Πληροφοριακό Σύστημα Υγείας DRGs για Αποδοτικότερη και Παραγωγικότερη λειτουργία των Μονάδων Υγείας

Οι σύγχρονες τάσεις στον χώρο των Υπηρεσιών Υγείας απαιτούν αναβάθμιση των υπηρεσιών, με ταυτόχρονο εξορθολογισμό του κόστους των. Την λύση μπορούν να προσφέρουν τα συστήματα μηχανοργάνωσης.

 

Ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα, όπως το DRGs, μπορεί να συμβάλει στην συστηματική παρακολούθηση, διαχείριση και έλεγχο των δεδομένων ενός νοσοκομείου ή μονάδων υγείας, με σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών, την αναδιοργάνωση των εσωτερικών διεργασιών και την καλύτερη εξυπηρέτηση του ασθενή. Το DRGs κατηγοριοποιεί την επίσκεψη ενός ασθενή σε νοσοκομείο από το ποιό ήταν το πρόβλημα έως το πώς αντιμετωπίστηκε, ομαδοποιώντας κωδικοποιημένες διαγνώσεις, διαδικασίες και στοιχεία του ασθενή.

Σήμερα, υπάρχει καθολική χρήση των DRGs στις αναπτυγμένες αλλά και αναπτυσσόμενες χώρες, με επικρατέστερο το μοντέλο της Αυστραλία που έχει εφαρμοστεί σε είκοσι χώρες, καθώς θεωρείται από τα αρτιότερα συστήματα. Τα οφέλη περιλαμβάνουν αυξημένη αποδοτικότητα, άριστη κατανομή πόρων, αύξηση εσόδων, ταχύτητα λήψης αποφάσεων και ανασυγκρότηση διοικητικής και οργανωτικής δομής των νοσοκομείων.

Όμως, υπάρχουν ζητήματα που αφορούν την ειλικρίνεια των προθέσεων, την τήρηση όλων των ηθικών κωδικών καθώς και την αλλαγή ιατρικών στοιχείων, για παράνομο οικονομικό κέρδος.

 

Εισαγωγή

 

Η μεθοδολογία, για την ταξινόμηση του πλήθους των υπηρεσιών που προσφέρονται στα σύγχρονα νοσοκομεία, ονομάζεται DRGs.

Η εισαγωγή των DRGs θεωρείται μια από τις σπουδαιότερες μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιήθηκαν στους χώρους της υγείας, διεθνώς, τα τελευταία περίπου 30 με 40 χρονιά.

Αρχικά, τα DRGs χρησιμοποιήθηκαν για να μετρηθεί το παραγμένο προϊόν των νοσοκομείων, η αξιόπιστη αξιολόγηση του έργου τους, καθώς και η βελτίωση της οργάνωσης, της αποδοτικότητας και της παραγωγικότητάς τους. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, στις ΗΠΑ, τα DRGs ξεκίνησαν να χρησιμοποιούνται παράλληλα στην αποζημίωση των υπηρεσιών και στη χρηματοδότηση νοσοκομείων. Ακριβέστερα, κάθε μια από τις επί μέρους κατηγορίες κοστολογήθηκε και οι ασφαλιστικοί οργανισμοί ξεκίνησαν να αποζημιώνουν τα νοσοκομεία, καταβάλλοντάς τους ένα προσυμφωνημένο ποσό, το οποίο αναλογούσε στην συγκεκριμένη ομοιογενή κατηγορία, στην οποία κατατασσόταν ο ασθενής, κατά τη διάρκεια της νοσηλείας του. Το σύστημα αυτό οδήγησε με γοργούς ρυθμούς σε συγκράτηση του κόστους παραγωγής υπηρεσιών και σε αύξηση της παραγωγικότητας και αποδοτικότητας των νοσοκομείων.

Τα σημερινά δεδομένα δεν διαφέρουν πολύ από το πρωτότυπο. Στην ουσία, τα DRGs είναι ένας τιμοκατάλογος νοσηλειών που καθορίζει το κόστος μέσης διάρκειας νοσηλείας, για κάθε κατηγορία νοσηλείας. Ανταποκρίνονται στους μέσους όρους νοσηλειών και χρησιμοποιούνται για την γρήγορη και εύκολη τιμολόγηση των περιστατικών, ασχέτως από τον ακριβή αριθμό χρεώσεων και κόστους νοσηλείας που πραγματικά υπήρξε.

 

 

Η εφαρμογή των DRGs εξαπλώθηκε, με πολύ γρήγορους ρυθμούς και σε άλλες χώρες, όπως Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, Δανία, Ισπανία κ.α. Η κάθε μια από τις χώρες αυτές τα έχει εφαρμόσει σύμφωνα με το δικό της Σύστημα Υγείας, με διαφοροποιήσεις στο συνολικό αριθμό κατηγοριών, στο περιεχόμενο, στα στοιχεία που χρησιμοποιούνται στη μέθοδο κοστολόγησης, στη μέθοδο αποζημίωσης κλπ.

Ειδικότερα, στα κεφάλαια της εργασίας, γίνεται πλήρης αναφορά και ανάλυση ως προς τα DRGs. Συγκεκριμένα, στο πρώτο κεφάλαιο, αναλύεται το σύστημα, δίνοντας έμφαση στον ορισμό, στον τρόπο χρήσης, τις προϋποθέσεις εφαρμογής και τα αποτελέσματα του. Στο δεύτερο κεφάλαιο, περιγράφονται οι ανάγκες χρήσης, τόσο του προσωπικού του νοσοκομείου όσο και των ασθενών. Οι ανάγκες και οι απαιτήσεις του καθένα είναι διαφορετικές, οπότε και ο χειρισμός για κάθε κατάσταση χρειάζεται την ανάλογη αντιμετώπιση. Στο τρίτο κεφάλαιο, γίνεται μια λεπτομερής παρουσίαση και ανάλυση σε ποιες χώρες χρησιμοποιείται όπως και σε ποιές υπηρεσίες υγείας. Στο τέταρτο κεφάλαιο, καταγράφονται τα πλεονεκτήματα καθώς και τα μειονεκτήματα χρήσης. Στο πέμπτο κεφάλαιο, αποτυπώνει τα συμπεράσματα της έρευνας και επισημαίνονται προτάσεις για το μέλλον. Τέλος, το έκτο κεφάλαιο, εμπεριέχει την βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε για την περάτωση της εργασίας.

 

 

Τι είναι τα DRGs

 

Οι Ομοιογενείς Διαγνωστικές κατηγορίες ή αλλιώς DRGs (Diagnosis Related Groups), αναπτύχθηκαν, το 1980, από δύο ερευνητές του Πανεπιστημίου Yale των ΗΠΑ, τους Robert Barclay Fetter και John Thompson. Τα DRGs χρησιμοποιήθηκαν αρχικά σαν μέσο συγκράτησης κόστους των νοσοκομειακών υπηρεσιών. Από τα μέσα περίπου της δεκαετίας του ΄80, χρησιμοποιήθηκαν παράλληλα και στην αποζημίωση των υπηρεσιών και την χρηματοδότηση των νοσοκομείων των ΗΠΑ.

Η εφαρμογή και η χρήση των DRG’s είναι εκτεταμένη διεθνώς και η κάθε χώρα τα εφαρμόζει ανάλογα με τις ανάγκες της. Η χρήση τους βοηθά τις χώρες κυρίως στο να έχουν συγκεκριμένα και μετρήσιμα αποτελέσματα, ώστε να μπορούν να συγκριθούν. Συγκεκριμένα, πρόκειται για ένα πληροφοριακό πρόγραμμα που έχει προκαθορισμένη τιμή κατά διαγνωστική κατηγορία, με βάση το σύνολο των υπηρεσιών που πρέπει να προσφερθούν σε κάθε ασθενή, που ανήκει σε μια συγκεκριμένη κατηγορία. Η τιμολόγηση γίνεται με βάση παραμέτρους όπως: την κύρια διάγνωση του ασθενούς, τη νοσολογική ταξινόμηση (ICD10), το φύλο, την ηλικία, τη διαδικασία της θεραπείας, τη δευτερεύουσα διάγνωση, το είδος και τη βαρύτητα επέμβασης, την διάρκεια νοσηλείας, την παρουσία των επιπλοκών και νοσηρότητας και την έκβαση του περιστατικού.

Η επιτυχής εφαρμογή τους, προϋποθέτει σταθερά και συγκεκριμένα βήματα εισαγωγής και εφαρμογής τους, την ύπαρξη υποδομών και αποδοτικής οργάνωσης των Συστημάτων Υγείας και τη χρήση σύγχρονων εργαλείων διοίκησης. Σήμερα, η βιομηχανία της υγειονομικής περίθαλψης βελτιώνεται και ανακαλύπτει τρόπους για την αντιμετώπιση ζητημάτων κόστους, αποτελεσματικότητας και ποιότητας της περίθαλψης.

 

 

Αναλυτικότερα, σκοπός δημιουργίας των DGRs ήταν να εντοπίζονται άμεσα τα φάρμακα που έλαβε ο ασθενής, από την εισαγωγή μέχρι την έξοδο του από το Νοσοκομείο. Ορίζουν περίπου 3.000 κωδικούς διάγνωσης, ως ουσιαστική νοσηρότητα ή επιπλοκές. Οι κωδικοί είναι για να διευκολύνουν οικονομικές αναλύσεις και όχι για κλινικές έρευνες ή θεραπευτική αγωγή στους ασθενείς, αφού δεν έχουν κλινική σαφήνεια. Όσον αφορά στις διαγνώσεις, καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα των καταστάσεων ασθένειας, που κυμαίνονται από σοβαρές, οξείες ασθένειες (π.χ. καρδιακή προσβολή και εγκεφαλικό επεισόδιο), σε μικρές ασθένειες (π.χ. μέση ωτίτιδα και λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος).

Με τα DRGs, βοηθήθηκε η βελτίωση της διοίκησης των νοσοκομείων ως προς την κλινική διαχείριση του νοσοκομειακού προϊόντος και στην ορθολογική χρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας. Με την χρήση τους, θα αλλάξει ριζικά η λογική των Νοσοκομείων, τα οποία λαμβάνουν υπ’όψιν την διάρθρωση της παραγωγής και του νοσοκομειακού προϊόντος, της κοστολόγησης, της τιμολόγησης, της οικονομικής διοίκησης ανά τμήμα, την ασθένεια, την ορθολογική αποκατάσταση των εισροών και γενικότερα τη βελτίωση της αποδοτικότητας και της κερδοφορίας τους (Φουστέρη Α., 2011: 23-34. Μανιαδάκης Ν. και συν., 2011: 1-5. Μοναχού Ο., 2013:12-13. Παπαστεργίου Γ., 2013:30. Τσολάκη Ζ., 2007: Βαρακάκης Χ., 2011. Averill R. et al., 1997. HOPE, 2006:10-17).

 

 

Ανάγκες Χρήστη

 

Οι τυποποιημένες διαδικασίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ένταξη του ασθενή σε ένα DRG αλλά και στην διαμόρφωση του κόστους αυτού και της διάρκειας νοσηλείας του. Αυτά διατυπώνονται με βάση την κατηγορία του ασθενή μέσα στο νοσοκομειακό περιβάλλον, αναπτύσσονται από τις ομάδες επαγγελματιών υγείας του κάθε νοσοκομείου και εφαρμόζονται αναλόγως, στο κάθε νοσοκομείο που χρησιμοποιούνται.

 

 

Οι χρήστες σε ένα Σύστηµα Υγείας είναι πολλοί και διαφορετικοί, που ο κάθε ένας έχει διαφορετικές ανάγκες και συγκεκριμένες απαιτήσεις από το Σ.Υ, κάθε φορά, και χειρίζεται τη κάθε κατάσταση ανάλογα. Οι χρήστες χωρίζονται σε ομάδες, όπως το Ιατρικό και παραϊατρικό προσωπικό, το διοικητικό προσωπικό, η διοίκηση, το λογιστήριο και ο κάθε ένας ασθενής.

Συγκεκριμένα, το Ιατρικό προσωπικό, μπορεί να δίνει εντολές για τις εξετάσεις και τις θεραπείες που χρειάζονται οι ασθενείς. Επίσης, μπορούν να ζητούν, να επιβλέπουν και να χειρίζονται ανάλογα, τα αποτελέσµατα από τις εργαστηριακές εξετάσεις, μπορούν να βγάζουν πορίσµατα, να εκδίδουν εξιτήρια στους ασθενείς, να συνταγογραφούν φάρµακα και να έχουν πρόσβαση στο Ιατρικό ιστορικό του κάθε ασθενή, όταν αυτό χρειάζεται. Στις κύριες αρμοδιότητές τους, είναι να επιβλέπουν τους ασθενείς, να κρίνουν αν ο ασθενής χρειάζεται επέμβαση καθώς επίσης και να επιβλέπουν ασθενείς με χρόνια νοσήματα. Για να μπορούν να ικανοποιούν τις ανάγκες των ασθενών και να τους οδηγούν στην ίαση, πρέπει να γνωρίζουν το οικογενειακό ιστορικό των ασθενών, να ενημερώνουν σωστά και να πληροφορούν ανάλογα τα τµήµατα εντός-εκτός του νοσοκομείου.

 

 

Το διοικητικό προσωπικό, έχει μεγάλη ευθύνη ως προς την ομαλή λειτουργία του νοσοκομείου, αφού χειρίζεται όλα τα θέματα γύρω από τη σωστή διοίκηση με ό,τι και αν αυτό συνεπάγεται. Είναι υπεύθυνοι για την διαχειριστική ευθύνη των Ιατρικών φακέλων, την βέλτιστη διατήρησή τους_ για κάθε άτοµο που επισκέφθηκε το νοσοκομείο, για την διαχειριστική χρήση της πληροφορίας του Ιατρικού Φακέλου, για την ποιότητα υπηρεσιών και την ικανοποίηση των ασθενών. Επίσης, είναι υπεύθυνοι για τις σηµαντικές λειτουργικές απαιτήσεις αυτοματοποίησης του Ιατρικού Φακέλου, για τις εφημερίες που πρέπει να είναι πάντα επαρκείς, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των ασθενών, τον πλήρη εξοπλισµό, τόσο στον τεχνολογικό και προσωπικό τομέα όσο και στον οικονομικό, στα υλικά και στα τρόφιµα καθώς και στην σωστή κοστολόγηση των υπηρεσιών. Όλα αυτά αποτελούν τη βάση για αποδοτικότερη εξυπηρέτηση και πλήρη ικανοποίηση των ασθενών, που πρέπει να είναι κάτοχοι της ιατρικής πληροφορίας και να έχουν προσωπικό αρχείο ιστορικού, που να είναι διαθέσιμο στους επαγγελματίες υγείας, ανά πάσα στιγμή.

Επίσης, μπορούν να προσφέρονται υπηρεσίες υγείας στο σπίτι για όποιον ασθενή έχει ανάγκη αλλά δεν είναι σε θέση να μεταβεί εκεί. Πρέπει οι ασθενείς να μπορούν να έχουν πρόσβαση στις ασφαλιστικές εταιρείες και στα ταµεία και τέλος, πρέπει να τους δίνονται από τους επαγγελματίες υγείας οδηγίες για συγκεκριμένη θεραπεία (Καρβούνη Π., 2010: 30. Ανώνυμος 2, 2011. Κυριόπουλος Γ. και συν., 2012: 20-46).

 

Σε ποιες χώρες χρησιμοποιούνται και σε ποια τμήματα και υπηρεσίες υγείας

 

Τα DRGs, όπως προαναφέρθηκε, ξεκίνησαν από την Αμερική, αλλά δεν άργησαν να εξαπλωθούν ραγδαία σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων και των πλείστων χωρών της Ευρώπης. Σήμερα, αρκετές χώρες χρησιμοποιούν την μέθοδο αυτή που είτε έχουν ήδη εφαρμόσει πλήρως το συγκεκριμένο σύστημα χρηματοδότησης είτε διέρχονται το στάδιο ανάπτυξης και εφαρμογής του. Ορισμένες από τις χώρες αυτές είναι: η Αυστραλία, το Μεξικό, η Τυνησία, η Ινδονησία, η Ταϊλάνδη, η Κορέα, η Γερμανία, η Γαλλία, το Βέλγιο, η Ολλανδία, η Δανία, η Φινλανδία, η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιταλία, η Αγγλία, η Ιρλανδία, η Ουαλία, η Τουρκία, η Βουλγαρία, η Σλοβενία, η Εσθονία, η Πολωνία, η Κροατία κ.α. Ωστόσο, ορισμένες χώρες το εφαρμόζουν πιλοτικά όπως: η Γκάνα, η Χιλή, η Κολομβία, η Ουρουγουάη, η Λιθουανία, η Σερβία, η Λάτβια, η Κίνα, η Μαλαισία, οι Φιλιππίνες κ.α. (Charlesworth A. et al, 2012. Busse R. Et al, 2011. Mathauer I. & Wittenbecher F., 2012. HOPE, 2006. Tchoe B., 2010. Husser J. et al, 2012).

Το σύστημα υγείας της κάθε χώρας αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση και χαρακτηρίζεται από τις δικές του οργανωτικές και χρηματοδοτικές ιδιαιτερότητες. Επομένως, τα DRGs που εφαρμόζονται σε κάθε περίπτωση, διαφέρουν στον συνολικό αριθμό τους, στο περιεχόμενο, στους αλγόριθμους ταξινόμησης ασθενών, στα στοιχεία που χρησιμοποιούνται, στην μέθοδο κοστολόγησης και αποζημίωσης και άλλα. Αξιοσημείωτο είναι ότι υπάρχουν και πάρα πολλές ομοιότητες ανάμεσα στις χώρες, αναφορικά με την μεθοδολογία και τα στάδια ανάπτυξης και εφαρμογής τους.

Επιπρόσθετα, κάθε νέα χώρα που προωθεί την εισαγωγή και εφαρμογή του συστήματος ταξινόμησης και αποζημίωσης των νοσοκομειακών υπηρεσιών με βάση τα DRGs, σπάνια ξεκινά από μηδενική βάση. Αντίθετα στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, βασίζεται στην εμπειρία και την προσαρμογή ενός υφιστάμενου συστήματος μιας άλλης χώρας, η οποία επιλέγεται για συγκεκριμένους και αιτιολογημένους λόγους. Το επικρατέστερο μοντέλο είναι εκείνο της Αυστραλίας το οποίο έχει πλέον εφαρμοστεί σε είκοσι χώρες.

Ειδικότερα, σύμφωνα µε το γερμανικό σύστημα DRGs, χωρίστηκαν οι νοσοκομειακές  δραστηριότητες σε 18 κατηγορίες. Σε κάθε κατηγορία ανήκε ένας τομέας της υγείας (π.χ. καρδιακές παθήσεις) και σε κάθε κατηγορία υπήρχε μία υποκατηγορία που εξαρτιόταν από την διάγνωση και τις ιατρικές πράξεις, που έγιναν κατά τη διάρκεια παραµονής του ασθενούς στο νοσοκομείο και άλλες διαγνώσεις που έγιναν στη συνέχεια και πιθανές επιπλοκές. Όλες οι υποκατηγορίες ήταν και από ένας κωδικός που ο καθένας υπολόγιζε και ένα κόστος. Ανάλογα µε το νοσοκομείο υπήρχε και ένας συντελεστής που πολλαπλασιαζόταν µε την τιμολόγηση του ασθενούς. Όσο μεγαλύτερο ήταν το νοσοκομείο, τόσο αυξανόταν και η τελική τιμολόγηση λόγω του µεγάλου συντελεστή. Επίσης, µε αυτό το σύστηµα, το κόστος κάθε υποκατηγορίας υπολογιζόταν µε βάση τη νοσηλεία σε τρίκλινα δωµάτια. Αν κάποιος ήθελε δίκλινο ή μονόκλινο πλήρωνε τη διαφορά. Στην Γερμανία εφαρμόζεται σε όλα τα νοσοκομεία, ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς αλλά εξαιρούνται οι ψυχιατρικές υπηρεσίες καθώς το σύστημα κρίθηκε ανεπαρκές για να τις συμπεριλάβει (Ευθυμίου Ε. & Σταμπεδάκη Ε., 2011:44. Niehoff J., 2010. Geissler A. et al, 2011).

 

 

Η εισαγωγή του συστήματος, σε δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία, στην Ιταλία πραγματοποιήθηκε το 1992, σταδιακά. Είχε επίδραση στην μείωση της μέσης διάρκειας νοσηλείας, στην μείωση κόστους υπηρεσιών, στη μείωση αριθμού κρεβατιών και στον επαναπροσδιορισμό του τύπου και αριθμού εξετάσεων ρουτίνας. Επίσης, μειώθηκε η λίστα αναμονής και αυξήθηκε η προσβασιμότητα για τους ασθενείς. Στην Γαλλία, εισήχθη το 1989 στα νοσοκομεία, όπου αρχικά βασίστηκε στο αμερικάνικο σύστημα, ενώ αργότερα διαμορφώθηκε η γαλλική εκδοχή. Τα τελευταία χρόνια οι κυβερνήσεις έχουν προχωρήσει σε διάφορες μεταρρυθμίσεις για στόχους, δαπάνες, τιμολόγηση και αξιολόγηση υπηρεσιών. Όμως, ενώ έχουν επιτευχτεί αρκετοί στόχοι (π.χ. προώθηση υπηρεσιών) έχουν διαπιστωθεί και μειονεκτήματα. Το βασικότερο μειονέκτημα είναι ότι στα ιδιωτικά νοσοκομεία υπάρχει επιλογή ασθενών ενώ στα δημόσια υπάρχει τάση κερδοσκοπικής δραστηριότητας, με αύξηση ημερών διαμονής Husser J. et al, 2012. Φουστέρη Α., 2011: 50-53, 56-59).

Στην Κύπρο, με το ΓεΣΥ, θα εφαρμοστεί το γερμανικό σύστημα, που θα συμπεριλαμβάνει και το κόστος των αναλώσιμων για κάθε ομάδα διαγνώσεων, για να αποζημιώνονται ανάλογα από τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (Σισσούρας Α., 2013. Ανδριώτη Δ. 2013).

Όσον αφορά στην Ελλάδα, αποφασίστηκε η διερεύνηση εφαρμογής στα νοσοκομεία του ΕΣΥ και η δημιουργία ελληνικού καταλόγου, βάσει της τελευταίας έκδοσης του DRGs. Έχει οριστεί πιλοτική εφαρμογή σε ορισμένα δημόσια νοσοκομεία. Το Αυστραλιανό σύστημα είναι το επικρατέστερο για εφαρμογή στην Ελλάδα (Ανώνυμος 1, 2011. Μανιαδάκης Ν. και συν., 2011: 19-20. Αδαμακίδου Θ. & Καλοκαιρινού-Αναγνωστοπούλου Α., 2009. Ρεκλείτη Μ. και συν., 2012. ΥΥΚΑ, 2011).
Πλεονεκτήματα – Μειονεκτήματα

 

Υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα, με την ένταξη των DRGs στο σύστημα υγείας όλων των χωρών, που τα χρησιμοποιούν. Τα κύρια πλεονεκτήματα τους είναι οκτώ συνολικά, χωρίς απαραίτητα να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν άλλα.

Πρώτο, θεωρείται ότι με την είσοδό τους στο ΣΥ, δίνεται η δυνατότητα αξιολόγησης του συνολικού νοσοκομειακού κόστους, καθώς και η πλήρης ανάλυση του μείγματος των ασθενών και των καταναλωθέντων πόρων. Δεύτερο, παρατηρείται βελτίωση στην οικονομική διαχείριση, στην συγκράτηση των δαπανών και ορθολογισμός της χρηματοδότησης του ΣΥ. Τρίτο, προάγεται η διαφάνεια και δικαιολογούνται οι πράξεις από το ιατρικό και διοικητικό προσωπικό. Τέταρτο, η διαφάνεια που υπάρχει σε κλινικό και οικονομικό επίπεδο, οδηγεί σε σύγκριση του κόστους και σε κλινική αξιολόγηση και δυνατότητα ελέγχου από τον πληρωτή. Πέμπτο, είναι δίκαιη μέθοδος, τόσο για τα Νοσοκομεία όσο και για τους φορείς που πληρώνουν, ενώ ελέγχεται και δικαιολογείται το χρηματοοικονομικό ρίσκο για την κοινωνική και ιδιωτική ασφάλιση. Έκτο, υπάρχει σύγκριση ανάμεσα σε νοσοκομεία σε περιφερειακό, εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο,επομένως βελτιώνεται και προάγεται η ποιότητα. Έβδομο, μειώνεται η μέση διάρκεια νοσηλείας του ασθενή, χωρίς να μειώνεται η ποιότητα. Τέλος, βελτιώνεται η οργανωτική δομή και η διοικητική λειτουργία των Νοσοκομείων, δημιουργώντας δομές και θέσεις υπευθυνότητας.

Όμως, υπάρχουν και μειονεκτήματα.

Αρχικά, το κυριότερο είναι ότι προκύπτει οικονομικό πρόβλημα για σοβαρές παθήσεις που δεν μπορεί να καλύψει, λόγω ετερογένειας των περιστατικών. Έτσι, οδηγούνται στην επιλογή ασθενών που δεν είναι τα σοβαρότερα περιστατικά αλλά προτιμούν απλά περιστατικά και σαφώς πιο οικονομικά. Επιπλέον, υπάρχουν αυξημένες ανάγκες πληροφόρησης, επομένως πρέπει να υπάρχει καλή οργάνωση και σύγχρονα πληροφοριακά συστήματα. Όμως, για να λειτουργήσουν αυτά σωστά, χρειάζεται σωστή εκπαίδευση του διοικητικού και υγειονομικού προσωπικού αλλά και επαρκείς πόροι, τόσο για την αγορά των πληροφοριακών συστημάτων όσο και για την εκπαίδευσή τους. Με την χρηματοδότηση θα επηρεαστούν κάποιες κλινικές αποφάσεις όπως, η διάρκεια νοσηλείας, ο χρόνος εισαγωγής και εξαγωγής του ασθενή από το νοσοκομείο, δηλαδή μπορεί να υπάρχει πρόωρη έξοδος του ασθενή και έτσι να υπάρχει πιθανότητα επανεισαγωγής του ή καθυστέρηση εξόδου του και επομένως να υπάρχει κίνδυνος για ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις. Ακόμη, σε περίπτωση που ο ασθενής πάσχει από πολλές συγχρόνως ασθένειες, ο γιατρός τον κατατάσσει στην πιο υψηλά αμειβόμενη διαγνωστική κατηγορία, με σκοπό την αύξηση της αμοιβής του Νοσοκομείου. Το Σύστημα Υγείας βασίζεται ουσιαστικά στην ευσυνειδησία των γιατρών και των παροχέων υγείας. Με την χρηματοδότηση για τα DRGs, δίνονται κίνητρα στα νοσοκομεία για έμφαση σε περιπτώσεις με ακριβότερη διαγνωστική κατηγορία, με κύριο στόχο την αύξηση της αποζημίωσής τους. Ωστόσο, τα φαινόμενα αυτά, με τη σωστή εξέταση και τη δικαιολογία των πράξεων από μέρους των παροχέων υγείας, (πρωτίστως των γιατρών) και το σωστό έλεγχο, μπορούν να μειωθούν ή και να εξαλειφθούν, ώστε έτσι να διατηρηθούν μόνο τα πλεονεκτήματα (Σισούρας, 2013. Ανδριώτη Δ., 2013. Δουμουλάκης Γ., 2013. Μανιαδάκης Ν. και συν., 2011. Θεοδώρου και συν., 1995: 70-74, 95-131. Busse R. et al, 2011. Charlesworth A. et al, 2012. HOPE, 2006. Husser J. et al, 2012).

 

 

 

Συμπεράσματα

 

Τα Συστήματα Υγείας, παγκοσμίως, απασχολούν καθημερινά, τόσο τους πολίτες όσο και τις κυβερνήσεις καθώς παρουσιάζουν αδυναμίες στη διαχείριση και στην ποιότητα υπηρεσιών υγείας. Γι’ αυτό έχει κριθεί σκόπιμο οι υπηρεσίες υγείας να εξετάζουν προγράμματα μακροχρόνιας προοπτικής με στόχο την καθολική κάλυψη του πληθυσμού, την συγκράτηση δαπανών και την μείωση κόστους αλλά με παροχή ποιοτικών υπηρεσιών. Κάθε πληροφοριακό σύστημα στοχεύει στην ικανοποίηση αναγκών των χρηστών. Η πλήρης εφαρμογή πληροφοριακών συστημάτων υγείας, όπως το DRGs, οδηγεί σε αποδοτικότερη και παραγωγικότερη λειτουργία των μονάδων υγείας, με ταυτόχρονη μείωση του λειτουργικού κόστους.

Η μέθοδος DRGs ταξινομεί όλες τις ασθένειες σε ομάδες ανάλογα με το κόστος και την ομοιότητα της ιατρικής πράξης. Η ομαδοποίηση ασθενών γίνεται με διάφορες μεταβλητές όπως φύλο, ηλικία, διάγνωση, δευτερεύουσες ασθένειες, χειρουργικές επεμβάσεις κ.α. Σήμερα, χρησιμοποιείται από αρκετές χώρες παγκοσμίως παρουσιάζοντας πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.

Η ολοκληρωμένη ανάπτυξη και υιοθέτηση των DRGs, στις χώρες που θέλουν να τα εντάξουν στο Σύστημα Υγείας τους, απαιτεί μεγάλη επένδυση πόρων και χρόνου, μεταρρυθμίσεις στο θεσμικό και οργανωτικό πλαίσιο, εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας, μόνιμες δομές και συμμετοχή από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, προκειμένου να υφίσταται μια συνεχής, εμπεριστατωμένη και συμμετοχική διαδικασία διατήρησης και ανανέωσης τους. Ακόμη, βασικές προϋποθέσεις αποτελούν η εγκατάσταση σύγχρονου πληροφοριακού συστήματος, η κατάλληλη τεχνική υποστήριξη, οι απαραίτητες ρυθμιστικές παρεμβάσεις καθώς και συλλογή δεδομένων για ανάλυση και αναθεώρηση.

Συμπερασματικά, για μια επιτυχημένη εφαρμογή του προγράμματος είναι απαραίτητη η παρακολούθηση τις εξέλιξης του στα συστήματα υγείας των κρατών και η ανάλυση συνεπειών χρήσης του, ώστε να καταλήξει σε διατήρηση ισορροπίας μεταξύ των απαιτήσεων, του κόστους και του οφέλους με κεντρικό γνώμονα τον ασθενή. Τέλος, συμβολή όλων των παραγόντων θα εξασφαλίσει την αποδοτικότητα, τη βιωσιμότητα και ποιότητα των υπηρεσιών υγείας.

 

Ευχαριστούμε την Ψυχολόγο Άννα Παπαποστόλου για την δημοσίευση στο nevronas.gr της παραπάνω εργασίας, που εκπονήθηκε στα πλαίσια μεταπτυχιακού προγράμματος.

 

Συγγραφείς: Παπαποστόλου Άννα, Αναστασίου Στέφανη, Σουρουππή Άντρια

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ελληνική

1. Αδαμακίδου Θ., Καλοκαιρινού-Αναγνωστοπούλου Α. (2009), Οι μέθοδοι χρηματοδότησης της νοσοκομειακής και της πρωτοβάθμιας φροντίδας στην Ελλάδα, ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ,48(1), σελ. 37-49, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.hjn.gr/actions/get_pdf.php?id=17, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
2. Ανδριώτη Δ. (2013), Οικονομικά της Υγείας. Σπουδαστικές Σημειώσεις του μαθήματος Οικονομικά της Υγείας του μεταπτυχιακού προγράμματος «Διοίκηση Υπηρεσιών και Μονάδων Υγείας» του Frederick University, Λευκωσία
3. Ανώνυμος 1 (2011), Μηχανισμός εφαρμογής των DRGs στην Ελλάδα, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.nsph.gr/files/009_Oikonomikon_Ygeias/%CE%9C%CE%B5%CE%B8%CE%BF%CE%B4%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1%20%CF%80%CF%81%CE%BF%CF%83%CE%B1%CF%81%CE%BC%CE%BF%CE%B3%CE%AE%CF%82%20%CE%9A%CE%95%CE%9D-DRGs_final.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
4. Ανώνυμος 2 (2011), Η αναδιάταξη των υπηρεσιών υγείας: η περίπτωση των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.esdy.edu.gr/files/009_Oikonomikon_Ygeias/Αναδιάταξη%20Υπηρεσιών%20Υγείας%20FINAL.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
5. Βαρακάκης Χ. (2011), Ανάλυση για χρηματοδότηση δημόσιων νοσοκομείων για KEN–DRGs, ΕΔΟΕΑΠ, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.edoeap.gr/wp-content/uploads/2012/03/kendrg.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
6. Δουμουλάκης Γ. (2013), Χρηματοοικονομικά της Υγείας. Σπουδαστικές Σημειώσεις του μαθήματος Οικονομικά της Υγείας του μεταπτυχιακού προγράμματος «Διοίκηση Υπηρεσιών και Μονάδων Υγείας» του Frederick University, Λευκωσία
7. Ευθυμίου Ε., Σταμπεδάκη Ε. (2011), Κόστος και διαχείριση νοσοκομειακής παραγωγής, πτυχιακή εργασία, ΤΕΙ Κρήτης, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://nefeli.lib.teicrete.gr/browse/sdo/ba/2011/EfthymiouEvangelia%2cStampedakiEleni/attached-document-1340707026-183070-25751/Efthymiou_Stampedaki2011.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 26/11/2013
8. Θεοδώρου M., Σούλης Σ., Σαρρής Μ. (1995), Συστήματα υγείας και ελληνική πραγματικότητα, Εκδόσεις Παπαζήση, Αθήνα

9. Τσαλάκη Ζ. (2007), Ικανοποίηση και φροντίδα ασθενών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, πτυχιακή εργασία, ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://eureka.lib.teithe.gr:8080/bitstream/handle/10184/549/the_main.pdf?sequence=1, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013

10. Καρβούνη Π. (2010), Ολοκληρωμένα Πληροφοριακά Συστήματα στο Χώρο της Υγείας και Υλοποίηση του προτύπου XDS–MS, μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://nemertes.lis.upatras.gr/jspui/bitstream/10889/4100/1/Thesis_pkarv.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
11. Κυριόπουλος Γ., Αθανασάκης Κ., Πάβη Ε. (2012), Οικονομική κρίση και υγεία: Ένα δοκίμιο πολιτικής οικονομίας για την ανασυγκρότηση του υγειονομικού τομέα, Εκδόσεις Παπαζήσης, Αθήνα
12. Μανιαδάκης Ν. και συν (2011), Πόρισμα-Πρόταση επιτροπής ΥΥΚΑ για την διερεύνηση εφαρμογής των DRGs στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.moh.gov.gr/articles/ken-eswteriko/710-ypoyrgikes-apofaseis-egkyklioi-g-g?fdl=2634, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
13. Μοναχού Ο. (2011), Η εφαρμογή του κλειστού κατά τμήμα προϋπολογισμού στα νοσοκομεία της Ελλάδας, τελική εργασία, Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.ekdd.gr/ekdda/files/ergasies_esdd/21/12/1553.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
14. Παπαστεργίου Γ. (2013), Διερεύνηση και αξιολόγηση των εφαρμογών ηλεκτρονικής υγείας στην Ελλάδα, μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο https://dspace.lib.uom.gr/bitstream/2159/15598/5/PapastergiouGeorgiosMsc2013.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
15. Πολύζος Ν. (2008), Χρηματοοικονομική διοίκηση μονάδων υγείας, εκδόσεις Διόνικος, Αθήνα
16. Ρεκλείτη Μ., Τανανάκη Μ., Κυλούδης Π. (2012), Οι δαπάνες υγείας στο ελληνικό υγειονομικό σύστημα σε σχέση με τη διεθνή εμπειρία, ΠΕΡΙΕΡΧΕΙΡΙΤΙΚΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ, 1(1), σελ. 3-14, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.spnj.gr/articlefiles/volume1_issue1/112.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
17. Σισσούρας Α. (2013), Αξιολόγηση υπηρεσιών υγείας. Σπουδαστικές Σημειώσεις του μαθήματος Αξιολόγηση υπηρεσιών υγείας του μεταπτυχιακού προγράμματος «Διοίκηση Υπηρεσιών και Μονάδων Υγείας» του Frederick University, Λευκωσία
18. Τσολάκη Ζ, (2007), Ικανοποίηση και φροντίδα ασθενών σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, πτυχιακή εργασία, ΑΤΕΙ Θεσσαλονίκης, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://eureka.lib.teithe.gr:8080/bitstream/handle/10184/549/the_main.pdf?sequence=1, ημερομηνία επίσκεψης 26/11/2013
19. ΥΥΚΑ (χ.χ.), Εφαρμογή των κλειστών ενοποιημένων νοσηλίων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, γενικός γραμματέας ΥΥΚΑ, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.chaniahospital.gr/documents/ken.ppt, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013

      20. Φουστέρη Α. (2011), Εισαγωγή συστήματος ομοιογενών διαγνωστικών κατηγοριών (KEN–DRGs) διαδικασίες και προϋποθέσεις εφαρμογής τους, τελική εργασία, Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.ekdd.gr/ekdda/files/ergasies_esdd/21/12/1550.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013

Ξενόγλωσση

1. Averill R. et al (1997), Development of the All Patient Refined DRGs, 3M Research Report, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://solutions.3m.com/3MContentRetrievalAPI/BlobServlet?lmd=1225920498000&assetId=1180606514429&assetType=MMM_Image&blobAttribute=ImageFile, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
2. Busse R., Geissler A., Quentin W., Wiley M. (2011), Diagnosis-Related Groups in Europe: moving towards transparency, efficiency and quality in hospitals, WHO (on behalf of the European Observatory on Health Systems and Policies), Open University Press, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/162265/e96538.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
3. Charlesworth A., Davies A., Dixon J. (2012), Reforming payment for health care in Europe to achieve better value, Nuffield Trust (supported by KPMG), διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.dr-in-mgmt.eu/images/uploads/Nuffield_-payment-for-health-care-in-europev2.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
4. Geissler A., Scheller-Kreinsen D., Quentin W., Busse R. (2011), Germany: Understanding G-DRGs, in Diagnosis-Related Groups in Europe: moving towards transparency, efficiency and quality in hospitals, pp 243-272, WHO (on behalf of the European Observatory on Health Systems and Policies), Open University Press, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0004/162265/e96538.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
5. HOPE (2006), DRGs as a financing tool, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.hope.be/05eventsandpublications/docpublications/77_drg_report/77_drg_report_2006.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
6. Husser J., Guerin O., Bretones D. (2012), The Incentive Effects of DRGs Reimbursement Rates for Health Care Establishments in France: towards a new allocation of surgical solutions, International Business Research, 5(12), pp. 31-37, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://ccsenet.org/journal/index.php/ibr/article/download/21963/14256, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
7. Mathauer I., Wittenbecher F. (2012), DRG based payment system in low and middles countries: implementation experiences and challenges, WHO, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/75150/3/HSS_HSF_DP.E.10.2_eng.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
8. Niehoff J. (2010), Diagnosis related Groups – the impact on Germany’s hospitals, German Sino Conference on Public Administration, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.hwr-berlin.de/fileadmin/downloads_internet/aktuelles/neuigkeiten/5th_German_Sino_Conference_Diagnosis_Related_Groups.pdf, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013
9. Tchoe B. (2010), Diagnosis Related Group based Payment System and its Reform Plan in Korea, Japanese Journal of Health Economics and Policy, 21(1), pp. 213-226, διαθέσιμο στο δικτυακό τόπο http://www.ihep.jp/publications/study/search.php?dl=92&i=3 http://www.ihep.jp/publications/study/search.php?dl=92&i=3, ημερομηνία επίσκεψης 25/11/2013