τόσο καλή…!»
Σημείωση:Το gaslighting παρατηρείται όταν βιώνει κάποιος χειραγώγηση: να του αρνούνται όσα θυμάται από μια συνομιλία ή ένα περιστατικό, να μην πιστοποιούν την εγκυρότητα των συναισθημάτων του, να τον αγνοούν όταν εκφράζει παράπονα και να τον αντιμετωπίζουν με ασέβεια.
Γράφει: ο Μιχάλης Ρούσσος – Σχεδιαστής
