«Θα ήθελα να είμαι η αθλήτρια που άφησε κάτι στον χώρο του αθλητισμού. Θα ήθελα να μην δω άλλους αθλητές αδικημένους. Θα ήθελα να μάθω στα νέα παιδιά τη συλλογικότητα σε μια ομάδα.» Αλεξάνδρα Σταματοπούλου
Όσοι γνωρίζουν και εκτιμούν την Αλεξάνδρα Σταματοπούλου, ήξεραν ότι, γυρίζοντας από τους Παραολυμπιακούς του Τόκιο, θα είχε κάνει ό,τι καλύτερο μπορούσε.
του Βαγγέλη Καρατζά – Πατέρας παιδιού στο Φάσμα του Αυτισμού
Ότι θα είχε κάθε λόγο να είναι περήφανη για τον εαυτό της και όλοι οι υπόλοιποι υπερήφανοι για εκείνην, με ή χωρίς μετάλλια. Παρόλο που γύρισε λοιπόν χάλκινη παραολυμπιονίκης σκέφτηκα ότι θα ήταν ωραίο να μιλήσουμε για ένα άλλο κομμάτι της αθλητικής της καριέρας.
Αλεξάνδρα, είχες τόσες διακρίσεις όλα αυτά τα χρόνια. Όταν αγωνίζεσαι στο εξωτερικό νιώθεις ότι αντιμετώπιζεσαι ως καταξιωμένη και «επαγγελματίας» πρωταθλήτρια;
Πράγματι, από το 2015, φέρνω διακρίσεις. Χαίρομαι που το γνωρίζεις. Στο εξωτερικό, όσοι ασχολούνται με τον αθλητισμό, με γνωρίζουν ως επαγγελματία αθλήτρια. Εκεί, συνήθως, είναι πιο συστηματική η ενασχόληση με οποιοδήποτε άθλημα από μικρή ηλικία.
Άρα μετέπειτα και οι ίδιοι αποκαλούν τον εαυτό τους επαγγελματία αθλητή, γιατί αυτό είναι το μόνο που χρειάζεται να ασχοληθούν.
Νιώθεις το ίδιο και στην Ελλάδα; Θεωρείς ότι εισπράττεις το σεβασμό που σου αναλογεί;
Στην Ελλάδα, λόγω των δύσκολων συνθηκών, επιβάλλεται να εργαζόμαστε και ο αθλητισμός μπαίνει σε δεύτερη μοίρα. Ίσως γι’αυτό να συγχέεται η ιδιότητά μας. Εγώ προσπαθώ να εξηγήσω ότι αυτό που κάνουμε είναι σε επαγγελματικό επίπεδο, καθώς φτάνουμε να συναγωνιζόμαστε με τεράστια ονόματα, στο χώρο του αθλητισμού. Δεν νομίζω ότι έχει γίνει ακόμα αντιληπτό, από πολλούς, αλλά είμαστε σε καλό δρόμο.
Σίγουρα εισπράττω τον σεβασμό από ανθρώπους που βλέπουν τον τελικό αγώνα μας. Όμως πλέον εντάσσω, στην δική μου καθημερινότητα, μέσω των ΜΜΕ, και ανθρώπους που για πρώτη φορά αντικρίζουν την αναπηρία, αλλά και τον αθλητισμό στο επίπεδο των παραολυμπιακών.
Αυτό που, ως αθλητές, προσπαθούμε είναι και το κράτος να μας αντιμετωπίσει ανάλογα και νομίζω ότι σιγά –σιγά, το καταφέρνουμε.
Ξέρουμε ή για να ‘μαι ειλικρινής υποπτευόμαστε τα προβλήματα προσβασιμότητας στη χώρα μας. Όταν αγωνίζεσαι στο εξωτερικό π.χ. σε χώρες όπως η Ιαπωνία, η Ολλανδία ή Βραζιλία, ποια είναι η διαφορά στο επίπεδο προσβασιμότητας και πώς νιώθεις όταν επιστρέφεις;
Η πρόσβαση στην Ελλάδα, γενικά,δεν είναι φιλική για ανθρώπους με οποιαδήποτε μορφή αναπηρίας, καθώς και για γονείς με μωρά.
Έχω ταξιδέψει σε χώρες ευρωπαϊκές αλλά σε άλλες. Οι συνθήκες ζωής είναι σε άλλο επίπεδο και σίγουρα έχουν διαμορφωθεί με βάση τις ανάγκες όλου του πληθυσμού. Όσες εξαρχής δεν είχαν τις υποδομές, απλά έκαναν σωστή αναδόμηση. Νομίζω ότι είναι δύσκολο να γίνει αυτό στην χώρα μας. Ενώ έχουμε καλούς πολιτικούς μηχανικούς, δεν έχουμε την οικονομική ευχέρεια. Άρα ανακυκλωνουμε μια κατάσταση στην οποία κανείς δεν δείχνει πρόθυμος ώστε να αλλάξει.
Επιπρόσθετα η αντίληψη του ότι τα πάντα μας ανήκουν, δυσχεραίνει την οποιαδήποτε πρωτοποριακή ενέργεια επειδή, σε χρόνο ρεκόρ, οι ίδιοι οι πολίτες δεν σέβονται τον κόπο του άλλου και καταστρέφουν ό,τι καλό.
Άρα έχει να κάνει πιο πολύ με την νοοτροπία, τις πεποιθήσεις και την εκπαίδευση που έχει λάβει ο κάθε πολίτης. Νομίζω ότι αν τίθενται νόμοι που κανείς δεν θα έχει τον τρόπο να τους αγνοεί, θα είχαμε την καλύτερη χώρα στον πλανήτη, γιατί είμαστε ένας λαός με ιστορία και όμορφα μνημεία. Θα μπορούσαμε να κρατήσουμε σε ένα καλό επίπεδο τον πλούτο μας. Στο εξωτερικό υπάρχουν νόμοι, απαράβατοι. Άρα υπάρχει μάλλον φόβος και τηρούνται οι κανόνες. Εμείς, ως πολίτες με κοινή λογική, θα μπορούσαμε απλά να σεβόμαστε τον συμπολίτη μας.
Παρά τους περιορισμούς και τα προβλήματα που έφερε η πανδημία πώς είναι να γνωρίζεις νέους ανθρώπους, αθλητές απ’ όλο τον κόσμο;
Λόγω της πανδημίας ο τρόπος επικοινωνίας για όλους μας ήταν δύσκολος. Ήμασταν στο εξωτερικό για αγώνες, αλλά ήμασταν σε απόλυτη πειθαρχία και με συνεχείς ελέγχους. Δεν θεωρώ ότι κατάφερα να γνωρίσω κανένα στοιχείο της κουλτούρας της Ιαπωνίας, καθώς δεν μας επετράπη να βγούμε καθόλου έξω.Τις συνθήκες θα τις περιέγραφα, σαν έναν προηγμένο τύπο στρατού, με πολύ καλές συνθήκες διαβίωσης.
Τους αθλητές, λόγω χρήσης της μάσκας και στολών της Εθνικής, δεν κατάφερα να τους γνωρίσω κι ας πηγαίνουμε στις περισσότερες αποστολές, μαζί. Ήταν πολύ ξεκάθαρο το πρόγραμμα που ακολουθούσαμε και στενή η παρακολούθηση, για κάθε πιθανή παρεκτροπή. Εμένα προσωπικά, αυτό το πρόγραμμα μου άρεσε. Λειτουργώ ανέκαθεν έτσι. Αλλά για τους περισσότερους συναθλητές μου, έμαθα ότι ήταν δύσκολο
Εκτός από άλλους αθλητές έχεις τη δυνατότητα, όταν αγωνίζεσαι σε άλλη χώρα, να γνωρίσεις τους ανθρώπους της, την κουλτούρα της; Άλλα ακούσματα, άλλες γεύσεις, μιαν άλλη καθημερινότητα;
Υπό άλλες συνθήκες, το να είσαι αθλητής σου δίνει την ευκαιρία και την μαγεία του να γνωρίζεις νέους ανθρώπους, κουλτούρες και τον τρόπο ζωής τους. Ευτυχώς έχω προλάβει και το έχω ζήσει στο μεγαλείο του. Σε προηγούμενους αγώνες, την καλύτερη εντύπωση μου έκαναν η Αγγλία και η Ολλανδία.
Θεωρείς ότι με τις επιτυχίες και τις διακρίσεις που έχεις φέρει στην Ελλάδα έχεις αδικηθεί τόσο εσύ όσο και οι υπόλοιποι συναθλητές σου επειδή είστε άτομα με αναπηρία; Κι αν ναι, τί είναι αυτό που μπορεί να το ανατρέψει όλο αυτό και να βοηθήσει άμεσα;
Πιστεύω ότι γενικότερα οι αθλητές στην χώρα μας, λαμβάνουμε τα λιγότερα προνόμια εδώ και μια δεκαετία. Σε αυτό ίσως να έχει να κάνει η ασυδοσία των προηγούμενων ετών. Ίσως τώρα προσπαθούν να μετριάσουν τα ποσά, έτσι ώστε να είναι όλοι ευχαριστημένοι.
Όμως με κάποιον τρόπο πάλι φτάσαμε στο άλλο άκρο.
Δηλαδή μέσω αλλαγής των νόμων, οι περισσότεροι αθλητές δεν έχουν καμία απολαβή.
Επιπλέον μου κάνει άσχημη εντύπωση ότι ενώ, ολυμπιονίκες και παραολυμπιονίκες θεωρούνται αυτοί που φτάνουν ως την 8η θέση, δυστυχώς η 7η και 8η θέση δεν δικαιούνται τίποτα, ούτε ακούγονται. Άρα δεν στηρίζονται από κανέναν.
Σίγουρα οι πιο αδικημένοι αθλητές πλέον είναι οι Παραολυμπιονίκες, όπου έχουν να διαχειριστούν, την άγνοια, την ελλειπή πρόσβαση και επιπλέον ένα ακόμα βάρος, τον νόμο που επιβάλλει 8 διαφορετικές χώρες σε Πανευρωπαϊκά και Παγκόσμια πρωταθλήματα. Κάτι που όσοι γνωρίζουν από αθλητισμό, δεν μπορεί να υφίσταται, όταν έχουμε 5 με 6 αντιπάλους από ίδιες χώρες.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, να μας αφαιρεί το τίτλο ως επιτυχόντες στον πίνακα και αφαιρείται και κάθε δικαίωμα ηθικής και πρακτικής ανταμοιβής. Αυτό που αναφέρω συνεχώς, για τα πριμ. Φέρνουμε χρυσά, αργυρά, χάλκινα μετάλλια και λόγω αυτού του νόμου θεωρούμαστε ανεπιτυχείς.
Περιμένουμε κάθε παραολυμπιάδα για να δείξουμε την αξία μας, δίχως πόρους, δίχως την κατανόηση του κρατικού μηχανισμού.
Υπάρχει κάτι που έχεις θυσιάσει για να φτάσεις σ’ αυτό το επίπεδο του πρωταθλητισμού;
Όχι δεν έχω θυσιάσει τίποτα. Συνειδητά έκανα τα πάντα. Οπότε δεν νοιώθω ότι έχω θυσιάσει κάτι από την ζωή μου
Αλεξάνδρα, κλείνοντας, ποιο θα ήθελες να είναι το επόμενό σου βήμα; Υπάρχει τομέας στο οποίο θα μπορούσες να αξιοποιήσεις τις εμπειρίες που έχεις αποκομίσει όλα αυτά τα χρόνια;
Δεν γνωρίζω ποιο θα είναι το επόμενο μου βήμα. Σίγουρα θα ήθελα να ασχολούμαι με τις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες και κυρίως με παιδιά, γιατί είναι κάτι που με γεμίζει αφάνταστα.
Θα ήθελα να είμαι η αθλήτρια που άφησε κάτι στον χώρο του αθλητισμού. Τι εννοώ με αυτό. Θα ήθελα να μην δω άλλους αθλητές αδικημένους, σε τέτοιο βαθμό. Θα ήθελα να μάθω στα νέα παιδιά τη συλλογικότητα σε μια ομάδα.
Μπορεί η χώρα μας να απαιτεί ατομικά το μέγιστο. Εγώ θα απαιτούσα την συλλογικότητα-ομαδικότητα, για κοινό καλό όλης της ομάδας. Πίστεψέ με θα φέρναμε ακόμα καλύτερα αποτελέσματα, αν υπήρχε αυτό που σου αναφέρω.
Σε ευχαριστώ Αλεξάνδρα, όχι μόνο για τη κουβέντα μας αλλά και για όλα όσα κάνεις.
Συνέντευξη: της Αλεξάνδρας Σταματοπούλου, Παραολυμπιονίκης κολύμβησης, στον Βαγγέλη Καρατζά για το nevronas.gr