Οι διάφορες παθήσεις που σχετίζονται με το θυροειδή είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες, ειδικά στη χώρα μας. Περίπου το 60% του γενικού πληθυσμού λαμβάνει κάποια διάγνωση θυρεοειδίτιδας. Παρόλα αυτά δεν φαίνεται πως γνωρίζουμε αρκετά για αυτόν τον αδένα και τις παθήσεις που δύναται να προκαλέσει.
της Νάνσυ Παναγουλοπούλου – Δημοσιογράφος
Δεν μπορούμε να μιλήσουμε πολύ συγκεκριμένα για την προέλευσή των διάφορων παθήσεων του θυρεοειδούς, αν και οι ειδικοί συμφωνούν ότι φαίνεται να προέρχονται από περιβαλλοντικούς παράγοντες.
Αρχίζοντας όμως από τα βασικά, ο θυρεοειδής αδένας στον άνθρωπο μοιάζει σχηματικά με πεταλούδα και βρίσκεται λίγο πιο κάτω από το μήλο του Αδάμ και πίσω από τις φωνητικές χορδές στο λαιμό. Αποτελεί μέρος του ενδοκρινικού συστήματος, υπεύθυνου για τον έλεγχο και τη διακίνηση των ορμονών στα διάφορα όργανα του σώματος. Η δυσλειτουργία του συγκεκριμένου αδένα δύναται να επηρεάσει τα εξής:
- Μεταβολισμό
- Ενέργεια
- Θερμοκρασία
- Νευρικό Σύστημα
- Ανάπτυξη (στα παιδιά)
Υποθυρεοειδισμός και Υπερθυρεοειδισμός
Οι πιο συχνές παθήσεις που μπορεί να προκύψουν από τη δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα είναι ο υποθυρεοειδισμός και ο υπερθυρεοειδισμός.
Ο υποθυρεοειδισμός σχετίζεται με την υπολειτουργία του αδένα και κατά συνέπεια την πιο αργή κυκλοφορία των ορμονών στο σώμα. Συνοδεύεται από μειωμένη ενέργεια, χαμηλό μεταβολισμό, καρδιακά προβλήματα και υψηλή ευαισθησία στο κρύο. Από την άλλη ο υψηλός μεταβολισμός, η νευρικότητα και τα υψηλά επίπεδα ενέργειας είναι συμπτώματα της υπερλειτουργίας του θυρεοειδούς αδένας, δηλαδή του υπερθυρεοειδισμού.
Οι παθήσεις αυτές εμφανίζονται συχνότερα στις γυναίκες έως και τη μέση ηλικία και συνδέονται με την ύπαρξή τους στο οικογενειακό ιστορικό. Όμως δεν πρέπει να παραλείπονται οι εξετάσεις και στο γενικό πληθυσμό, ειδικά στη τρίτη ηλικία όπου τα συμπτώματα γίνονται πιο ανεπαίσθητα συμβάλλοντας στο να μένουν αυτές οι δυσλειτουργίες αδιάγνωστες.
Πιθανές υποκείμενες νόσοι
Νόσος Hashimoto
Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα που σχετίζεται άμεσα με την εμφάνιση του υποθυρεοειδισμού. Στη νόσο Hashimoto τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος επιτίθενται στα κύτταρα που παράγουν τις ορμόνες του θυρεοειδούς, οδηγώντας στη μειωμένη κυκλοφορία των θυρεοτρόπων ορμονών.
Νόσος Grave
Πρόκειται για ένα αυτοάνοσο νόσημα που προκύπτει από την παραγωγή αντισωμάτων που αντιδρούν με τις πρωτεΐνες των κυττάρων μας, προκαλώντας την υπερκινητικότητα των ορμονών του θυρεοειδούς αδένα. Συνέπειές της νόσου αυτής είναι μεταξύ άλλων ο εξοφθαλμισμός και η δερματοπάθεια.
Βρογχοκήλη
Αφορά τη διόγκωση του θυρεοειδούς και μπορεί να προκύψει τόσο σε περιπτώσεις υποθυρεοειδισμού όσο και υπερθυρεοειδισμού. Το κύριο σύμπτωμα είναι κάποιο οίδημα της περιοχής του θυρεοειδούς το οποίο εκφράζεται με δυσκολία στην κατάποση, παρεμπόδιση της αναπνοής, βήξιμο, ροχαλητό ή/και βραχνή φωνή.
Όζοι του θυρεοειδούς
Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι όγκοι, στη συντριπτική πλειοψηφία τους καλοήθεις, που αναπτύσσονται στο σημείο. Διαφέρουν σε μέγεθος και σύσταση, ενώ περίπου το 50% των ατόμων θα αναπτύξει ένα τουλάχιστον όζο στο θυροειδή μέχρι τα 60 του έτη. Οι κακοήθεις όζοι πρέπει να αφαιρεθούν άμεσα καθώς ενδέχεται να οδηγήσουν σε καρκίνο του θυρεοειδούς.
Καρκίνος του θυρεοειδούς
Σε γενικές γραμμές, πρόκειται για έναν καρκίνο με υψηλά ποσοστά ανάκαμψης. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη καρκίνου του θυρεοειδούς με διαφορετική συμπτωματολογία και ασθενείς. Συνήθως ανιχνεύονται από το οίδημα ή από εξετάσεις όπως ψηλάφηση, αιματολογικές εξετάσεις κ.α. Ο καρκίνος αυτός προκύπτει από τη διαμόρφωση καρκινικών κυττάρων στους ιστούς του αδένα.
Διάγνωση και Θεραπεία
Η ανίχνευση προβλημάτων του θυρεοειδούς μπορεί να προκύψει μετά από την ανίχνευση σχετικών συμπτωμάτων και φυσικά αιματολογικές εξετάσεις όπου εξετάζονται οι λεγόμενες T3, T4 και TSH. Η ορμόνη TSH (Thyroid Stimulated Hormone) ή θυρεοτρόπος ορμόνη χρησιμοποιείται κατά βάση για τη διάγνωση κάποιας παρέκκλισης στις μετρήσεις αυτής της ορμόνης υποδεικνύει ανωμαλία στη λειτουργία του αδένα. T3 είναι η τριιωδοθυρονίνη, ενώ η T4 είναι η ορμόνη θυροξίνη. Τυπικά, η υψηλή Τ3 δείχνει υπερθυρεοειδισμό ενώ η χαμηλή, υποθυρεοειδισμό. Η Τ4 ερμηνεύεται με παρόμοιο τρόπο, αν και συνήθως χρησιμοποιείται για τη διερεύνηση άλλων υποκείμενων νοσημάτων.
Η ρύθμιση του υποθυρεοειδισμού και του υπερθυρεοειδισμού γίνεται με τη χορήγηση χαπιών για τη ρύθμιση των ορμονών και τυπικά λαμβάνονται κάθε ημέρα τουλάχιστον 30 λεπτά πριν το πρώτο γεύμα της ημέρας, με άδειο στομάχι. Η συγκεκριμένη θεραπεία έχει διάρκεια από μερικούς μήνες μέχρι πολλαπλά συναπτά έτη.
Σε πιο ειδικές περιπτώσεις ή υποκείμενες νόσους χορηγείται θεραπεία ραδιενεργού ιωδίου ή ακόμη και αφαίρεση μέρους ή ολόκληρου του θυρεοειδούς αδένα. Αυτές οι θεραπείες διαρκούν μικρό χρονικό διάστημα ενώ έχουν ένα σημαντικό χρόνο αποθεραπείας.
Γράφει: η Νάνσυ Παναγουλοπούλου – Δημοσιογράφος
Πηγές:
https://gialvalis.gr/arthra/ola-osa-prepi-na-kseroume-gia-ton-thiroidi
https://www.btf-thyroid.org/what-is-thyroid-disorder
https://medlineplus.gov/lab-tests/triiodothyronine-t3-tests/
https://www.protothema.gr/ugeia/article/682047/anodiki-tasi-stis-pathiseis-tou-thureoeidous-stin-ellada/
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hashimotos-disease/symptoms-causes/syc-20351855
https://www.thyroid.org/graves-disease/
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/thyroid-nodules-when-to-worry
https://www.cancer.gov/types/thyroid/patient/thyroid-treatment-pdq
