Διαγνώστηκα με Αυτισμό στα 18 μου χρόνια. Άρχισα αγωγή για ΔΕΠΥ τώρα στα 21 μου. Όλα κατόπιν δικής μου έρευνας και προς έκπληξη όσων με γνωρίζουν.
της Μαίρης Μητσάκη – Διαχειρίστρια της σελίδας autism.greece
Πώς έγινε αυτό; Θα μπορούσαμε να το είχαμε καταλάβει νωρίτερα; Τι μας “ξέφυγε” τόσα χρόνια;… και για να το θέσω καλύτερα θα έπρεπε εγώ η ίδια να με παραπέμψω για επίσημη διάγνωση;
Η ιστορία μου δεν είναι μοναδική. Από συζητήσεις με άλλα νευροδιαφορετικά άτομα, παρατηρώ ότι -ανεξάρτητα από την ηλικία της διάγνωσής μας- οι δυσκολίες μας ήταν εμφανείς από τη νηπιακή ηλικία, αν όχι και νωρίτερα. Η διαφορά έγκειται στο πώς ερμηνεύονται αυτές οι δυσκολίες.
Οι προκαταλήψεις σχετικά με το φύλο παίζουν συχνά ρόλο.
Οι γυναίκες λαμβάνουν συστηματικά λιγότερες διαγνώσεις αυτισμού και ΔΕΠΥ από τους άντρες και συχνά σε μεγαλύτερη ηλικία.
Αυτό αντικατοπτρίζεται και στα στατιστικά δεδομένα που έχουμε:
Μια μετά-ανάλυση 54 μελετών με δείγμα 13.784.284 παιδιών (53.712 εκ των οποίων στο φάσμα) έδειξε ότι στις μελέτες που γινόταν αξιολόγηση αυτισμού σε όλους τους συμμετέχοντες, η αναλογία αγοριών-κοριτσιών στο φάσμα ήταν 3:1, ενώ όσες μελέτες λάμβαναν υπόψη μόνο προϋπάρχουσες διαγνώσεις στο δείγμα πληθυσμού που επέλεγαν, βρήκαν μεγαλύτερη αναλογία, 4:1. Άρα υπάρχει ένα όχι αμελητέο ποσοστό αυτιστικών κοριτσιών που δεν λαμβάνουν διάγνωση, παρότι πληρούν τα κριτήρια.
Επίσης, μια αμερικανική μελέτη με δείγμα 45.736 ατόμων 2-17 ετών (με το 9,4% να έχουν διαγνωστεί με ΔΕΠΥ) έδειξε ότι, για τα αγόρια, η ηλικιακή ομάδα με τις περισσότερες διαγνώσεις ΔΕΠΥ είναι τα 12, ενώ για τα κορίτσια, τα 16. Γνωρίζουμε ότι η ΔΕΠΥ ίσως εκδηλώνεται διαφορετικά στο κάθε φύλο, αλλά αυτή η γνώση δεν έχει μεταφραστεί σε γρηγορότερο εντοπισμό και αποτελεσματική στήριξη των κοριτσιών.
Autism Stories | «Μιλώντας Ανοιχτά για τον Αυτισμό» (Βίντεο)
Autism Stories | «Μιλώντας Ανοιχτά για τον Αυτισμό» (Βίντεο)
Πέρα από τον παράγοντα του φύλου, η επιφανειακή κατανόηση των δύο αυτών διαγνώσεων- Αυτισμός και ΔΕΠΥ, δημιουργεί και άλλα στερεότυπα που συχνά οδηγούν στο να παρερμηνευτούν οι δυσκολίες μας:
«Κάθεσαι τόσην ώρα ήσυχα. Δεν γίνεται να έχεις ΔΕΠΥ.»
«Δεν είσαι Αυτιστικός. Αφού κάνεις βλεμματική επαφή.»
«Απλά πρέπει να προσπαθήσεις περισσότερο. Ψάχνεις δικαιολογίες.»
Πόσοι από εμάς που λάβαμε διάγνωση σε μεγαλύτερη ηλικία δεν έχουμε ακούσει τέτοιες φράσεις, ακόμα και από επαγγελματίες ψυχικής υγείας;
Αν ο ψυχίατρος λέει ότι οι καλοί μαθητές δεν γίνεται να έχουν ΔΕΠΥ, πώς περιμένουμε ο δάσκαλος του δημοτικού να ξέρει καλύτερα;
Αν ο ειδικός στην ενημερωτική εκπομπή υποστηρίζει ότι ο αυτισμός είναι «αντρική υπόθεση», τι άλλο να σκεφτούν οι γονείς;
Τα στερεότυπα είναι πολλά και η άγνοια μεγάλη. Δεν θα προσποιηθώ ότι έχω όλες τις απαντήσεις ή κάποια τέλεια λύση. Απλά ελπίζω ότι μιλώντας ανοιχτά, μια μέρα θα ακουστούμε ώστε οι επόμενες γενιές νευροδιαφορετικών παιδιών να έχουν καλύτερη και, κυρίως, έγκαιρη στήριξη.
Σημείωση: Ποιοι, τελικά, έχουν (ή πρέπει να έχουν) την γνώση και την ευθύνη να αντιληφθούν τα συμπτώματα, τις συμπεριφορές κλπ και να μας παραπέμπουν για επίσημη διάγνωση από ομάδα εξειδικευμένων επαγγελματιών –στην υγεία και εκπαίδευση;
Γράφει: η Μαίρη Μητσάκη – Διαχειρίστρια της σελίδας autism.greece
Επιμέλεια: Πόπη Μάλεση – B.A, M.A Psychology
Πηγές:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29363986/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28545751/
