‘Ωπα! ώπα! Ποιά είναι αυτή που ακούγεται τώρα στο ραδιόφωνο; Ρώτησα αγχωμένη την, τότε συμφοιτήτριά μου στη δραματική σχολή, Νάντια (και τώρα κουμπάρα μου), καθώς με γυρνούσε σπίτι μου με το αυτοκίνητο της, μετά το μάθημα. Χαλάρωσε μου είπε, τί έπαθες; Μου αρέσει τόσο πολύ! απάντησα. Είσαι τυχερή, μπορείς να της ζητήσεις αυτόγραφο όποτε θέλεις! απάντησε αστειευόμενη, ή ακόμα καλύτερα να την ακούσεις live. Και δεν είναι ραδιόφωνο είναι CD…Κατέβηκα από το αυτοκίνητο της, με το πολύτιμο λάφυρό μου…
“και αφού σταθερά τα τριάντα πλησιάζω,
κάθε μέρα το νιώθω πως μέσα μου αλλάζω,
στις ταινίες του Χόλυγουντ μαντεύω το τέλος
μυστήριο έπαψε να ‘ναι ο έρως”
Έτσι μπήκε στη ζωή μου η Αλεξάνδρα Κλάδη, χωρίς να την ξέρω. Το μόνο που γνώριζα ήταν η απίστευτα μελωδική της φωνή, σαν γάργαρο ποταμίσιο νεράκι, σαν τρεχούμενη δροσιά από πηγή που θαρρείς δίπλα της λούζονταν και παίζαν οι νεράιδες κάτω από το πυκνό φύλλωμα των πλατανιών. Οι στίχοι, η μουσική, όλα. Στο πρώτο της live τη θαύμασα από κοντά . Μετά ακολούθησαν και άλλα πολλά και επειδή εμένα μου έγινε ανάγκη να την ακούω, σας την παρουσιάζω!
(Είμαι σίγουρη πως για όσους δεν την ξέρουν θα είναι μια απολαυστική νότα στις παραφωνίες της καθημερινότητάς τους. Όσο γι’ αυτούς που την γνωρίζουν, υπόσχομαι να εκπλαγούν ευχάριστα από τα νέα που μας φέρνει και τις καινούριες της ενασχολήσεις. Απολαύστε την. Το ίδιο θα κάνω και εγώ πίνοντας ένα ωραίο αχνιστό τσάι φτιαγμένο από τα χεράκια της.)
Αλεξάνδρα, σπούδασες…
Α.K— Σπούδασα Μουσικολογία στο παν/μιο Αθηνών και ανώτερα θεωρητικά της μουσικής στο ωδείο Φ.Νάκας: Αρμονία, Αντίστιξη και Φούγκα. Στη συνέχεια έκανα σπουδές στη σύνθεση και στη μουσική για κινηματογράφο. Το δίπλωμα του πιάνου και του τραγουδιού δεν τα πήρα ποτέ, αλλά ασχολήθηκα με αυτά για πολλά χρόνια. Κάποια στιγμή τα διπλώματα και τα πτυχία σταμάτησαν να έχουν νόημα για μένα και άρχισα να μελετώ μόνη μου ό,τι μου άρεσε, όπως έκανα με διάφορα μουσικά όργανα. Έτσι κάνω και τώρα: όταν κάτι μου κεντρίζει το ενδιαφέρον, ασχολούμαι με αυτό μέχρι να πάρω αυτό που χρειάζομαι και μετά προχωρώ σε κάτι καινούργιο.
Αυτό που θέλω από εσένα είναι να μου πεις τί σε έκανε να σπουδάσεις μουσική;
Α.Κ.— Μεγάλωσα σε ένα μικρό χωριό της Ζακύνθου και η μουσική και τα βιβλία ήταν το παράθυρό μου στον κόσμο. Νομίζω ότι όλη η καλλιέργεια της παιδικής μου ηλικίας, οφείλεται σε αυτά τα δύο πράγματα, τη μουσική και τα βιβλία. Αρχικά ήθελα να ασχοληθώ με τη γλώσσα και τη λογοτεχνία, στη συνέχεια ήθελα να γίνω μαθηματικός, αλλά τελικά με κέρδισε η μουσική. Την απόφαση την πήρα πολύ αργά, στις τελευταίες τάξεις του Λυκείου, όταν έμαθα ότι υπάρχει τμήμα μουσικολογίας. Η μουσική πάντα μου χάριζε μεγάλες συγκινήσεις. Τόσο μεγάλες, που ίσως τίποτα δεν μπόρεσε ποτέ να συγκριθεί μαζί της.
Είναι αυτός ο λόγος που με ό,τι ασχολείσαι και αφορά τη μουσική είναι πάντα τόσο επιτυχημένο και τόσο όμορφο ή υπάρχει και κάτι άλλο;
Α.Κ.— Δεν ξέρω αν όλα όσα κάνω είναι επιτυχημένα και όμορφα… Τα κάνω όμως με ειλικρίνεια και χαρά και όταν υπάρχει χαρά σε αυτό που κάνουμε, τότε καλώς το κάνουμε.
Μεγαλώνοντας άλλαξαν τα θέλω, οι ανάγκες σου και ο τρόπος που δουλεύεις;
Α.Κ.— Όπως λέω και στους στίχους που ανέφερες στην αρχή: «κάθε μέρα το νιώθω πως μέσα μου αλλάζω». Η αλλαγή είναι μια φυσική διαδικασία της ζωής. Χωρίς αυτήν, η ζωή δεν έχει νόημα. Συνεχώς αλλάζουν τα πάντα γύρω μας και μέσα μας. Δουλειά μας είναι να ακολουθούμε τις αλλαγές και καμιά φορά να τις προκαλούμε κιόλας. Ναι, τα θέλω μου και οι ανάγκες μου αλλάζουν και αυτό έχει μεγάλο ενδιαφέρον να το παρατηρώ. Στον τρόπο που δουλεύω επιζητώ την αλλαγή γιατί έτσι μόνο προοδεύω σε ό,τι κάνω.
Στη μουσική πας με το μυαλό ή την καρδιά;
Α.Κ.— Δουλεύουν και τα δύο παράλληλα. Η καρδιά μαζεύει εμπειρίες και το μυαλό τις αποκωδικοποιεί. Το μυαλό είναι το εργαλείο που με το κατάλληλο training παίρνει τα συναισθήματα και τα κάνει στίχους, μουσική, ενορχήστρωση. Θέλει αρκετή δουλειά για να μπορεί κανείς να ισορροπήσει αυτά τα δύο και αυτό ισχύει για όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας, όχι μόνο για τη μουσική.
Υπάρχει κάποιος άνθρωπος που γνώρισες, έμαθες, διάβασες για εκείνον και σε επηρέασε στη δουλειά σου;
Α.Κ.— Κάθε τι με επηρεάζει. Από τους αγαπημένους μου συγγραφείς, συνθέτες, δασκάλους, μέχρι τους φίλους, τους συγγενείς, τους συνεργάτες, τους περαστικούς στο δρόμο. Σίγουρα κάποιοι με έχουν επηρεάσει περισσότερο και κάποιοι λιγότερο. Οι σπουδές μου στην κλασική μουσική έπαιξαν οπωσδήποτε καταλυτικό ρόλο στο έργο μου, αλλά και η ποπ μουσική υπήρξε πάντα σύντροφος στην καθημερινότητά μου. Μερικά ονόματα στη μουσική που με επηρέασαν βαθύτατα είναι: Bach, Bjork, Πλάτωνος, Χατζιδάκις.
Έχεις συνεργαστεί με πολλούς συναδέλφους σου αλλά και από άλλους κλάδους. Υπάρχει κάποια συνεργασία που ξεχωρίζεις;
Α.Κ.— Επιλέγω πολύ προσεκτικά πια με ποιούς ανθρώπους συνεργάζομαι. Έτσι, όλους όσους βρίσκονται δίπλα μου αυτή τη στιγμή τους θεωρώ ξεχωριστούς.
Όση ώρα κουβεντιάζουμε ακούμε παράλληλα το καινούριο άλμπουμ σου. Πες μου, πότε θα το έχω στα χέρια μου, πότε κυκλοφορεί; (Είμαι ενθουσιασμένη).
Α.Κ.— Αν όλα πάνε καλά, μέσα στο 2017 θα είναι έτοιμο!
Είσαι πέρα από εξαιρετική μουσικός και ένα υπέροχο πλάσμα. θέλω να μου πεις πώς συνδέεται το Zero Waste Athens μαζί σου;
Α.Κ.— Μου αρέσει να ενημερώνομαι όσο περισσότερο μπορώ για το τί γίνεται στον κόσμο μας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία ανακάλυψα το Zero Waste movement, το οποίο όλο και μεγαλώνει σε παγκόσμια κλίμακα. Η Zero Waste φιλοσοφία, ουσιαστικά μας προτρέπει να μειώσουμε έως και να εξαλείψουμε τον όγκο των σκουπιδιών που παράγουμε. Οι πέντε βασικοί πυλώνες του Zero Waste, τα πέντε “R’s”, όπως τα αποκαλούν, είναι: Refuse: αρνήσου ό,τι δε χρειάζεσαι – όπως π.χ. την πλαστική σακούλα στο σούπερ μάρκετ και όλα τα αντικείμενα μιας χρήσης, Reduce: μείωσε τις ανάγκες σου στις πραγματικές σου ανάγκες και μην παρασύρεσαι από τις ανάγκες που σου επιβάλλει η σύγχρονη υπερκαταναλωτική κοινωνία, Reuse: Προτίμησε πράγματα που μπορείς να ξαναχρησιμοποιήσεις, Recycle: Ανακύκλωσε και Rot: κάνε κομποστοποίηση.
Έχουμε μάθει να ζούμε με αντικείμενα μιας χρήσης, κάτι που μας δίνει ευκολία στην καθημερινότητά μας, αλλά αποτελεί σοβαρότατο πρόβλημα για το περιβάλλον. Και επειδή πια δε μας παίρνει να γυρίζουμε το βλέμμα μας στην άλλη πλευρά και να αγνοούμε το ότι ο πλανήτης μας, αλλά και άνθρωποι από πιο φτωχές χώρες υποφέρουν από τις δικές μας ασυνείδητες επιλογές, αποφάσισα να ξεκινήσω μια κοινότητα εδώ στην Ελλάδα, η οποία θα έχει πρόσβαση σε σημαντικές πληροφορίες για το πώς μπορούμε να αλλάξουμε τις συνήθειές μας και να γίνουμε πιο υπεύθυνοι καταναλωτές με το λιγότερο δυνατό αρνητικό αντίκτυπο. Έτσι γεννήθηκε το Zero Waste Athens, το οποίο μπορείτε να το βρείτε προς το παρόν στο Facebook, ως σελίδα και ως group.
Και τι σε έκανε να γίνεις vegan;
Α.Κ.— Η ενασχόλησή μου με τη yoga με οδήγησε με έναν φυσικό και αβίαστο τρόπο στο να γίνω vegetarian. Αργότερα, έκανα μια σοβαρή έρευνα γύρω από την πραγματικότητα που αφορά την εκμετάλλευση των ζώων που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση. Ως ενεργή φιλόζωη, έπαθα πολύ μεγάλο σοκ διαπιστώνοντας ότι ουσιαστικά ήμουν κατ’ επιλογήν φιλόζωη: Αγαπούσα τα σκυλιά και τις γάτες, αλλά έτρωγα τα γουρούνια και τις κότες. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται ‘speciesism’. Η βαρβαρότητα και η δυστυχία που συνοδεύουν την αυξημένη ζήτηση ζωικών προϊόντων, είναι μια πραγματικότητα που κρύβεται πολύ καλά από τις βιομηχανίες κρέατος και γάλακτος. Οι τρεις βασικοί λόγοι που με οδήγησαν στην απόφαση να γίνω vegan είναι οι εξής: Η αγάπη μου και ο σεβασμός μου για όλες τις μορφές ζωής που κατοικούν σε αυτόν τον πλανήτη (earthlings), ο τρομακτικός αντίκτυπος που έχει η κτηνοτροφία στο περιβάλλον (το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η αποψίλωση του 95% του Αμαζονίου και άλλων δασών, η μόλυνση των υδάτων, η παγκόσμια πείνα, η έλλειψη πόσιμου νερού κ.ά οφείλονται στην εκτεταμένη κτηνοτροφία – (δες το ντοκιμαντέρ Cowspiracy) και τα πλεονεκτήματα που έχει στην υγεία μας η vegan διατροφή.
Δηλαδή, ουσιαστικά μιλάμε για τα δικαιώματα των ζώων και μια συνειδητή απόφαση να αλλάξουμε τον κόσμο; Πιστεύεις υπάρχει ελπίδα για κάτι τέτοιο;
Α.Κ.— Ακριβώς. Μιλάμε για τα δικαιώματα των ζώων που ο άνθρωπος με αυθαίρετο τρόπο τους τα αφαιρεί καθημερινά με ένα σωρό πρακτικές. Μπορεί στο παρελθόν η επιβίωσή μας να εξαρτιόταν από τα ζώα, αλλά αυτό δεν ισχύει πια. Έχουμε τα μέσα και τη δυνατότητα να ζούμε με τρόπο που δεν βλάπτει κανέναν, ούτε τον συνάνθρωπο, ούτε τα ζώα, μα ούτε και το περιβάλλον. Ο κόσμος αλλάζει είτε το θέλουμε, είτε όχι. Το θέμα είναι πόσο συνειδητοί είμαστε απέναντι σε αυτές τις αλλαγές και πόσο θέλουμε να είμαστε μέρος τους. Πιστεύω ότι όσο ο κόσμος ενημερώνεται και ανοίγει τα μάτια του, τόσο αυτές οι αλλαγές θα πραγματοποιούνται με γεωμετρική αύξηση. (Tip: Αν θες να ανοίξεις τα μάτια σου, κλείσε την τηλεόρασή σου)
Μιλώντας μαζί σου δεν γίνεται να μην αναφερθώ στα παιδικά σου παραμύθια. Ήδη δύο κυκλοφορούν στο εμπόριο και ένα είναι στα σκαριά. Η κόρη μου και όσα παιδιά γνωρίζω λατρεύουν τα παραμύθια σου. Εμείς (στην θεατρική ομάδα) παίζουμε καθημερινά σκηνές από τη «Φλώρα» σου, το πρώτο παραμυθένιο σου παιδί. Τώρα είμαστε στη διαδικασία εκμάθησης του κ. Τόυ.
Α.Κ.—Χαίρομαι πολύ που τα «παραμυθένια μου παιδιά» κάνουν καλή παρέα με τα πραγματικά παιδιά! Η «Φλώρα» είναι το πρώτο μου παιδικό μουσικό παραμύθι, το οποίο έγινε αργότερα μουσικοθεατρική παράσταση (όπως γνωρίζεις πολύ καλά, αφού εσύ και ο Νικόλας Μαρμαράς του δώσατε ζωή). Πριν τρία χρόνια την ανεβάσαμε και με τα παιδιά της χορωδίας μου στο ωδείο Φ. Νάκας και πέρυσι με μεγάλη μου χαρά και συγκίνηση ανέβηκε ως μιούζικαλ από την παιδική χορωδία της σχολής Μωραϊτη. Το μιούζικαλ είναι ένα από τα πιο αγαπημένα μου μουσικά είδη και η δημιουργία του υπήρξε για μένα μια μεγάλη καλλιτεχνική πρόκληση. Φέτος κυκλοφόρησε το νέο μου μουσικό παραμύθι με τίτλο: «Ο κύριος Τόυ και τα χρώματα της Κολορίας», το οποίο μπορεί κανείς να το βρει σε μορφή CD που διατίθεται δωρεάν με τους μαρκαδόρους και τις τέμπερες της οικολογικής εταιρείας χρωμάτων Toy Color, σε όλα τα βιβλιοπωλεία της Ελλάδας.
Πες μου, πώς ακριβώς έπλασες τους χαρακτήρες των ηρώων, στο νέο παραμύθι σου “Λήδα η φυσαλίδα”;
Α.Κ.—Η «Λήδα η Φυσαλίδα», αυτή τη στιγμή βρίσκεται στα σκαριά και σύντομα θα κυκλοφορήσει. Η ιστορία πίσω από τη Λήδα τη Φυσαλίδα έχει πολύ ενδιαφέρον… Ένα Πάσχα που έκανα διακοπές στο πατρικό μου, είχα λιώσει βλέποντας E! Entertainment και από μέσα μου αυτομαστιγωνόμουν για το γεγονός ότι χάνω το χρόνο μου σε ανούσιες τηλεοπτικές εκπομπές. Μια από αυτές αναφερόταν στις πλαστικές επεμβάσεις, και τα περιστατικά που παρουσίαζαν ήταν τόσο ακραία που μου έκαναν μεγάλη εντύπωση.
Έτσι γεννήθηκε η ιδέα της αποδοχής του εαυτού μας και κατ’ επέκταση της αποδοχής της διαφορετικότητας του άλλου. (Εκεί συνειδητοποίησα ότι τελικά δεν υπάρχει ποτέ χαμένος χρόνος – ακόμα και η τεμπελιά είναι μια δημιουργική διαδικασία!). Η Λήδα είναι μια φυσαλίδα που ζει στο βυθό της θάλασσας, απαλλαγμένη από οποιαδήποτε μορφή καθώς είναι εντελώς διαφανής. Παρακινημένη από την επιθυμία της να γνωρίσει τον κόσμο, αποφασίζει να εγκαταλείψει το βυθό και να ταξιδέψει πάνω στη γη. Εκεί γνωρίζει τον Σωτήρη, ένα κουνάβι που μυρίζει άσχημα και κανείς δεν τον κάνει παρέα, και τον Αργύρη, ένα βατράχι παχουλό που όλοι τον κοροϊδεύουν για τα πολλά κιλά του. Το bullying είναι κάτι που το συναντώ συνεχώς στους χώρους που δουλεύω με τα παιδιά, έτσι η ιστορία αυτή δείχνει με έναν όμορφο τρόπο ότι όλοι είμαστε διαφορετικοί μα και τόσο ίδιοι. Το παραμύθι αυτό είναι ένα ομοιοκατάληκτο ποίημα 40 στροφών και συνοδεύεται από CD με την ιστορία παιγμένη από ηθοποιούς, ηχητικά εφέ, μουσικές και τέσσερα τραγούδια. Τώρα βρίσκεται στη διαδικασία της εικονογράφησης.
Εσύ πώς αντιμετωπίζεις την διαφορετικότητα στη ζωή σου;
Α.Κ.— Όλοι μας αντιστεκόμαστε στο διαφορετικό και το άγνωστο. Είναι ένας μηχανισμός που προκαλείται αυτόματα από τον τρόπο που είναι σχεδιασμένος ο πρωτόγονος ανθρώπινος εγκέφαλος προκειμένου να αποφύγει τους κινδύνους και να επιβιώσει. Στη σύγχρονη κοινωνία, αυτοί οι κίνδυνοι δεν υπάρχουν πια, και τα νεότερα στρώματα του εγκεφάλου μας που αναπτύχθηκαν στην πορεία της ανθρώπινης εξέλιξης, εξυπηρετούν ακριβώς αυτό: Να μην λειτουργούμε με την αυτόματη διαδικασία του “Fight or flight”, αλλά να παίρνουμε τις αποφάσεις μας χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της λογικής. Με αυτή τη διαδικασία, μπορεί κανείς να καταλήξει λογικά στο συμπέρασμα ότι οι οποιεσδήποτε διακρίσεις και ρατσιστικές συμπεριφορές είναι αποτέλεσμα ενός αδιερεύνητου νου. Κάθε φορά που κάτι νέο ή διαφορετικό μέσα μου προκαλεί αισθήματα άγχους, προσπαθώ να το αναλύσω και να δω ποιο είναι το πρόβλημα μέσα μου και όχι έξω μου. Αλλάζοντας το μέσα μας, το έξω αναπόφευκτα ακολουθεί. Μόνο έτσι αλλάζει ο κόσμος. Και η ατομική ευθύνη είναι η υπέρτατη αξία. Ο Καζαντζάκης έλεγε: «Ν’αγαπάς την ευθύνη, να λες εγώ, εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο. Αν χαθεί, εγώ θα φταίω».
Αλεξάνδρα μου,πραγματικά όσο περνούν τα χρόνια σε θαυμάζω και σε αγαπώ περισσότερο. Σ’ευχαριστώ, όχι τόσο για τον χρόνο σου, όσο για όλες αυτές τις μουσικές συγκινήσεις που μου προσφέρεις συνεχώς.
Και οι ώρες περνάνε, οι μέρες, τα χρόνια
στα μονά μου κοιμάμαι ακόμα σεντόνια
αλλά αυτό που με νοιάζει πιο πολύ από όλα
είναι η κάθε μου πράξη να έχει ένα νόημα…
είναι η κάθε μου πράξη να έχει ένα νόημα
Το έχει!
Συνέντευξη: της Αλεξάνδρας Κλάδη, στην Γιώτα Ευσταθίου
Περισσότερα για την Αλεξάνδρα:
http://www.alexandrakladi.com/
https://www.facebook.com/alexandrakladimusic/
