H ψυχολόγος, διδάσκουσα στο ΠΑΔΑ και συν-ιδρύτρια του Οrlando LGBT+, Νάνσυ Παπαθανασίου, σε ανάρτηση της στα social media εξηγεί, γιατί θεωρεί ότι η φιλανθρωπία είναι μια από τις πιο τοξικές έννοιες που υπάρχουν.
Το κείμενο της…
Η φιλανθρωπία είναι μια από τις πιο τοξικές έννοιες που υπάρχουν. Υπονοεί μια επιλογή, ηθικά ανώτερη, για την οποία κανείς πρέπει να επιβραβεύεται. Κάτι που κανείς το κάνει χωρίς να είναι υποχρεωμένος. Και ότι αυτός που τη δέχεται θα πρέπει να χρωστάει χάρη. Η φιλανθρωπία δεν αναγνωρίζει δικαιώματα, δεν έχει υποχρεώσεις παρά για το απολύτως ελάχιστο (καλύτερο το τίποτα;). Και είναι ο πιο γρήγορος δρόμος για εκπτώσεις, όλων των ειδών.
Έχω δουλέψει με ιδρύματα (όχι με την Κιβωτό). Κάθε φορά, μου ζητούταν να παραβιάζω κάτι από τη δεοντολογία (π.χ. να παραδίδω εκθέσεις ή να μοιράζομαι πληροφορίες για δικαιοπρακτικά ικανά ενήλικα άτομα) για να συνεχίσει η συνεργασία (κάθε φορά η άρνηση μου αντιμετωπιζόταν αρχικά με έκπληξη και στη συνέχεια με ολοκλήρωση της συνεργασίας με το ίδρυμα). Θεωρούταν αυτονόητο ότι τα παιδιά ή οι ενήλικες που ήταν σε αυτές τις δομές δεν είχαν τα ίδια δικαιώματα, ότι δεν ίσχυαν οι ίδιοι κανόνες και ότι όλοι συμφωνούσαμε σε αυτό (για όποιο λόγο, πάντα υπήρχε κάποια δικαιολογία που κατέληγε στο “καλό τους” ή στο ότι “δε γίνεται αλλιώς”). Όσο αυτονόητο θεώρησε και ο π. Αντώνιος να μιλάει για τα παιδιά στα ιδρύματά της Κιβωτού με αυτόν τον τρόπο, χωρίς να καταλαβαίνει τι σημαίνει ο τρόπος αυτός (και πόσο ακατάλληλος αποδεικνύεται για το ρόλο του).
Το να βρίσκεται κανείς σε μια θέση ανάγκης μεταφράζεται συχνά στο ότι πρέπει να δέχεται οτιδήποτε. Το πρόβλημα με τη φιλανθρωπία ξεκινάει ακριβώς εκεί: ότι βλέπει τους ανθρώπους σαν κάτι λιγότερο, περιμένει ότι θα πρέπει να δεχτούν κάτι λιγότερο, επειδή δεν έχουν (και εδώ υπονοείται και ότι φταίνε για αυτό, με κάποιο συγκεκριμένο ή απροσδιόριστο τρόπο). Σαν η αξιοπρέπεια, τα δικαιώματα, η τήρηση της δεοντολογίας να είναι μια πολυτέλεια που δεν τους αναλογεί, σαν να πρέπει να είναι ευχαριστημένοι και ευγνώμονες επειδή απλά υπάρχουν και επειδή οι εκάστοτε φιλάνθρωποι ασχολούνται μαζί τους. Σα να οφείλουν να είναι καλά και συνεργάσιμα παιδιά, γλυκείς και εύκολοι ενήλικες, γιατί μόνο έτσι αξίζουν την φιλανθρωπία (την ελεημοσύνη).
Κιβωτός του Κόσμου για τις καταγγελίες για ασέλγεια σε ανήλικο: «Δεν γνωρίζουμε τίποτα»
Κιβωτός του Κόσμου για τις καταγγελίες για ασέλγεια σε ανήλικο: «Δεν γνωρίζουμε τίποτα»
Κι επειδή είναι “χάρη” που περιμένει την “αυτονόητη” αναγνώριση, επειδή “θα έπρεπε να πουν κι ευχαριστώ“, η φιλανθρωπία μπορεί να κάνει εκπτώσεις σε δικαιώματα και δεοντολογίες , και γίνεται η πιο φτηνή λύση. Γιατί στη καλοσύνη των ξένων δε χωράνε απαιτήσεις.
Το να φύγουμε από τη φιλανθρωπία κοστίζει. Κοστίζει η ανάληψη της ευθύνης μας, το να αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους, όλους τους ανθρώπους, ως έχοντες τα ίδια δικαιώματα στις παροχές, την αξιοπρέπεια και την τήρηση της δεοντολογίας από πλευράς μας. Κοστίζει το κατάλληλα εκπαιδευμένο και επαρκώς αμοιβόμενο προσωπικό. Κοστίζουν οι ουσιαστικοί έλεγχοι. Κοστίζει η διαβίωση στις συνθήκες που θα θέλαμε για εμάς. Όλα αυτά κοστίζουν περισσότερο από όσο μπορεί να καλύψει οποιοσδήποτε ιδιώτης (πραγματικά και συμβολικά) και για αυτό είναι συλλογική ευθύνη, υποχρέωση της πολιτείας. Κι αν το κόστος αυτό το αποφεύγουμε συλλογικά, αυτό δε σημαίνει ότι δε θα έρθει και η στιγμή που θα το πληρώσουμε.
Και ακόμη περισσότερο θα κοστίσει να σκεφτούμε πως μπορούμε να δημιουργήσουμε δομές ασφαλείς και λειτουργικές, που δε θα ντρεπόμαστε για αυτές. Να πούμε για κοινοτικά πλαίσια και όχι μόνο για μια ρομαντικοποιημένη εικόνα αποϊδρυματοποίησης. Να δούμε πως το μοντέλο της οικογένειας που προβάλλεται ως πανάκεια μέσα και έξω από τις δομές (μπορεί να) αναπαράγει και όλη την δυσλειτουργία και την τοξικότητα της ετεροκανονικότητας. Να παραδεχτούμε ότι η αναδοχή μπορεί να μην είναι οριζόντια κατάλληλη ή δυνατή για όλες τις περιπτώσεις. Ότι χρειάζεται και ένα άλλο μοντέλο, ένα που δε θα φοβόμασταν αν μας αφορούσε (και μόνο αν το σκεφτούμε έτσι θα καταλάβουμε τι πρέπει να διεκδικήσουμε). Θα μας κοστίσει γιατί φιλανθρωπία, πατερναλισμός, ετεροκανονικότητα, προνόμια και καταπιέσεις πάνε μαζί. Αν θέλουμε να μιλάμε για φιλελεύθερες δημοκρατίες και ευνομούμενες πολιτείες, πρέπει πρώτα να διασφαλίσουμε την αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα όλων, χωρίς εκπτώσεις. Όχι επειδή είμαστε φιλάνθρωποι, αλλά επειδή σε αυτό το αυτονόητο έχουμε συμφωνήσει.
ΥΓ. Για τα όσα είπε ο π. Αντώνιος μια διευκρίνιση: δεν αναφερόμουν στις καταγγελίες που τον εμπλέκουν προσωπικά (τις διάβασα αργότερα), αλλά στην πρώτη του αντίδραση. Και από αυτή και μόνο τον θεωρώ ακατάλληλο.
Για να το πω και πιο απλά, όταν η πρώτη σου δημόσια αντίδραση είναι να επιστρέψεις κάποια κατηγορία, αντί να αναστοχαστείς και σηκώσεις την ευθύνη που υποτίθεται ότι είχες αναλάβει, αυτό είναι τουλάχιστον ένδειξη μιας κουλτούρας, απολύτως ακατάλληλης για στήριξη οποιουδήποτε (και συνολικά παραμονής σε θέση με ισχύ).
Υπό το φως των επόμενων καταγγελιών, τα λόγια του αποκτούν άλλη, μεγαλύτερη, βαρύτητα και πολύ πιο σοβαρές συνυποδηλώσεις (ανεξάρτητα από την οποία δικαστική διερεύνηση).
Περισσότερα νέα Συλλόγων – Φορέων – ΜΚΟ
Πηγή: Νάνσυ Παπαθανασίου
