Στις ιστορίες αγάπης, συνήθως, οι ήρωες δεν ταΐζουν τα παιδιά τους αποφάγια, ούτε τα πλένουν με λάστιχο, ενώ κλαίνε. Και σίγουρα δεν κατηγορούν μία γυναίκα που δέχτηκε βίαιη επίθεση, ότι έφταιγε το ντύσιμό της. Επίσης είναι σπάνιες οι ερωτικές σκηνές όπου η πρωταγωνίστρια έχει ακρωτηριασμένα κάτω άκρα.
του Βαγγέλη Καρατζά – Πατέρας παιδιού στο Φάσμα του Αυτισμού
Όμως, το Rust and Bone /Σώμα με Σώμα, δεν είναι μία κλασική ιστορία αγάπης, δεν είναι μια αισθηματική ταινία. Τουλάχιστον, όχι όπως την έχουμε συνηθίσει…
Αφορά τον έρωτα, την αναπηρία, την απελπισία, τη φτώχεια, την εκμετάλλευση, τη δύναμη και τη δοκιμασία…
Η ταινία περιγράφει την ιστορία ενός νεαρού Βέλγου πατέρα και του πεντάχρονου γιού του που, σε άθλια οικονομική κατάσταση, καταφεύγει στη Γαλλία στην αδελφή του, προσπαθώντας να επιβιώσει και φανερά ανεπιτυχώς και όχι με ιδιαίτερη ζέση αρχικά, ξεκινά να χτίζει μία σχέση με το παιδί του. Ταυτόχρονα βλέπουμε την ιστορία της Μαρί, μιας δυναμικής γυναίκας (εκπαιδεύτρια φαλαινών!) που μετά από ένα τραγικό ατύχημα χάνει και τα δύο της πόδια από το γόνατο και κάτω.
Η ταινία είναι ωμή. Λείπει ο ρομαντισμός, λείπουν τα ωραία λόγια, τα πράγματα εμφανίζονται όπως πραγματικά είναι: είτε στο πώς πραγματικά βιώνει η Μαρί την αναπηρία της, είτε στο άθλιο κοινωνικό περιβάλλον που ζει και κινείται (βία,παρανομία, εκμετάλλευση) ο Αλί.
Κι όμως αυτοί οι δύο άνθρωποι συναντιούνται και βοηθούν ο ένας τον άλλον με πολύ διαφορετικό τρόπο και σταδιακά.
Η Επιθυμία…
Το αξιοσημείωτο είναι ότι η ερωτική ιστορία χτίζεται αφηγηματικά, μετά την αναπηρία της πρωταγωνίστριας. Αξιοσημείωτο αυτό, όχι γιατί είναι κάτι σπάνιο στην πραγματική ζωή, αλλά γιατί σπάνια απεικονίζεται στον κινηματογράφο. Για τον άντρα η επιθυμία ξεκινάει με μια κρυφή ματιά σε μία ξαπλώστρα στην παραλία. Για τη γυναίκα, όταν παρακολουθεί έναν παράνομο αγώνα πυγμαχίας που συμμετέχει ο Αλί. Ακόμα και η ίδια η ερωτική επαφή είναι κάτι που παρουσιάζεται να αλλάζει, να εξελίσσεται. Ξεκινάει λίγο άβολα, τόσο λόγω του άγχους που νιώθει η Μαρί για την αναπηρία της, όσο και λόγω της αρχικής έλλειψης συναισθήματος.
Σιγά-σιγά όμως γίνεται κάτι πιο οικείο, κάτι πιο ανθρώπινο και πιο προσωπικό. Και ακριβώς αυτή η απεικόνιση της ερωτικής πράξης, όπως πραγματικά είναι… κάτι όμορφο, φυσικό και ενστικτώδες, είναι σημαντική. Σημαντική, γιατί το δικαίωμα στον έρωτα, στη σεξουαλικότητα, στην αγάπη, στην οικειότητα είναι για όλους τους ανθρώπους, με ή χωρίς αρτιμέλεια. Ακόμα κι αν δεν ανταποκρίνονται στα στάνταρντς και τα πρότυπα που προβάλλονται από τη μόδα, τα social media, την τηλεόραση,το πορνό!
Η Αλλαγή…
Όπως και στη ζωή έτσι και οι ήρωες του έργου αλλάζουν.
Πιο φανερή και πιο βίαιη είναι η αλλαγή πού γίνεται στη ζωή της Μαρί. Ο θρήνος, η παραίτηση, η κατάθλιψη δίνουν τη σκυτάλη στην προσπάθεια, στον αγώνα και στην ανάκτηση της αυτοπεποίθησης, της δύναμης, της ίδιας της θηλυκότητας. Η αλλαγή στον Αλί γίνεται αδιόρατα, αλλά είναι εκεί, συμβαίνει..
Οι Σκηνές…
Είναι πραγματικά ανατριχιαστική η σκηνή όπου η Μαρί ξυπνάει στο κρεβάτι του νοσοκομείου και ανακαλύπτει με το πιο σοκαριστικό τρόπο ότι έχει χάσει και τα δύο της πόδια.
Μία άλλη σκηνή που βγάζει δύναμη, αγάπη, θάρρος και αποδοχή της πραγματικότητας με πολύ απλές κινήσεις και μαεστρική σκηνοθεσία είναι, όταν μετά το ατύχημα γυρίζει στο χώρο εργασίας της και επικοινωνεί ξανά με μία φάλαινά της, με το δικό της τρόπο. Τη δυνατότερη σκηνή του έργου που αφορά στον Αλί και αποτελεί καταλύτη για την αλλαγή του, δεν θα σας την περιγράψω. Θα σας αφήσω να τη δείτε μόνοι σας προς το τέλος της ταινίας.
Οι Πρωταγωνιστές…
Τώρα, να μιλήσω για το πόσο καλή ηθοποιός είναι η Μαριόν Κοτιγιάρ φαντάζει περιττό. Αρχικά τη βλέπουμε δυναμική, όμορφη και ετοιμόλογη (Η ατάκα “τα που@κια δεν εκπαιδεύουν φάλαινες”, ως απάντηση σε σεξιστικό σχόλιο, είναι χαρακτηριστική). Μετά συντετριμμένη, να προσπαθεί να ανακάλυψει τον εαυτό της από την αρχή. Η Κοτιγιάρ καταφέρνει να εμφανίσει ολόκληρη την γκάμα των συναισθημάτων, αβίαστα, ρεαλιστικά, εκπέμποντας δύναμη και αξιοπρέπεια.
Ο Matthias Schoenaerts χρησιμοποιώντας πολύ λίγα εκφραστικά μέσα, ηθελημένα μάλιστα,πράγμα που το βρίσκω πάρα πολύ δύσκολο και αξιοθαύμαστο, και με ένα χαρακτήρα που εύκολα θα γινόταν αντιπαθής, λόγω της συμπεριφοράς του και της φαινομενικής αδιαφορίας του για τα συναισθήματα των άλλων, καταφέρνει και κρατάει τον Αλί ανθρώπινο και τον εξελίσσει με τόσο διακριτικό τρόπο που όταν έρχεται η αλλαγή, έρχεται φυσικά, είναι πειστική και εμένα προσωπικά, σαν πατέρα, με άγγιξε πραγματικά.
Και αυτό είναι το καλό της ταινίας ότι δείχνει μεν τα πράγματα ωμά, όπως είναι στην πραγματικότητα, χωρίς όμως να γίνεται απαισιόδοξη.
Δεν είναι το τέλος της ζωής μας η αναπηρία…
Ακόμα και όταν πιάσουμε πάτο, όπως ο Αλί ή χάσουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας, της ταυτότητας μας όπως η Μαρι, μπορούμε να προχωρήσουμε.
Δεν είναι το τέλος της ζωής μας η αναπηρία.
Δεν είναι ποτέ αργά να αλλάξουμε τις αντιλήψεις μας, να αναλάβουμε τις ευθύνες μας να σταθούμε σωστοί απέναντι σε αυτούς που μας αγαπάνε και εξαρτώνται από μας.
Και καμιά φορά οι άνθρωποι που μας βοηθούν πραγματικά και ουσιαστικά δεν είναι οι πιο καλοσυνάτοι. Δεν είναι αυτό που νομίζουμε ότι χρειαζόμαστε, αλλά ίσως και εμείς είμαστε κάτι άλλο από αυτό που νομίζουμε.
Δείτε το trailer της ταινίας και λεπτομέρειες εδώ…
Βρείτε τις προτεινόμενες ταινίες του nevronas.gr εδώ…
Γράφει: ο Βαγγέλης Καρατζάς – Πατέρας παιδιού στο Φάσμα του Αυτισμού
