Ο τίτλος αυτού του άρθρου, μπορεί να αποτελεί πηγή ευχαρίστησης για τους ανθρώπους που έχουν διαγνωστεί στο φάσμα του Αυτισμού και να αποτελεί έναν τρόπο, ώστε να διαχειριστούν την καθημερινότητά τους. Ωστόσο περιορίζει πολλές φορές την εμπλοκή τους σε δραστηριότητες και ανεβάζει τα επίπεδα του άγχους τους.
της Αντωνίας Παπαμιχαήλ – Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε;
1. Αναρωτηθείτε αρχικά αν η εμμονή, η επαναλαμβανόμενη συμπεριφορά ή η ρουτίνα περιορίζει την ευκαιρία του παιδιού για εμπλοκή σε δραστηριότητες. Αν του προκαλούν άγχος ή δυσφορία. Αν όχι τότε δεν υπάρχει λόγο να παρέμβει κανείς. Αν όμως προκαλούνται δυσκολίες ή θέτονται ζητήματα σωματικής ακεραιότητας, τότε επιβάλλεται παρέμβαση, ώστε να σταματήσει ή να τροποποιηθεί η οποιαδήποτε συμπεριφορά.
2. Κατανόηση του τρόπου που λειτουργεί η κάθε συμπεριφορά: Μήπως μειώνει το άγχος; Μήπως απομονώνει άλλους ήχους;
3. Τροποποίηση περιβάλλοντος: Φαίνεται για το παιδί δύσκολο να παραμείνει σταθερό σε ένα σημείο της τάξης; Αναρωτηθείτε αν αυτό το σημείο είναι πολύ φωτεινό για το ίδιο με αποτέλεσμα να το διασπά (Αισθητηριακή Ρύθμιση).
4. Αυξήστε την δομή: Προωθήστε ένα καλά δομημένο και προβλέψιμο περιβάλλον. Ένα τέτοιο περιβάλλον μειώνει αυτό που ονομάζεται “βαρεμάρα” και αποτελεί ως συνήθως την αιτία πυροδότησης μιας επαναλαμβανόμενης συμπεριφοράς. Μπορείτε να έχετε έτοιμο σε μια τέτοια περίπτωση εύρος διασκεδαστικών και χαλαρωτικών δραστηριοτήτων, ώστε να υποβοηθήσετε το παιδί να επαναπροσδιοριστεί, αποφεύγοντας τις συνέπειες. Μπορείτε ακόμα να χρησιμοποιήσετε:
Οπτικά προγράμματα
Κοινωνικές Ιστορίες
Στρατηγικές ενημέρωσης για τυχόν απότομες αλλαγές στο πρόγραμμά του
Κλεψύδρες που θα οριοθετούν τον χρόνο μιας δραστηριότητας
5. Παρέμβαση από νωρίς: Επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, εμμονές και ρουτίνες, δύσκολα αλλάζουν, πόσο μάλλον, όταν έχουν εδραιωθεί για καιρό. Μια συμπεριφορά που φαίνεται ανεκτή για όσο ένα παιδί παραμένει παιδί, δεν σημαίνει πως θα είναι ανεκτή κοινωνικά, όταν εκείνο θα ενηλικιωθεί. Για παράδειγμα η διαρκής ενασχόληση με τα μαλλιά κάποιου ή με φωτεινά αντικείμενα αποτελούν επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, που θα πρέπει να οροθετηθούν από νωρίς και αντικατασταθούν με άλλες, όσο το δυνατό πιο λειτουργικές συμπεριφορές.
6. Βάζετε όρια: Ξεκαθαρίστε από την αρχή, βάζοντας συγκεκριμένα όρια. Για παράδειγμα ορίστε τον χρόνο που θα μιλάει για ένα θέμα. Η αλλαγή θα έρθει και το κέρδος θα είναι ένα πιο ήρεμο παιδί. Ξεκινήστε από νωρίς όμως με σταθερά και μικρά βήματα. Παράδειγμα:
1η Εβδομάδα: Αποφασίστε από κοινού ένα σχέδιο εξηγώντας μέσα από ένα οπτικό πρόγραμμα την αλλαγή που θα έρθει σε κάτι.
2η Εβδομάδα: Επιτρέπεται να μιλάμε για τα τραίνα για 15 λεπτά κάθε ώρα.
3η Εβδομάδα: Επιτρέπεται να μιλάμε για τα τραίνα για 10 λεπτά κάθε ώρα.
4η Εβδομάδα: Επιτρέπεται να μιλάμε για τα τραίνα για 10 λεπτά κάθε 2 ώρες.
Γενικά η τάση είναι οι στερεοτυπίες και οι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές να αντιμετωπίζονται με θετικό τρόπο. Αν προσπαθήσουμε να εξαλείψουμε μια στερεοτυπικού ή εμμονικού τύπου συμπεριφορά το πιθανότερο είναι πως κάποια άλλη θα εμφανισθεί.
Ο καλός προγραμματισμός της ζωής του παιδιού και η ενασχόληση του με ευχάριστες δραστηριότητες βοηθούν ουσιαστικά στην μείωση του άγχους και άρα στην μείωση της ανάγκης του να εκδηλώνει στερεοτυπίες. Συμβουλευτείτε πριν από κάθε σας κίνηση την θεραπευτική σας ομάδα.
Διαβάστε ακόμη…
Ο Αυτισμός… Μου Έμαθε!
Γράφει: η Αντωνία Παπαμιχαήλ – Παιδιατρική Εργοθεραπεύτρια
