Ο Κώστας Λαμπρούλης, σκηνοθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Συνεργείου Μουσικού Θεάτρου Σμουθ στη Λάρισα και ο άνθρωπος που έχει αναλάβει τον καλλιτεχνικό σχεδιασμό και συντονισμό του Φεστιβάλ Μύλου Παραστατικών Τεχνών σε όλα τα χρόνια διεξαγωγής του, μας μιλάει για το Φεστιβάλ που διανύει τον 7ο χρόνο του και αποτελεί πλέον έναν θεσμό στα καλλιτεχνικά δρώμενα της χώρας.
της Αννίτας Καπουσίζη – Δασκάλα θεάτρου – Δραματολόγος
Πώς ξεκίνησε το Φεστιβάλ του Μύλου Παραστατικών Τεχνών και ποια είναι η εικόνα του 7 χρόνια μετά;
Το φεστιβάλ υπήρξε βασικό κεφάλαιο μιας ευρύτερης πρότασης του ΣΜουΘ προς την τότε νέα δημοτική αρχή, για αξιοποίηση του ανεκμετάλλευτου βιομηχανικού μνημείου «Μύλος Παππά», και την ανάδειξή του σε κοιτίδα πολιτισμού. Η ιδέα ήταν το φεστιβάλ να προσφέρει βήμα στο καλλιτεχνικό δυναμικό της πόλης και στις ομάδες που φιλοξενούνται στο Μύλο, ώστε να αναπτυχθεί ένας ουσιαστικός, δημιουργικός διάλογος. Παράλληλα βέβαια, στόχος του φεστιβάλ ήταν να προβάλλει την καλλιτεχνική πολυμορφία και τις σύγχρονες τάσεις στις παραστατικές τέχνες.
Να αλλάξουμε τα πράγματα ριζικά, οφείλουμε να αμφισβητούμε τις παγιωμένες πρακτικές και να μελετάμε άλλες προσεγγίσεις…
Ο Μύλος Παππά έχει εξελιχθεί σήμερα σε ένα πρότυπο κέντρο πολιτισμού, που στεγάζει και φιλοξενεί νεοσύστατες, ανερχόμενες και καθιερωμένες ομάδες και σκηνές θεάτρου, χορού, μουσικής, κουκλοθεάτρου και ένα μουσείο για την ιστορία του ίδιου του μνημείου. Ο δε Μύλος Παραστατικών Τεχνών είναι πλέον ένα από τα κορυφαία γεγονότα στην πολιτιστική ατζέντα της πόλης και έχει καθιερωθεί στις συνειδήσεις του κοινού ως ένας θεσμός πρωτοπορίας, πολυφωνίας και ποιότητας, που φιλοξενεί καλλιτέχνες και παραστάσεις απ’ όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Τι χρειάζεται ένα Φεστιβάλ για να γίνει θεσμός σε μια πόλη;
Σίγουρα χρειάζεται προσπάθεια, φροντίδα, προσήλωση, μεράκι και όραμα, ομαδικότητα και κυρίως συνέργειες. Ή τουλάχιστον, αυτά είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του Μύλου Παραστατικών Τεχνών. Στην αρχή όλα είναι δύσκολα και οι αντιστάσεις μοιάζουν άκαμπτες.
Είναι κρίμα να μην γνωρίζουν οι σύγχρονοι Έλληνες δημιουργοί και παραγωγοί τί είναι συμπερίληψη και τί προσβασιμότητα.
Αν όμως έχεις υπομονή και επιμονή, τη διάθεση και την ικανότητα να συνεργαστείς και να εστιάζεις στην ουσία, μέσα από τη συνέργεια θα γίνουν όλα. Και τελικά το κοινό είναι εκείνο που αποφασίζει και θεσμοθετεί. Αυτό που κάνει το φεστιβάλ μας θεσμό είναι η ανταπόκριση του κοινού. Πέρυσι, η πληρότητα άγγιξε το 100%. Και ο κόσμος το περιμένει με ανυπομονησία και φέτος.
Το Φεστιβάλ φέτος φέρει τον συμπληρωματικό τίτλο ΕΠΤΑ, με διττή σημασία, δηλώνοντας αφενός την έβδομη χρονιά πραγματοποίησής του και αφετέρου αποτελώντας ακρωνύμιο της φράσης ‘Επαναπροσδιορίζοντας τις Παραστατικές Τέχνες και την Αναπηρία’, φράση που αποτελεί και τον θεματικό άξονα και το όραμα του φετινού Μύλου Παραστατικών Τεχνών.
Τι πιστεύετε ότι χρειάζεται να επαναπροσδιοριστεί και τι να οριστεί από την αρχή, ίσως;
Τα πάντα! Ακόμα κι αν δεν πρέπει να αλλάξουμε τα πράγματα ριζικά, οφείλουμε να αμφισβητούμε τις παγιωμένες πρακτικές και να μελετάμε άλλες προσεγγίσεις. Αυτό λοιπόν που πιστεύουμε είναι πως η αναπηρία αντιμετωπίζεται ακόμα με μοντέλα που δεν συνάδουν στις σύγχρονες αξίες και, ενστερνιζόμενοι το κοινωνικό μοντέλο προτείνουμε την ανάπτυξη ενός διαλόγου που μπορεί να οδηγήσει σε ριζικές αλλαγές.
Θέσαμε ως στόχο να αναδείξουμε το θέμα της προσβασιμότητας ως αναγκαιότητα και ως έμπνευση…
Τα μέσα που χρησιμοποιούνται σήμερα για την προσβασιμότητα στις παραστατικές τέχνες είναι σαν την φαρμακευτική αγωγή που δεν καταπολεμά το πρόβλημα αλλά απαλύνει τον πόνο. Εμείς τα τελευταία χρόνια εστιάζουμε στην αλλαγή της ίδιας της δημιουργικής διαδικασίας ώστε να πάψει η ανάγκη για “αγωγές”.
“Συμπερίληψη” και “Προσβασιμότητα”. Έννοιες που χρειάζονται επαναπροσδιορισμό ή ορισμό από την αρχή;
Έννοιες που χρειάζεται πρώτα από όλα να γίνουν ευρέως γνωστές και να μην παραμένουν στο φάσμα της ορολογίας μιας κοινότητας που έχει άμεσο ή έμμεσο ενδιαφέρον. Ακούγεται αυτονόητο κι όμως δεν είναι. Στην Ελλάδα οι όροι αυτοί είναι πολύ “φρέσκοι”, και σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες είμαστε μισό αιώνα πίσω. Πρέπει να κάνουμε ένα δυνατό σπριντ για να προλάβουμε τις εξελίξεις και πρέπει να συμπεριλάβουμε τους πάντες σε αυτό. Είναι κρίμα να μην γνωρίζουν οι σύγχρονοι Έλληνες δημιουργοί και παραγωγοί τί είναι συμπερίληψη και τί προσβασιμότητα.
Πώς μπορούν οι καλλιτέχνες να συμβάλλουν στον επαναπροσδιορισμό των παραστατικών τεχνών, σε σχέση με την αναπηρία;
Προσεγγίζοντας την αναπηρία. Ανοίγοντας τους ορίζοντές τους. Κάνοντας βουτιά στις νέες προκλήσεις. Αλλάζοντας τον τρόπο που σκέφτονται και δημιουργούν. Χρειάζεται παίδευση και εκπαίδευση.
Τι θα δούμε λοιπόν στο Φετινό Φεστιβάλ, κάτω από αυτό το πρίσμα;
Εδώ και τέσσερα χρόνια ο Μύλος Παραστατικών Τεχνών αφιερώνει ένα μέρος του στην συμπερίληψη και την προσβασιμότητα. Φέτος, με την υποστήριξη πλέον και του Υπουργείου Πολιτισμού, θέσαμε ως στόχο να αναδείξουμε το θέμα της προσβασιμότητας ως αναγκαιότητα και ως έμπνευση. Και ενώ το ΕΠΤΑ θα ήταν ένα μέρος του φεστιβάλ, λόγω των υγειονομικών μέτρων, αποφασίσαμε όλο το φεστιβάλ να γίνει ΕΠΤΑ, δηλαδή να συρρικνωθεί χρονικά σε τέσσερις μέρες, αλλά να είναι όλο προσβάσιμο.
Συνέντευξη: του Κώστα Λαμπρούλη, σκηνοθέτης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Συνεργείου Μουσικού Θεάτρου Σμουθ, στηνΑννίτα Καπουσίζη – Δασκάλα θεάτρου – Δραματολόγος για το nevronas.gr
INFO:
Ο Μύλος Παραστατικών Τεχνών ΕΠΤΑ λοιπόν, θα πραγματοποιηθεί από 24 έως 27 Σεπτέμβρη και το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει τέσσερις συμπεριληπτικές και προσβάσιμες παραστάσεις:
Ερωτευμένα Άλογα (ομάδα Εν Δυνάμει), Gravity and other attractions (διεθνής συμπαραγωγή ImPArt), Re-call (Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Ιδρύματος Ωνάση), [Νέοι] ορίζοντες (Theatre enCorps Collectif) και μια work-in-progress παράσταση του ΣΜουΘ. Θα υπάρξουν επίσης προβολές προσβάσιμων ταινιών μικρού μήκους και ντοκυμαντέρ όπως Landscapes, Εισιτήριο, και Εκτός.
Παράλληλα θα πραγματοποιούνται καθημερινά εργαστήρια με εμψυχωτές έμπειρους καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, μεταξύ αυτών οι:
Susanne Schneider, Cornelia Jungo, Sarena Bockers, Dodzi Doughban, Κερασία Μιχαλοπούλου, Αννίτα Καπουσίζη και οι ομάδες Εν Δυνάμει και Liminal.
Στα εργαστήρια θα μπορεί κανείς να συμμετέχει δια ζώσης αλλά και εξ αποστάσεως.
Τέλος, την τελευταία μέρα του φεστιβάλ θα πραγματοποιηθεί ημερίδα με θέμα την προσβασιμότητα και με αξιόλογους και διακεκριμένους ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, κάποιοι εκ των οποίων έχουν αναφερθεί και πιο πάνω και άλλοι όπως:
Ο Βασίλης Οικονόμου από την ομάδα ΘΕΑΜΑ, η Αντωνία Τρικαλιώτη από το ΣΜουΘ και την i-living και ο Max Greyson ποιητής και ερευνητής από το Βέλγιο.
Για περισσότερες πληροφορίες και κρατήσεις θέσεων επισκεφθείτε την ιστοσελίδα https://smouth.com/
Το αναλυτικό πρόγραμμα θα ανακοινωθεί σύντομα, ακολουθώντας τις ανακοινώσεις ή τις εξελίξεις σχετικά με τα υγειονομικά μέτρα.
