Οι λέξεις έχουν δύναμη, ναι. …αλλά μόνον όση δύναμη τους επιτρέπουμε εμείς να έχουν!!
Φαρμακερές ατάκες μισαναπηρισμού με τη μορφή φιλικών παραινέσεων, οικογενειακού ενδιαφέροντος, κοινωνικής αβρότητας (από την ανάποδη) κι άλλα τέτοια όμορφα.
της Ειρήνης Συνανίδου – Παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας – Μητέρα ΑμεΑ
Σήμερα θα το δούμε χωρίς καμία διάθεση κουτσομπολιού.
Θα το αναλύσουμε υπό διαφορετικό πρίσμα. Με χιούμορ και ψυχική ανθεκτικότητα, με ψυχραιμία και από απόσταση.
Αυτό που προέχει είναι να μπορείς να αναγνωρίσεις την πρόθεση πίσω από κάθε ατάκα. 99 στις 100 φορές είναι υποβόσκων ΜΙΣΑΝΑΠΗΡΙΣΜΟΣ που ή σας έχει ήδη τύχει, ή θα σας τύχει.
Θα μπορούσα να σας πω πολλά για το πώς αντιμετωπίζουμε παρόμοια φαινόμενα. Από καυγάδες και ξεκατινιάσματα, λεκτικές και όχι μόνο αντιπαραθέσεις, μέχρι ψυχανάλυση ετών. Έχω καταλήξει όμως πως το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να τους στερήσεις το βήμα.
Κλείσε την πόρτα, άφησε έξω τους τοξικούς ανθρώπους, μην τους επιτρέψεις να σε αγγίξουν.
Δεν θα μπορέσεις να καθαρίσεις την ‘κόπρο του Αυγεία’ από τα μυαλά τους, άφησέ τους στην μιζέρια τους.
Ξεκινάμε με δύο βασικές υποσημειώσεις: Α) τα ονόματα, στις ιστορίες που θα διαβάσετε παρακάτω, έχουν αλλαχθεί. Β) η επιλογή των ιστοριών έγινε με κριτήριο την πηγή προέλευσης της ατάκας για να υπάρχει μια πολυφωνία. Αν έγραφα μόνο για τις πεθερές θα έπρεπε να αλλάξω τίτλο στο άρθρο…
“…νέος είναι ακόμα, να κάνει άλλη οικογένεια, να ξεχάσει, να γίνει ευτυχισμένος…”
Η Ντίνα είναι παντρεμένη με το Νίκο, έχει ένα παιδί, μόλις πέντε ετών, με χαμηλής λειτουργικότητας αυτισμό. Ανακαλύπτει ότι ο Νίκος την απατά και τον στέλνει στην μητέρα του. Ακολουθεί το εξής τηλεφώνημα από την πεθερά, ας την πούμε Βαρβάρα…
Βαρβάρα: «να τον πάρεις τον άντρα σου, κόρη μου, πίσω στο σπίτι. Ένα λάθος έκανε, σ’ αγαπάει, είναι καλό παιδί. Αφού να φανταστείς εγώ του είπα να χωρίσετε και να φτιάξει τη ζωή του. Εσύ, λίγο η διατροφή, λίγο το προνοιακό, μια χαρά θα ζήσετε με το παιδί ΣΟΥ… νέος είναι ακόμα, να κάνει άλλη οικογένεια, να ξεχάσει, να γίνει ευτυχισμένος… και εκείνος δεν ήθελε, εσένα ήθελε, αφού σου λέω σ’ αγαπάει…».
«Παγωτό» η Ντίνα…από πού να το πιάσεις. Όρεξη τον είχε τον Καζανόβα, δεν της έφταναν τα βάσανα της. Όμως έπρεπε να σκεφτεί το παιδί. Τί θα είναι καλύτερο για το παιδί.
Τα σκεφτόταν και δεν μπορούσε να καταπιεί τις κουβέντες της πεθεράς της για χρόνια… «να ξεχάσει, να γίνει ευτυχισμένος»… λες και είχαν πεθάνει!! Το παιδί τους με νοητική αναπηρία ήταν λόγος διαζυγίου για την πεθερά της. Να φύγει ο γιος της όσο μπορεί πιο γρήγορα, μην τον καταπιεί η δυστυχία…δεν μπορούσε να ηρεμήσει για μήνες…
Πόση ζημιά μπορούν να κάνουν οι λέξεις…!!
“Ο πρώτος εγγονός βγήκε ελλατωματικός…”
Ο κος Αριστείδης έχει μεγάλο όνομα στην αγορά. Επιχειρηματίας τρανός, με βαρύ ονοματεπώνυμο στους κύκλους του. Έχει δύο γιούς. Κάνει ο πρώτος γιος (γιος Α) αγοράκι, το ονομάζουν Αριστείδη. Παίρνει διάγνωση αυτισμού ο μικρός Αριστείδης, στα 3 του χρόνια. Λίγο αργότερα κάνει αγοράκι και ο δεύτερος γιος (γιος Β). Ακολουθεί συζήτηση παππού Αριστείδη με τους δύο γιους του, παρουσία των συζύγων τους…
Παππούς Αριστείδης: «Θα τον πούμε τον μπέμπη Αριστείδη γιε μου ε; νύφη μου; μη μου χαλάσετε χατίρι».
Γιος Β: «Ό,τι θες μπαμπά».
Νύφη Β: «Μήπως όμως να διαλέγαμε ένα άλλο όνομα; το δικό σας έχει ήδη ακουστεί».
Παππούς Αριστειδης: «Μη με κακοκαρδίσεις νύφη μου. Ο πρώτος εγγονός βγήκε ελλατωματικός. Να περάσει η επιχείρηση θέλω σωστά, κατά τα πρέποντα».
Ακριβώς αυτή τη λέξη επέλεξε ο παππούς. Ελλατωματικός. Κομμάτια ο γιος Α, κομμάτια η νύφη Α. Τα δάκρυα δε στερεύαν για μέρες ολόκληρες. Η πίκρα έγινε πέτρα και τους τραβούσε κάτω. Οι συγγνώμες, αποδυναμωμένες και σαθρές, δεν επουλώνανε το τραύμα.
Πόση δύναμη έχουν οι λέξεις…!!
«Τί το θες κι άλλο παιδί κοπέλα μου;»
Η Άννα έχει ένα παιδί με αυτισμό που ηχολαλεί ακατάπαυστα και έχει και σύνδρομο Tourette’s που το δυσκολεύει ακόμα περισσότερο. Η Άννα είναι έγκυος στον 6ο μήνα στο δεύτερό της παιδάκι. Μια μέρα,η Άννα είναι στον πάγκο των τυριών στο σουπερμάρκετ. Η κα Σοφία είναι γειτόνισσα, έχει δει την Άννα με το γιο της στο δρόμο για το ειδικό σχολείο, στη λαϊκή αγορά της γειτονιάς. Χωρίς επιπλέον εισαγωγές…
Κα Σοφία: «Εσύ δεν είσαι που έχεις το παιδί το προβληματικό;»
Άννα: «Ορίστε;» (αιφνιδιασμένη)
Κα Σοφία: «Τί το θες κι άλλο παιδί κοπέλα μου;»
Η Άννα άρχισε να τρέμει και λίγο έλειψε να σωριαστεί επιτόπου. Τα μάτια της γέμισαν δάκρυα, οι αρθρώσεις της άσπρισαν απο’ το σφίξιμο, ανέβασε πίεση και παλμούς. Δεν μπορούσε να χωνέψει την κακία που της εκτόξευσε με τέτοια ευκολία η κα Σοφία.
Κανείς δεν την ρώτησε πώς αποφάσισε να κάνει κι άλλο παιδάκι. Κανείς δεν μπορεί να ξέρει πόσο φοβάται, πόσο ξενυχτάει, πόσο έκατσε και διάβασε, έμαθε, ζύγισε και απόφασισε. Κανείς δεν θα είναι δίπλα της, όταν για χρόνια θα παρακολουθεί το δεύτερο παιδάκι της ψάχνοντας για σημάδια! Κανείς δεν θα μοιραστεί την αγωνία της που σπάει κόκαλα… (σίγουρα όχι η κα Σοφία που μετά απ’ αυτό αγόρασε κεφαλοτύρι για τα μακαρόνια και πήγε σπίτι της να μαγειρέψει και να φάει). Και η Άννα 3 μέρες ξέρναγε και το νερό που έπινε, γιατί έμοιαζε να έχει χολή μέσα.
Πόση δύναμη έχουν οι λέξεις…!!
“…ΚΡΙΜΑ ΕΙΝΑΙ…”
Η Ζωή πήρε την κόρη της, με αυτισμό, από το τυπικό σχολείο που φοιτά και το κοριτσάκι ήταν εμφανώς στεναχωρημένο. Είχε γενέθλια μια συμμαθήτριά της και δεν την προσκάλεσε στο πάρτι. Ήταν το 3ο πάρτι γενεθλίων που δεν την προσκαλούσαν. Η Ζωή παρηγόρησε το κοριτσάκι της, χωρίς μεγάλη επιτυχία.
Μετά από δύο μέρες και ενώ το Σάββατο του πάρτι πλησίαζε, έξω από την πόρτα του σχολείου είπε στην μητέρα του κοριτσιού που θα γιόρταζε…
Ζωή: «Έχετε γενέθλια μεθαύριο! να σου ζήσει! να περάσετε όμορφα!»
Μητέρα κοριτσιού που θα γιόρταζε: «Ευχαριστώ… ξέρεις εεε… να σου πω… έλα λίγο πιο δω… η Λένα μου, της είπα εγώ να καλέσει και την δικιά σου, ΚΡΙΜΑ ΕΙΝΑΙ, αλλά δεν ήθελε, γιατί οι φίλες της είπαν όχι. Αυτή θα ήθελε, αλλά οι φίλες της είπαν όχι,… καταλαβαίνεις…».
Και βέβαια καταλαβαίνει, αλίμονο. Καταλαβαίνει ότι έχεις ενσταλάξει τον μισαναπηρισμό στην ψυχή του παιδιού σου και θα χρειαστεί μεγάλη πορεία για να αντιστραφεί η εξίσωση αυτή, αν ποτέ αντιστραφεί.
Καταλαβαίνει, και καταλαβαίνουμε ΟΛΟΙ, ότι ο μόνος τρόπος να προστατέψουμε τους εαυτούς μας και τα παιδιά μας από το είδος σας είναι να αναπτύξουμε ψυχική ανθεκτικότητα.
Στην πορεία θα συναντήσουμε πολλή αμορφωσιά, ρατσισμό, μεσαιωνικές αντιλήψεις, φασίζουσες συμπεριφορές, ίσως και κακία .
Οφείλουμε να προσπεράσουμε. Και να ψάξουμε τους ανθρώπους εκείνους που θα αποδέχονται και θα σέβονται κι εμάς και τα παιδιά μας.
Οι λέξεις έχουν δύναμη, ναι. …αλλά μόνον όση δύναμη τους επιτρέπουμε εμείς να έχουν!!
Βρείτε όλα τα κείμενα της στήλης Autism Stories…
Γράφει: η Ειρήνη Συνανίδου – Παιδαγωγός προσχολικής ηλικίας – Μητέρα ΑμεΑ
Επιμέλεια: Πόπη Μάλεση – B.A, M.A Psychology | Νίκος Παγίδας – Εργοθεραπευτής
