«Η Ευτυχία είναι απόφαση», «Ότι δεν σε σκοτώνει σε κάνει πιο δυνατό», «Η Επιτυχία είναι ταξίδι και όχι ο προορισμός»… Αυτές είναι λίγες από τις κοινοτυπίες, με τις οποίες βομβαρδιζόμαστε από την πολύ κερδοφόρα βιομηχανία της αυτοβελτίωσης.
του Βαγγέλη Καρατζά – Πατέρας αυτιστικού παιδιού
Αυτή η βιομηχανία είναι το κεντρικό θέμα του ντοκιμαντέρ «Εμμονή για Ευτυχία» (Le business du bonheur) γαλλικής παραγωγής του 2022 που προβάλλεται μέχρι την Παρασκευή 12/01 στις 23:59 στο ertflix.gr
Εμπόριο «ευτυχίας»…
Από τα πιο επικίνδυνα αλλά και πιο παρασιτικά επαγγέλματα είναι οι αυτοαποκαλούμενοι “life coach”. Στο ντοκιμαντέρ έχουμε την ευκαιρία να δούμε κάποιους εν δράσει, καθώς και το περίεργο μείγμα μάρκετινγκ, χειραγώγησης και ψευτοφιλοσοφίας που χρησιμοποιούν οι ιδιότυποι αυτοί ανιματέρ. Βιβλία, podcast, σεμινάρια που κοστίζουν από κάποιες εκατοντάδες μέχρι κάποιες χιλιάδες ευρώ και online μαθήματα, υπόσχονται άμεση ευτυχία και εγγυημένη επιτυχία και αποφέρουν στους δημιουργούς τους πάρα πολλά χρήματα που προέρχονται από ανασφαλείς και βαθιά τραυματισμένους ανθρώπους.
Σαπίλα κάτω από το λούστρο…
Στο ντοκιμαντέρ βλέπουμε motivational βίντεο με τσιτωμένα από ανατριχιαστικά χαμόγελα πρόσωπα και γεμάτες αίθουσες με παραληρούντες συμμετέχοντες σεμιναρίων αυτοβελτίωσης, που θυμίζουν έντονα ναούς παραθρησκευτικών οργανώσεων και αιρέσεων. Όλα αυτά τα τσιτάτα αυτοβοήθειας κρύβουν όμως κάτι σκοτεινό. Αυτό που πλασάρεται ως προσωπική ανάπτυξη κρύβει συνήθως μία ιδεολογία πολύ κοντά στο νεοφιλελευθερισμό που αποθεώνει τον ατομικισμό και τον υλισμό.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της ιδεολογίας στο ντοκιμαντέρ είναι η πρωθυπουργία του David Cameron στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δείτε το και θα καταλάβετε.
Εσύ φταις!
Δεν είσαι υγιής; Δεν είσαι ευτυχισμένος; Έχεις οικονομικά προβλήματα; Εσύ φταις που δεν έχεις πάρει την απόφαση να επιτύχεις. Μία επικίνδυνη λογική που πλασάρουν οι αυτόκλητοι επ’αμοιβή σωτήρες. Λες και και ζούμε σε Κανονικές Συνθήκες (ΚΣ) μέσα σε ένα αποστειρωμένο εργαστήριο. Κλείνουν τα μάτια στα βιώματα μας, στο κοινωνικό και οικονομικό μαςπεριβάλλον και στον τρόπο ζωής μας που είναι εξαιρετικά αφύσικος και αγχωτικός. Αν δεν καταφέρεις να ευτυχήσεις και να «πετύχεις» (με το ζόρι), έχεις μία ακόμα αποτυχία, μία ακόμα κηλίδα στο ιστορικό σου. Πολλές φορές αυτοί που αποζητούν την ενδυνάμωση στο χώρο της αυτόβελτίωσης, το μόνο που καταφέρνουν, είναι να απογοητεύονται ακόμα περισσότερο, να νιώθουν χειρότερα για τον εαυτό τους και να βυθίζονται ακόμα περισσότερο στην απόγνωση.
Η Τέχνη της Αρνητικής Σκέψης…
Πιείτε νερό, ξυπνήστε πέντε η ώρα το πρωί, φάτε πρωτεΐνη, κάντε κρύο ντους, φτιάξτε το κρεβάτι σας και άλλες τέτοιες κοινοτυπίες είναι κάποια από τα «μυστικά» που θα βοηθήσουν το άτομο να γίνει «καλύτερο» και με την επιτυχία του να βοηθήσει τα κοινωνικό σύνολο, αφήνοντας στην άκρη έννοιες όπως η ενσυναίσθηση, η συλλογικότητα, η αλληλεγγύη ή ο αγώνας ενάντια στις κοινωνικές ανισότητες. Είναι πιο βολικό να ελπίζουμε στις εύκολες συνταγές, παρά να δουλέψουμε πραγματικά με τον εαυτό μας, να σκάψουμε βαθιά μέσα μας και να βρούμε τι είναι αυτό που μας κρατάει πίσω και να το αντιμετωπίσουμε στη ρίζα του.
Αυτή μας την αδυναμία εκμεταλλεύονται ποιμένες, ιδεολογικοί καθοδηγητές και επαγγελματίες χειραγωγοί εδώ και χιλιάδες χρόνια…
Δεν είναι υποχρεωτικό…
Το ντοκιμαντέρ μας δίνει να καταλάβουμε ότι ενώ υπάρχει όντως μία επιστημονική προσέγγιση της μαθηματικής ψυχολογίας, δεν είναι υποχρεωτικό και δεν είναι σωστό να προσπαθούμε καταναγκαστικά να είμαστε ευτυχισμένοι. ‘Εχουμε δικαίωμα να βιώσουμε όλο το φάσμα των συναισθημάτων και αυτό είναι το πραγματικά υγιές.
Η αναπηρία του παιδιού μου, ήταν η αφορμή να διαπιστώσω, με τον πιο σαφή και άμεσο τρόπο, ότι δεν μπορείς να ελέγξεις τα πάντα στη ζωή σου, όσο και αν το θέλεις και από την άλλη ότι την ευτυχία την βρίσκεις σε πράγματα πολύ διαφορετικά και πολύ πιο στοιχειώδη από αυτά που είχες στο μυαλό σου.
Δείτε το ντοκιμαντέρ εδώ…
