Μια φορά κι έναν καιρό… Ήταν κάπου στο 2000.. καινούρια ωρομίσθια δασκάλα της ζωγραφικής σε κάποιο Γυμνάσιο στα Κάτω Πατήσια, όταν συνειδητοποίησα πώς υπάρχουν κάποια παιδιά που έμοιαζαν με παιδιά “φαντάσματα”.
της Ελένης Καραγιάννη – Εικαστικός – Εκπαιδευτικός Εικαστικής Αγωγής
Ήταν εκείνα τα παιδιά που δεν έπιαναν πολύ χώρο στην αίθουσα διδασκαλίας και περνούσαν απαρατήρητα τον περισσότερο χρόνο, αλλά τα βλέμματα όλων στρέφονταν πάνω τους, ασυνείδητα, όταν είχε γίνει κάποια κλοπή στο σχολείο. Ο θυμός μου και η στεναχώρια μου με είχαν κάνει επιδεικτικά να διαλέγω στα κενά και στα διαλείμματα να πίνω τον καφέ μου μαζί τους στο παγκάκι του προαυλίου. Μεγάλο “σχολείο” για τους εκπαιδευτικούς το παγκάκι στο προαύλιο. Εκεί τα “Άλλα”, μου έλεγαν τον πόνο της καρδιά τους.
Εκεί άκουσα για την Ιστορία της Εντόνας, παιδί της Α`Γυμνασίου όπου ένας αστυνομικός της είχε κάνει σωματικό έλεγχο ενώ γυρνούσε σπίτι της από το σχολείο, ενώ ακόμα φόραγε τη σχολική τσάντα στην πλάτη. Εκεί μου μιλούσε ο Χαλίλ για τους αγώνες και τις αγωνίες του, που αν και ήταν μόλις 6 χρόνια στη χώρα, είχε καταφέρει να είναι ένας από τους πρώτους μαθητές.
Είχα λίγες εμπειρίες από την τάξη και πολύ λιγότερες με πολυπολιτισμικές τάξεις. Σε εκείνο το σχολείο είχα αισθανθεί ανήμπορη από την πρώτη στιγμή, λες και με είχαν πετάξει με βία στον βαθύ Ωκεανό χωρίς σωσίβιο.
Και την στιγμή εκείνη που συνειδητοποίησα πως στο συγκεκριμένο σχολείο ήμουν μόνη και πως δεν ήταν στις προτεραιότητες των συναδέρφων μου να γεφυρωθούν οι διαφορές, τότε αποφάσισα να κολυμπήσω. Στα βαθιά.
Η ιδέα ενός Φεστιβάλ όπου με αφορμή και μέσο την Τέχνη, τα παιδιά των Ελλήνων θα συνεργάζονταν με τα παιδιά των μεταναστών και μετά θα παρουσίαζαν τα έργα τους στους γονείς και στους εκπαιδευτικούς, δεν ξέρω καν αν γεννήθηκε πραγματικά σαν ιδέα.
Απλά μια μέρα αποφάσισα να το κάνω. Και το έκανα.
Ένας τεράστιος μουσαμάς με γκράφιτι ζωγραφίστηκε από τα παιδιά. Μια έκθεση ζωγραφικής με τα έργα τους στόλισαν το σχολείο μέσα και έξω. Μια αυθόρμητη συναυλία όπου εγώ έπαιζα κουτσά στραβά την κιθάρα και τα παιδιά τραγουδούσαν σε ελληνικά αλλά και στη νοηματική… Μια αυθόρμητη παράσταση με ταμπλό βιβάν όπου τα παιδιά σατίριζαν γνωστούς πινάκες ζωγραφικής. Αυτά ήταν το Φεστιβάλ “μας”.
Δεν ξέρω πως τα συντόνισα αυτά μόνη μου. Δεν είχα παρακολουθήσει ούτε ενα σεμινάριο με βιωματικές ή καινοτόμες δράσεις. Απλά έγιναν. Απλά τα παιδιά το έκαναν. Και τα επόμενα χρόνια τέτοιες μικρές γιορτές Αποδοχής, Αλληλεγγύης και Τέχνης έγιναν και σε άλλα σχολεία στα οποια βρέθηκα. Έγιναν στο Ίλιον, στο Μενίδι και στο Ναυπλιο (οργανώθηκε από συναδέρφους τοπικού σχολείου) και προτάθηκαν ως καινοτόμα προγράμματα στο μάθημα των εικαστικών. Στα τελευταία φεστιβάλ, η ιδέα πήρε την πιο ολοκληρωμένη μορφή της και στο οργανωτικό κομμάτι ενεπλάκησαν και άλλοι συνάδερφοι. Μέσα από προσωπική επικοινωνια, με συναδέρφους που με πλησιάζουν, μαθαίνω πως υπάρχουν και άλλα σχολεία που σκέφτονται να κάνουν αυτην την δράση.
Νομίζω πως η ιδέα πρέπει να διαχυθεί.
Να γεμίσει η χώρα από μικρά ή μεγάλα Σχολικά Φεστιβάλ Αποδοχής. Που θα διοργανώνονται από τα ίδια τα σχολεία. Ένα Φεστιβάλ Αποδοχής της κοινότητας. Που θα ενώνει εκείνους που δεν πιστεύουν στις πολιτισμικές διαφορές.
Κάποιοι θα τα ονόμαζαν αντιφασιστικά αυτά τα Φεστιβάλ. Αλλά εμείς θα τα πούμε Τέχνης και Αποδοχής γιατί οι λέξεις που κουβαλούν το “αντί” είναι και οι ίδιες επιθετικές.
Φεστιβάλ Τέχνης και Αποδοχής και Αλληλεγγύης και Αγάπης.
Η Επανάσταση των Παιδιών;
Γράφει: η Ελένη Καραγιάννη – Εικαστικός – Εκπαιδευτικός Εικαστικής Αγωγής