Εισαγωγικές εξετάσεις για την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, όταν ο/η μαθητής/τρια έχει Αυτισμό. Ένα πρωτόκολλο, καλά μελετημένο και πιστά εφαρμόσιμο, για την εισαγωγή των μαθητών στο φάσμα του αυτισμού, στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, είναι ένας ακόμα δρόμος Προσβασιμότητας και Λειτουργικότητας, για την Συμπερίληψη στον εργασιακό χώρο και την κοινωνία. Και αυτό δεν είναι απλά και μόνον ένα όνειρο, είναι αναφαίρετο και νόμιμο δικαίωμα του κάθε ανθρώπου!
Η Πατρίσια μας περιγράφει την εμπειρία της…
Το όνομά μου είναι Πατρίσια και ήμουν μια από τους υποψήφιους μαθητές των Πανελλαδικών Εξετάσεων του 2020.
Λόγω ενός προβλήματος υγείας (επιληψίας) και μιας ιδιαιτερότητας που με συνοδεύει σ’ όλη μου τη ζωή δίχως να το γνωρίζω, μέχρι τον Ιανουάριο του 2020, όταν έμαθα ότι έχω μια μορφή Υψηλής Λειτουργικότητας Αυτισμού (διάγνωση ΚΕΣΥ και Νοσοκομείο Παίδων), εξετάστηκα προφορικά.
«Ας μην ξεχνάμε ότι ο Αυτισμός μας συνοδεύει σ’ όλη μας τη ζωή, δεν διορθώνεται ποτέ, απλά συμμετέχεις σ’ έναν κόσμο που βλέπεις και κατανοείς διαφορετικά. Αλλά αυτό δεν μας κάνει ούτε “χαζούς”, ούτε ανίκανους!»…
Η προφορική εξέταση, γενικά, γίνεται για τα παιδιά που έχουν μαθησιακές δυσκολίες (δυσλεξία, δυσαναγνωσία, κτλ) και για παιδιά με ειδικές ανάγκες και αναπηρίες, εκ των οποίων παιδιά σαν κι εμένα στο φάσμα του αυτισμού.
Δίχως παράλληλη στήριξη και την συνδρομή έστω ενός ειδικού παιδαγωγού, αλλά με την ψυχολογική υποστήριξη και αγάπη της οικογένειάς μου, φίλων και καθηγητών μου, όντας μια μαθήτρια που τελείωσε το σχολείο με βαθμολογία: 19,7, πήγα να προσπαθήσω να κάνω το όνειρό μου πραγματικότητα, έχοντας την ιδιαιτερότητα να μιλάω σιγά και αργά, με συγκροτημένη σκέψη.
Ωστόσο αυτό που συνάντησα δεν είχε καμία σχέση με προφορική εξέταση, όπως με είχαν προετοιμάσει οι καθηγητές μου. Δηλαδή, να γράψω επί 3 ώρες (αυστηρά χρονομετρημένα), να περιμένω τη σειρά μου για να εξεταστώ και να δω ή να συμπληρώσω ή να ξανασκεφτώ για να απαντήσω σε κάποια θέματα που χρειάζονται περισσότερο χρόνο (που δεν μου δόθηκε ποτέ), παρότι η διάγνωση λέει ότι χρειάζομαι έξτρα χρόνο για τα γραπτά, ακόμα και στις πανελλήνιες, και στα προφορικά, στα σύνθετα θέματα, χρειάζονται ερωτήσεις που να διευκολύνουν να αναπτύξω τις γνώσεις μου.
Στο πρώτο μάθημα στην έκθεση, το μοναδικό μάθημα που έγραψα και το έκανα σωστή ανάγνωση μπροστά στους εξεταστές μου (όπως απαιτείται), οι καθηγητές όταν έμαθαν ότι έχω επιληψία και ΔΑΔ με βοήθησαν να ηρεμήσω και να απαντήσω στα θέματα κοιτάζοντάς με στα μάτια με ηρεμία και καθησυχασμό, επισημαίνοντας ένα στοιχείο κλειδί: «Διάβασε την κάθε παράγραφο πρόταση – πρόταση», «διάβασε κάθε πρόταση λέξη προς λέξη». Επίσης, μου έδωσαν τον απαραίτητο χρόνο για να ολοκληρώσω και ορισμένες ασκήσεις που δεν είχα προλάβει να ολοκληρώσω στα γραπτά (όπως ήταν αναμενόμενο λόγω των δυσκολιών μου) και σύμφωνα πάντα με τις γνωματεύσεις.
Στ’ άλλα όμως μαθήματα δεν είχα την ίδια αντιμετώπιση.
Στη Βιολογία, δεύτερο μάθημα, ήλπιζα ότι κι εκεί θα τα πήγαινα καλά, γιατί είχα τις γνώσεις. Δυστυχώς το αυστηρό και ψυχρό βλέμμα των καθηγητών και η μονότονη επανάληψη του κάθε θέματος, δίχως την βοήθεια που προσέφεραν οι φιλόλογοι, με άγχωσε περισσότερο κι άρχισα να τραυλίζω. Μολαταύτα μου έδωσαν χρόνο να απαντήσω κι ας μην άκουγαν καλά τί απαντούσα.
Στη Φυσική, το τρίτο μάθημα, η κατάσταση χειροτέρεψε!
Ο χρόνος δεν με έφτασε να απαντήσω γραπτά σ’ όλα τα θέματα. Έτσι, αγχώθηκα με την αμφιβολία για αυτά που είχα γράψει καθώς κι ότι έπρεπε να σκεφτώ κι αυτά που δεν είχα προλάβει να γράψω. Στην προφορική εξέταση, το άγχος μου διογκώθηκε πολύ με αποτέλεσμα … εγώ να τραυλίζω και να τρέμω ενώ παράλληλα μια καθηγήτρια να μου μιλάει συνέχεια και αυστηρά, με κοφτές και συνεχόμενες εντολές: «τελείωνε», «πες παρακάτω» «μίλα επιτέλους» «πιο δυνατά μίλα». Γι’ αυτό, δεν κατάφερα να εκφράσω αυτό που σκεφτόμουν, παρά τις μάταιες προσπάθειες ενός καθηγητή που προσπαθούσε ταυτόχρονα να με ηρεμήσει, να με καθησυχάσει και να συγκεντρωθώ για να απαντήσω.
Εξαιτίας της αφόρητης πίεσης της καθηγήτριας δεν άντεξα άλλο, παραιτήθηκα!
Το αποκορύφωμα ήταν στη Χημεία, που ήλπιζα σε καλύτερο βαθμό. Η εξέταση αυτή, ήταν το θέατρο του παραλόγου.
Στα γραπτά δεν είχα προλάβει να συμπληρώσω δυο θέματα. Πάρα ταύτα μπήκα κι άρχισα να λέω αυτά που είχα γράψει. Όταν είδα ένα λάθος μου και ζήτησα χρόνο να το διορθώσω, μου το αρνήθηκαν γιατί είπαν ότι ο χρόνος είναι περιορισμένος κι υπάρχουν κι άλλα «παιδάκια, να πουν». Πανικοβλήθηκα κι αναγκάστηκα, όπως και στα προηγούμενα μαθήματα, να πω στους εξεταστές, ποια είναι η ιδιαιτερότητά μου. Εκείνοι με αντιμετώπισαν σάν να ήμουν παιδί της πρώτης δημοτικού: «Πες μας μόνο τον τρόπο που σκέφτεσαι. Τη μεθοδολογία δηλαδή, δεν χρειάζεται να κάνεις πράξεις». Και όση ώρα εγώ προσπαθούσα να σκεφτώ την απάντηση, εκείνες συζητούσαν χαμηλόφωνα μεταξύ τους και έδιναν την εντύπωση ότι έλεγαν για μένα: «όχι, δεν λέμε για σένα μην ανησυχείς…» η απάντηση που πήρα. Κάτι που δεν το πιστεύω ότι ήταν αλήθεια.
Και τελικά απέτυχα στις εξετάσεις που μόνο προφορικές δεν ήταν, αφού είχα 3 ώρες να γράψω και μετά να μπω και να διαβάσω σε εύλογο χρόνο αυτά που είχα γράψει.
Ουσιαστικά δεν υπάρχει προφορική εξέταση του τύπου ερώτηση – απάντηση, αλλά ανάγνωση των γραπτών.
Όσο γι’ αυτό που αισθάνθηκα και συνεχίζω να νιώθω, τα λόγια είναι περιττά, πέρα από το γεγονός ότι εκδήλωσα τρεις επιληπτικές κρίσεις στο τέλος και των τριών μαθημάτων.
Όμως θα ξαναπροσπαθήσω, γιατί δεν παραιτούμαι.
Προκειμένου όμως να μην ζήσει κανένας υποψήφιος στο φάσμα του αυτισμού ό,τι έζησα εγώ, θα ήθελα να προτείνω τις εξής λύσεις:
- Αν πρόκειται για γραπτές εξετάσεις, οι υποψήφιοι να βρίσκονται σε ειδική αίθουσα, μόνοι τους και να τους δοθεί ο επιπλέον χρόνος των δέκα έως τριάντα λεπτών, που είναι αρκετός για το ‘όνειρο’.
- Αν πρόκειται για προφορικές εξετάσεις, τότε αυτές να είναι προφορικές με ερώτηση – απάντηση, χωρίς να προηγούνται τα γραπτά.
- Ο χρόνος των 3 ωρών να είναι για προφορική εξέταση και μόνον με καθηγητή που είναι γνώστης και έμπειρος στην ειδική προσέγγιση που απαιτείται για τους υποψηφίους στο φάσμα του αυτισμού.
Τέλος, ας μην ξεχνάμε ότι ο αυτισμός μας συνοδεύει σ’ όλη μας τη ζωή, δεν διορθώνεται ποτέ, απλά συμμετέχεις σ’ έναν κόσμο που βλέπεις και κατανοείς διαφορετικά. Αλλά αυτό δεν μας κάνει “χαζούς”.
Ίσως λοιπόν, να ήταν φρόνιμο η ένταξή μας στη τριτοβάθμια εκπαίδευση να γίνεται με τη συμμετοχή μας στο 5% των ιδιαίτερων παθήσεων. Η εμμονή μας να στεκόμαστε στη λεπτομέρεια και να προσπαθούμε πάντα υπό δυσμενείς συνθήκες και άνιση μεταχείριση (διότι ούτε τις γνωματεύσεις δεν υπολογίζουν, από άγνοια, ίσως) μας στερεί την ευκαιρία να μπούμε στη σχολή προτίμησής μας και να γίνει το όνειρο πραγματικότητα.
Διαβάστε ακόμη…
Καταγγελία: Μαθήτρια με Αυτισμό δέχθηκε Αντιπαιδαγωγική συμπεριφορά και Προσβολή της προσωπικότητας της, στις Πανελλήνιες Εξετάσεις
Γράφει: η Πατρίσια (μαθήτρια Λυκείου με Αυτισμό Υψηλής Λειτουργικότητας και επιληψία)
Επιμέλεια: Πόπη Μάλεση – B.A, M.A Psychology
